Urlopy wg Kodeksu Pracy - pracownicze, wypoczynkowe i inne

Urlop to przewidziany prawem czas wolny, podczas którego pracownik zostaje zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. W przypadku niektórych rodzajów urlopu może jednak otrzymać wynagrodzenie.

Urlop to przywilej pracownika, którego pracodawca nie może mu odebrać. Przysługuje pracownikowi co roku, w konkretnym wymiarze zależnym od stażu pracy — lub w określonej sytuacji wyjątkowej. Pracodawca nie może odmówić Ci urlopu okolicznościowego, macierzyńskiego, rodzicielskiego i kilku innych.

Po prostu masz prawo do wakacji lub kilku dni wolnego i już.

Wszystkie informacje o urlopach zebraliśmy dla Ciebie w jednym miejscu.

W tym przewodniku pokażemy Ci:

• jakie rodzaje urlopów masz zagwarantowane przez Kodeks Pracy
• jaki wymiar wolnego przysługuje Ci dla każdego typu urlopu
• na jakim urlopie przysługuje Ci wynagrodzenie, a na jakim nie
• wzory wniosków o różne rodzaje urlopów do pobrania za darmo (wraz z przykładami jak wypełnić dany wniosek)

Pora na zmiany? Jeśli szukasz pracy, która nie tylko da Ci pełne prawo do urlopów pracowniczych, ale będzie lepsza niż obecna, na początek przygotuj profesjonalne CV.

Skorzystaj z kreatora CV i stwórz dokument w kilka minut. 

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

Urlopy pracownicze zgodnie z Kodeksem Pracy

Art. 152 Kodeksu Pracy mówi o tym, że każdemu pracownikowi przysługuje niezbywalne prawo do urlopu wypoczynkowego — płatnego, corocznego i nieprzerwanego. 

W Kodeksie Pracy poza urlopem wypoczynkowym przewidziano również inne urlopy pracownicze. Wiążą się one z różnymi okolicznościami życia prywatnego. Szczegółowe informacje na ich temat określają artykuły 152–157 Kodeksu Pracy.

Istnieją więc urlopy przeznaczone konkretnie dla pracowników, którzy są rodzicami, a także dla tych, którzy potrzebują wolnego ze względu na okoliczności życiowe.

W większości (poza urlopem wychowawczym) wymienione wyżej rodzaje urlopów gwarantują Tobie jako pracownikowi, że podczas dni wolnych będziesz miał wypłacaną pensję, ale—

Jeśli potrzebujesz więcej dni wolnych, niż wyznacza Kodeks Pracy, możesz wziąć także urlop bezpłatny.

Całą wiedzę o urlopach pracowniczych zawarliśmy w formie przystępnych przewodników, którymi dzielimy się z Tobą w kolejnych rozdziałach tego artykułu:

Typy urlopów według Kodeksu Pracy

Urlop na żądanie

Urlop bezpłatny

Urlop okolicznościowy

Urlop wypoczynkowy

Urlop macierzyński

Urlop tacierzyński

Urlop ojcowski

Urlop wychowawczy

Urlop rodzicielski

Zdarza się, że musisz lub chcesz wziąć wolne, które nie było wcześniej zaplanowane w planie urlopu. Możesz wtedy poprosić o urlop na żądanie.

Jak powiadomić o tym pracodawcę? Kiedy złożyć wniosek? Ile dni wolnego na żądanie możesz wziąć?

Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższych artykułach:

• Urlop na żądanie 2020 - ile dni? Odmowa szefa jest możliwa? [Zasady]

Urlopy bezpłatne to takie, z których korzystasz, nie pobierając pensji. Są to więc dodatkowe dni wolne poza pulą przysługujących Ci dni wolnych, którą określa Kodeks Pracy.

Żeby dowiedzieć się, czy i kiedy pracodawca może odmówić takiego urlopu i jakie właściwie zasady rządzą urlopami bezpłatnymi, przeczytaj poniższe artykuły:

• Urlop bezpłatny 2020 a urlop wypoczynkowy. Co z ubezpieczeniem?
• Sabbatical leave: Kilkumiesięczny urlop sabatowy
• Wniosek o urlop bezpłatny z uzasadnieniem - wzór PDF i DOC

Urlopów okolicznościowych jest kilka, tak jak co najmniej kilka jest okoliczności, w których pracownik potrzebuje dni wolnych z powodu sytuacji prywatnej.

