Freelancer - co to za zawód i jak zacząć pracę w freelancingu?

Chcesz zostać freelancerem? Pamiętaj o dwóch kwestiach: profesjonalnym podejściu i przygotowaniu na upadki i wzloty.

Przynajmniej na początku, kiedy zawodowa wolność raz będzie dodawała Ci skrzydeł, a raz nakładała na ręce kajdanki. Zresztą — sam zobacz kulisy pracy freelancera i sprawdź, jakie warunki dyktuje polskim freelancerom rynek zleceń.

W tym artykule odpowiadamy na pytania:

• kto to jest freelancer i jak zostać freelancerem
• czy warto postawić na freelancing
• jakie zawody wykonują freelancerzy
• gdzie znaleźć oferty pracy zdalnej przez Internet
• jak szukać zleceń dla freelancerów.

Napisz CV, które od razu przykuje oko! Zaufaj sztuczkom naszego kreatora CV — zaprojektujesz CV, które zachwyci pracodawców. Stwórz CV i list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

UŻYJ TEGO SZABLONU CV

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

1. Kto to jest freelancer? Wady i zalety pracy freelancera

Bądźmy szczerzy — freelancer to nie tylko ktoś, kto siedzi w domu i bez nadzoru szefa pracuje, jak mu się podoba. Freelancer to nie luzak, który zaczyna pracę wtedy, gdy porządnie się wyśpi. Freelancer to w końcu nie modny światowiec, skrywający się za białym laptopem z logo jabłuszka (Carrie Bradshaw miała etat w Vogue!).

Freelancer to ktoś, kto walczy z czasem i każdego dnia zastanawia się, co będzie robił, jak skończy obecne zlecenie. W dodatku nie ma umowy o pracę, a o swoje ubezpieczenie i emeryturę musi zadbać sam. Poza tym:

• może mieć problemy z egzekwowaniem zapłaty za zrealizowane zlecenia
• samodzielnie dba o swoją księgowość (lub zatrudnia księgową)
• spędza wiele godzin na wyszukiwaniu i zdobywaniu zleceń
• wszelkie problemy z motywacją rozwiązuje w samotności
• wszystkich ważnych terminów musi pilnować sam
• miewa trudności z pogodzeniem kilku zleceń, wykonywanych dla różnych klientów
• sporo czasu marnuje na ustalenia, negocjacje i odpowiadanie na pytania klientów
• jedyną osobą, która zapewnia mu samorozwój lub zorganizuje ewentualne szkolenia jest on i tylko on sam.

Są oczywiście plusy freelancingu:

• elastyczny czas pracy
• możliwość pracy z domu (tzw. home office) i każdego innego miejsca na świecie
• dowolność w wyborze projektu, nad którym chcesz pracować
• brak żadnego nadzoru
• samodecyzyjność.

Te plusy muszą bardzo na plus, bo wolnych strzelców przybywa z roku na rok. Już w 2018 było ich w Polsce około 120 tysięcy, a do 2021 r. ich liczba wzrosła do 200 tys.

W Europie taki sposób pracy wybiera aż 15% zatrudnionych, w USA 22% i przewiduje się, że za 10 niecałe lat ponad połowa Amerykanów przestawi się na freelancing.

Freelancer (po polsku wolny strzelec) pracuje bez etatu. Realizuje projekty na zlecenie, najczęściej zdobywając je przez Internet. Freelancerami są często dziennikarze, graficy, copywriterzy, fotografowie, a nawet programiści.

Żeby dopełnić definicję— pojęcie freelancer pochodzi od słów free i lancer, i pojawiło się po raz pierwszy u Waltera Scotta w XIX w. Oznaczało wędrownego rycerza z lancą, który łapał się pracy dorywczej, zamiast służyć na stałe pod jednym sztandarem.

Dzisiaj freelancing to trend związany z rozwojem Internetu i nowych profesji, który staje się coraz popularniejszy. Zleceń przybywa, a pracodawcy coraz chętniej współpracują z wolnymi strzelcami na zasadach outsourcingu.

