Urlop wychowawczy 2024 - ile trwa? Czy jest płatny? Ile wynosi?

Urlop wychowawczy to taki nie do końca urlop. A już na pewno nie wakacje. Zresztą wiesz coś o tym, prawda? Zdajesz sobie sprawę, że wychowywanie dziecka + życie zawodowe nie zawsze wyglądają jak instagram Lewandowskich. Wiesz również, że decyzja o przerwie w pracy nie jest łatwa.

Będzie prościej, jak dowiesz się więcej na ten temat. Jesteś młodym rodzicem i szukasz informacji na temat urlopu wychowawczego? Zebraliśmy najważniejsze fakty, które pomogą Ci świadomie podjąć decyzję.

Po przeczytaniu naszego tekstu będziesz wiedzieć:

• ile trwa urlop wychowawczy
• czy urlop wychowawczy jest płatny
• czy można podjąć pracę na urlopie wychowawczym
• komu przysługuje urlop płatny wychowawczy?

Chcesz od razu napisać wniosek o urlop wychowawczy? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz gotowe wzory wniosków o wszystkie typy urlopów pracowniczych do uzupełnienia jednym kliknięciem. Stwórz wniosek o urlop w 5 minut tutaj.

Stwórz wniosek o urlop teraz

Stwórz wniosek o urlop

Zobacz inne wzory, stwórz wniosek urlopowy i pobierz dokument w PDF tutaj.

1. Urlop wychowawczy 2024 — komu przysługuje?

Wstajesz.  Biegniesz oddać dziecko do przedszkola. Biegniesz do pracy. Wracasz z pracy. Odbierasz dziecko z przedszkola. Czytasz na dobranoc. Wstajesz.

I tak codziennie.

Jesteś zmęczony łączeniem pracy i opieki nad dzieckiem. Chciałbyś poświęcić więcej czasu na wychowanie dziecka i obserwować codziennie jego rozwój.

Możesz skorzystać z urlopu wychowawczego. Przysługuje on pracownikom zatrudnionym minimum 6 miesięcy na umowę o pracę (niekoniecznie w tej samej firmie). Jeśli zaliczasz się do tej grupy, masz możliwość złożenia wniosku o urlop wychowawczy w swoim dziale HR.

Więcej dowiesz się z naszego poradnika: Wniosek o urlop wychowawczy - wzór PDF. Kiedy i jak złożyć podanie?

Wydrukuj i wypełnij wniosek i zanieś go do działu HR. Do dokumentu musisz dołączyć akt urodzenia dziecka. (Druk wniosku o urlop wychowawczy możesz też dostać w swoim dziale kadr.) Wniosek możesz również złożyć w formie elektronicznej.

Uwaga: Każdy z rodziców lub opiekunów musi przedstawić pracodawcy oddzielny dokument - pierwszy to wniosek o urlop wychowawczy, a drugi - oświadczenie, że z takiego przywileju rodzicielskiego rezygnuje na rzecz małżonka/partnera.

Tutaj możesz pobrać oświadczenie dla drugiego rodzica/opiekuna.

Kiedy złożyć wniosek o urlop wychowawczy?

Masz 3 tygodnie. 21 dni. Po tym czasie od złożenia wniosku możesz zamienić open space na osiedlowy plac zabaw.

Co ciekawe, nie musisz czekać na pozytywną odpowiedź pracodawcy. Swoim podaniem o urlop wychowawczy informujesz, że zamierzasz skorzystać z tego przywileju dla rodziców. Czy pracodawca może odmówić? Nie, pracodawca nie może się nie zgodzić na Twój urlop wychowawczy.

Co więcej - masz prawo złożyć w tym czasie wypowiedzenie, ale Ty na urlopie wychowawczym jesteś nietykalna/nietykalny.

Jeszcze więcej: Twoje dziecko może chodzić do żłobka, a pracodawca nie ma prawa podważyć zasadności korzystania przez Ciebie z urlopu wychowawczego. 

Komu może zostać udzielony urlop wychowawczy?

Jeśli chcesz wziąć urlop wychowawczy musisz mieć przepracowane minimum 6 miesięcy na umowie o pracę. Niekoniecznie w tym samym miejscu.