Możesz wziąć urlop okolicznościowy z powodu ślubu własnego lub ślubu dziecka, z powodu narodzin dziecka lub pogrzebu w rodzinie.

Wszystkie informacje na temat tych urlopów, a także wzory wniosków znajdziesz w tych artykułach:

• Urlop okolicznościowy 2020 - ślub, urodzenie dziecka, śmierć bliskiego
• Wniosek o urlop okolicznościowy - wzór do pobrania w PDF i DOC 

Cel urlopu wypoczynkowego to „regeneracja sił i odpoczynek pracownika". Każdy z nas tego potrzebuje, ale nie każdemu przysługuje tyle samo dni urlopu. 

Warto to sprawdzić, a także dowiedzieć się co zawrzeć we wniosku o urlop wypoczynkowy. 

Tego i wielu innych rzeczy dowiesz się stąd: 

• Urlop wypoczynkowy 2020 - Kodeks Pracy. Jak liczyć wymiar?
• Wniosek o urlop wypoczynkowy - wzór PDF i DOC [+kiedy i jak złożyć]
• Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 2020 - jak liczyć?
• 26 dni urlopu - komu przysługuje, jak obliczyć urlop? [+Kalkulator]
• 10+ sposobów na urlop, na którym *naprawdę* odpoczniesz od pracy

Urlop macierzyński, czyli okres 14 tygodni wolnego przysługuje każdej kobiecie od razu po urodzeniu dziecka. 

Wszystkie zasady dotyczące pobierania urlopu macierzyńskiego zawarliśmy w tych tekstach:

• Ile trwa urlop macierzyński? Jak mają się do siebie urlop macierzyński i rodzicielski?
• Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2020 - wzór PDF i DOC
• Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim (15+ porad dla mam)

Nie tylko mamom przysługuje urlop na opiekę nad dzieckiem. Ojcowie również mają prawo do wolnego, jeśli tylko wyrażą chęć przebywania na urlopie ze swoich dzieckiem.

Zobacz, jakie są zasady korzystania z urlopu tacierzyńskiego. 

• Urlop tacierzyński 2020 - ile trwa, czym różni się od ojcowskiego? 

Urlop ojcowski trwa zaledwie 14 dni. Dwa tygodnie na opiekę nad dzieckiem przysługuje każdemu ojcu. 

Ten urlop często mylony jest z tacierzyńskim, więc warto poznać jego zasady i dowiedzieć się, jak złożyć odpowiedni wniosek o urlop ojcowski. 

Dowiesz się tego z poniższych tekstów:

• Urlop ojcowski 2020 - ile dni? Jakie dokumenty? Kto płaci?
• Wniosek o urlop ojcowski 2020 - wzór do pobrania [+ rady jak wypełnić]

Urlop wychowawczy przysługuje zarówno mamom, jak i ojcom. Rodzice mogą się nim dzielić lub wziąć wolne w tym samym czasie. 

O zasadach udzielania urlopu wychowawczego oraz składaniu wniosku, piszemy w tych artykułach:

• Urlop wychowawczy 2020 — czy jest płatny? Ile trwa? Kiedy zasiłek?
• Wniosek o urlop wychowawczy - wzór PDF. Kiedy i jak złożyć podanie?

Urlop rodzicielski jest ściśle związany z urlopem macierzyńskim. Warto wiedzieć jak i kiedy składać wnioski oraz nauczyć się obliczać wymiar urlopu. 

Dowiesz się tego z naszego tekstu. 

• Urlop rodzicielski 2020 - ile trwa? Ile wynosi zasiłek rodzicielski? 
• Kosiniakowe 2020 - ile wynosi świadczenie rodzicielskie? Dla kogo? 

Teraz wiesz już wszystko o urlopach w Kodeksie Pracy. Jeśli jest coś, o czym nie napisaliśmy, albo chciałbyś, żebyśmy wyjaśnili jakąś kwestię w kolejnych artykułach, daj nam znać na forum poniżej.