Ale uważaj, żeby nie pomylić freelancingu z dwoma na oko podobnymi pojęciami. To:

• home business (na zasadzie samozatrudnienia), czyli prowadzenie własnej działalności gospodarczej w domu. Przykładem mogą być wszelkie garażowe startupy, ale także np. warsztat samochodowy tuż pod własnymi oknami. Poza tym każda aktywność zawodowa, która zmienia hobby w pracę, typu: pieczenie ciast na zamówienie, poprawki krawieckie, studio fotograficzne we własnym domu. To domowy biznes, nie freelancing. Alternatywą do home business jest tzw. wirtualne biuro.

oraz

• praca zdalna (inaczej telepraca), czyli praca wykonywana poza siedzibą firmy. Od freelancingu różni się tym, że realizujesz zadania dla jednego pracodawcy, a Twoja sytuacja z pozyskiwaniem zleceń jest stabilna, bo wszystkie pochodzą z jednego, stałego źródła.

Bogumiła Piotrowska, graficzka, która pracowała już zarówno na etacie, jak i na freelansie, wypowiada się o tym trybie pracy w ciekawy sposób:

Postrzegam pracę freelancera, jako pewien etap na drodze do usamodzielnienia się na rynku pracy, wykształcenie własnego języka.

Bogumiła Piotrowska

artystka video, graficzka

No właśnie — bycie freelancerem nie determinuje całej Twojej kariery. Może pomóc Ci nabrać pewności siebie i ukształtować Cię zawodowo w takim kierunku, jaki sobie sam obierzesz.

Dotychczas byłam na zmianę freelancerem i pracownikiem w trybie etatowym w kilku ważnych dla mnie firmach. Idę za potrzebą. Mam fach w ręku i bardzo szybko uczę się nowych umiejętności, jeśli tylko uznam, że jest to coś, co mi się przyda. Bardzo cenię sobie zarówno różnorodność jak i stabilizację.

Bogumiła Piotrowska

artystka video, graficzka

Zarobki freelancera

Jak podaje raport Freelancehunt z 2024 roku, zarobki freelancerów zależą od ich specjalizacji oraz poziomu zaawansowania. Oto przykładowe stawki godzinowe freelancerów w różnych branżach:

• blockchain — od 100 do 396,70 zł za godzinę
• pisanie scenariuszy — między 50 a 236 zł za godzinę
• uczenie maszynowe — 100-250 zł za godzinę
• reklama video — od 55 do do 146,80 zł za godzinę
• usługi lektorskie — między 70 a 400 zł za godzinę
• montaż audio i video — 50-110 zł za godzinę
• reklama w mediach społecznościowych — od 50 do 110 zł za godzinę
• projektowanie stron w mediach społecznościowych — między 40 a 70 zł za godzinę.

Jeszcze ciekawiej wypadają dane na temat czasu pracy freelancerów. Raport Freelancerzy w Polsce 2018 wskazuje, że większość z nich jest bardzo mobilna, pozwala sobie na dwutygodniowe urlopy i nigdy nie pracuje w stałych godzinach.

W dodatku 40% freelancerów poświęca na pracę mniej niż 4 godziny dziennie, 25% od 4 do 6 godzin, a 15% realizuje ośmiogodzinny dzień pracy. Wygląda na to, że dobrze zarządzają własnym czasem.

Ty też tak chcesz? Przeczytaj, jak działa technika Pomodoro.

2. Freelancer — jak zacząć pracować jako wolny strzelec?

Jak zacząć, jeśli nie masz doświadczenia i portfolio? Wielu freelancerów przyznaje, że za ich sukcesem stoją branżowe znajomości, których wykorzystywanie nazywane jest networkingiem.

A teraz przygotuj się na szybki kurs pt. Jak zostać freelancerem?

1. Zastanów się, czy taka praca jest na pewno dla Ciebie

Perspektywa pracy z domu wydaje się wspaniała, ale zanim zachłyśniesz się tym pomysłem, dowiedz się trochę o pracy freelancera. Wymaga ona przede wszystkim przedsiębiorczości i dobrej organizacji pracy, a także gotowości do wyrzeczeń.

Zwłaszcza na początku, gdy jeszcze nie możesz liczyć na lojalność stałych klientów czy dobrą markę na rynku. Od teraz będziesz dla siebie sterem i okrętem. Tylko, że na lądzie, a dokładniej — w domu. Dom może być wszędzie! Na przykład na słonecznej wyspie. Jeśli nie wierzysz, przeczytaj: Jak zdobyć pracę w raju na ziemi?