Ten przywilej rodzicielski nie przysługuje:

• bezrobotnym,
• osobom zatrudnionym na umowę o dzieło lub zlecenie,
• ubezpieczonym w KRUS.

Bezrobotna kobieta, zarejestrowana w urzędzie pracy nie traci jednak statusu bezrobotnej i może pobierać zasiłek. Warunkiem jest zgłoszenie w urzędzie pracy braku gotowości do podjęcia pracy z powodu opieki nad dzieckiem.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat pisania podań, zerknij do naszego artykułu: Podanie o pracę - wzór + 4 rady jak napisać (także bez doświadczenia).

A jeśli dopiero zakładasz rodzinę, sprawdź, kiedy przysługuje Ci becikowe i jak dostać zapomogę: Becikowe: wniosek, dokumenty. Jak obliczyć i wypełnić?

2. Ile trwa urlop wychowawczy?

Skończył się urlop macierzyński i rodzicielski. Twoje dziecko ma już rok. Co dalej? Urlop macierzyński gwarantował Ci stałą pensję co miesiąc i możliwość powrotu na dawne stanowisko. Teraz stoisz przed wyborem, który nie jest łatwy dla żadnego rodzica.

Bez względu na to, czy Twoim priorytetem jest kariera, czy pracę traktujesz wyłącznie jako sposób na zarabianie pieniędzy, decyzja o powrocie do pracy po urlopie rodzicielskim to trudny moment.

Masz następujące możliwości:

• posłać dziecko do żłobka,
• oddać dziecko pod opiekę babci,
• zatrudnić Panią Doubtfire,
• wziąć urlop wychowawczy.

Rozpatrujesz ostatnią z opcji i zastanawiasz się jak to będzie wyglądało, ile czasu możesz być na urlopie wychowawczym i w jaki sposób wszystko zorganizować.

Kalkulator nie będzie potrzebny.

Rzuć okiem na poniższe odpowiedzi.

Ile dni urlopu wychowawczego przysługuje rodzicowi/opiekunowi?

Ustawodawca przyznaje każdemu dziecku 36 miesięcy na odroczenie spotkania z systemem oświaty i pozostanie w domu z rodzicem/opiekunem.

Mama i tata (lub opiekunowie) mogą podzielić między sobą ten czas.

Mogą również zdecydować, że tylko jedno z nich składa wniosek o urlop w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.

Istnieje też trzecia możliwość, czyli cała rodzina w komplecie! W sytuacji, gdy oboje z rodziców jednocześnie korzystają z urlopu wychowawczego, jego wymiar wynosi 18 miesięcy (mama – 18, tata – 18).

Uwaga: Przysługujący Ci urlop wychowawczy możesz wziąć w ratach. Jednak urlop wychowawczy dzieli się na maksimum 5 części.

Czy urlop wychowawczy wlicza się do stażu pracy?

Tak. Zgodnie z artykułem 186(5) Kodeksu pracy: Okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Gdy wrócisz do pracy po urlopie wychowawczym Twój staż pracy powiększy się proporcjonalnie do czasu spędzonego na urlopie, a pracodawca będzie odprowadzał składki emerytalne. Nie stracisz też praw do urlopu wypoczynkowego. 

Rozważasz opcję powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim? Przeczytaj nasz artykułu, żeby nic Cię nie zaskoczyło. Znajdziesz go tutaj: Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim (15+ porad dla mam).

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Kreator CV

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

3. Czy urlop wychowawczy jest płatny?

Niestety urlop wychowawczy nie jest płatny.

Dla rodzin o niskim statusie materialnym przewidziano jednak tak zwany dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Inaczej nazywany jest również zasiłkiem wychowawczym.

Urlop wychowawczy - zasiłek

• Kwota zasiłku wychowawczego wynosi 400 zł.
• Okres pobierania zasiłku wychowawczego to 24 miesiące w przypadku opieki nad jednym dzieckiem, 36 miesięcy jeśli zajmujesz się dwójką dzieci, do 72 miesięcy w przypadku dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności.
• Zasiłek wychowawczy przysługuje rodzinom, w których dochód na osobę nie przekracza 674 zł.

Jeśli spełniasz kryteria dochodowe możesz śmiało starać się o zasiłek z MOPS/GOPS.

Od dłuższego czasu nie możesz znaleźć pracy? Zajrzyj do poradnika: Jak znaleźć pracę? 17 porad dla osób, które nie mogą znaleźć pracy.

4. Urlop wychowawczy 2024

Przepisy dotyczące urlopu wychowawczego były nieco inne jeszcze w 2016 roku. Od stycznia 2016 rodzic/opiekun może skorzystać z urlopu wychowawczego na dziecko w wieku do 6 lat - nie, jak wcześniej na dziecko pięcioletnie.

W 2024 roku urlop wychowawczy pozwala rodzicom na wspólną przerwę w pracy w wymiarze po 18 miesięcy. Przed korektą były to zaledwie 4 miesiące.

Urlop macierzyński, rodzicielski, wychowawczy

Stworzyliśmy zestawienie, które w przejrzysty sposób pokazuje zasady pobierania najważniejszych urlopów dla rodziców.

Zobacz na czym polegają różnice.

Nie zapomnieliśmy o ojcach.

Urlop ojcowski trwa 14 dni i jest udzielany pracownikowi z okazji urodzenia się dziecka. Przysługuje osobom zatrudnionym na umowę o pracę. Można go jednak wykorzystać tylko w ciągu 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka.

Urlop tacierzyński to bardziej skomplikowana sprawa. Ojciec może z niego skorzystać tylko wtedy, jeśli matka zrzeknie się części urlopu macierzyńskiego (więcej dowiesz się z artykułu: Urlop tacierzyński a ojcowski - różnice, wymiar, jak złożyć wniosek?).

Jak wypada polskie prawo rodzinne na tle innych krajów? Wcale nie tak źle.

Los młodych rodziców nie jest w Polsce taki zły.

Z prawa do urlopu na opiekę nad dzieckiem skorzystało w 2017 roku aż 708 tysięcy osób (o 39 tysięcy więcej niż w poprzednim roku). Dane pokazują, że było wśród nich aż 100 razy więcej kobiet niż mężczyzn.

Nie tylko prawo decyduje o tym, jak długo i na jakich zasadach możesz korzystać z urlopu wychowawczego.

Pracodawcy coraz częściej oferują młodym rodzicom przywileje związane z opieką nad dzieckiem.

pozwala od 2015 roku na płatny i nielimitowany urlop wychowawczy wszystkim swoim pracownikom.

To w dalekiej Ameryce - a w Polsce?

Na każde dziecko można oczywiście dostać dodatkowe 500 zł, a wkrótce, zgodnie z obietnicą rządzących, 800 zł.

Link4 jest Partnerem Karty Dużej Rodziny i wymienia długą listę benefitów dla pracowników z potomstwem.

Przyjrzyj się innym benefitom dla pracowników (nie tylko tym rodzinnym), jakie oferują firmy z różnych branż. Wszystkie szczegóły znajdziesz w stworzonych przez nas wspólnie z najlepszymi polskimi firmami profilami pracodawców.

5. Urlop wychowawczy a umowa zlecenie

Pracując na umowie zlecenie nie możesz skorzystać z urlopu wychowawczego.

Możesz jednak podjąć pracę dodatkową. Tym razem wyłącznie na umowę zlecenie lub o dzieło.

Co więcej, nie masz obowiązku informowania pracodawcy, że pracujesz w czasie urlopu wychowawczego.

Skoro już jesteśmy przy Kodeksie Pracy.

Może zadajesz sobie pytanie: Czy urlop wychowawczy wlicza się do stażu pracy i jest okresem składkowym?

Tak. Twój czas spędzony z dzieckiem na urlopie wychowawczym liczy się do emerytury.

Na koniec jeszcze jedna pomoca informacja. Poza urlopem wychowawczym przysługuje Ci również urlop na żądanie na opiekę nad dzieckiem. Jego wymiar to 2 dni w roku. Oczywiście jest to urlop płatny.

Urlop na żądanie na sprawowanie opieki nad dzieckiem nie musi być uzasadniony chorobą dziecka.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zasad pracy inna umowę zlecenie, przeczytaj nasz artykuł: Umowa zlecenie (wzór). Jakie składki, co z urlopem, jak wypowiedzieć?

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Zastanawiają Cię jeszcze jakieś kwestie związane z urlopem wychowawczym? Chcesz się podzielić swoją historią lub zapytać o radę innych? Pisz śmiało w komentarzach poniżej!

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.