2. Stwórz portfolio i efektowne CV

Uwaga: informacje poniżej są ważne zarówno dla tych, którzy dopiero zaczynają, jak i dla osób z doświadczeniem w wykonywaniu zleceń. Czytaj do końca!

Portfolio przyda się grafikom i projektantom stron. Podobnie własna strona, którą można założyć na journoportfolio.com, squarespace.com lub po prostu na Behance.

Ale też w naszym kreatorze CV online, który w bardzo prosty sposób umożliwia Ci wygenerowanie spersonalizowanego linku do strony z Twoim CV W przypadku każdego zawodu, również freelancerskiego, ważne jest, żeby zaprezentować potencjalnemu zleceniodawcy CV.

Dlaczego? To proste: musisz pokazać na czym się znasz, jakie masz umiejętności i — przede wszystkim — jakie zadania wykonywałeś. Głównym wyzwaniem będzie dla Ciebie wybór zleceń, które najlepiej zaprezentują, co umiesz.

Jak się do tego zabrać? Najpierw wybierz odpowiedni szablon CV — potrzebujesz tak zaprojektowanego dokumentu, który w jasny i przejrzysty sposób wyliczy Twoje doświadczenie zawodowe. Prawda jest taka, że w przypadku freelancerów mniej liczy się wykształcenie, a bardziej umiejętności i doświadczenie.

Dlatego przeczytaj, jak opisać w CV swoje umiejętności oraz doświadczenie zawodowe, żeby przekonać do siebie potencjalnego zleceniodawcę.

Tutaj ważna rzecz: wymień umiejętności twarde, jak i miękkie. Potencjalny zleceniodawca chce wiedzieć zarówno, czy dobrze znasz Photoshopa (twarde) i czy potrafisz pracować według ścisłych wytycznych (miękkie).

Nie masz doświadczenia?  Skup się na opisie umiejętności! Koniecznie umieść na górze CV podsumowanie zawodowe, w którym napiszesz kim jesteś, jak pracujesz i jakie są Twoje ambicje zawodowe. To działa na każdego, kto przegląda aplikacje [plus prawie nikt w Polsce nie umieszcza tego fragmentu w CV, więc na starcie masz przewagę]. Jesteś tuż po studiach? Obowiązkowo przeczytaj: Pierwsze CV studenta oraz CV bez doświadczenia.

Jeśli jesteś tłumaczem, na pewno wiesz już, że CV to podstawa w wyścigu o dobre zlecenia. Dlatego polecamy Ci artykuł: CV i list motywacyjny tłumacza — wzór, przykłady i 7 porad jak napisać.

3. Informuj znajomych na Facebooku

Wrzuć na FB post o tym, czym się teraz zajmujesz. Proś o udostępnienia i lajki. Jest duża szansa na to, że ktoś wśród Twoich znajomych albo „znajomych znajomych” akurat poszukuje osoby z Twoim doświadczeniem.

4. Sprawdź portale dla freelancerów

Prawie 50% freelancerów zdobywa swoje zlecenia na polskich portalach z ogłoszeniami (na zagranicznych stronach z ofertami polega 10,8%). Zacznij od przeglądania ofert i zamieszczenia swojego anonsu. Oto serwisy, w których możesz znaleźć zlecenia dla freelancerów:

Useme

Portal założony w 2013 roku. Jako jedyny w Europie zapewnia pełne rozliczenie podatkowe podwykonawców, legalizację zatrudnienia oraz każdorazowo faktury dla zleceniodawców i prawo do reklamacji.

Useme angażuje już prawie 10 tysięcy aktywnych użytkowników z Polski, a w planach ma również dołączenie do tego grona zagranicznych freelancerów i zleceniodawców.

Freelancer.pl

Portal z ogłoszeniami dla freelancerów i zleceniodawców, część międzynarodowego serwisu freelancer.com.

Możesz tu korzystać z konta bezpłatnego lub wykupić rozszerzoną opcję za 30 zł.

Dużym plusem strony jest widoczność budżetu planowanego na realizację konkretnego projektu.

Oferia

Portal założony przez Allegro (potem sprzedany Leroy Merlin Polska), aby łączyć tych, którzy oferują usługi, z tymi, którzy chcą z nich korzystać.

Freelanceria.

Strona do lansowania samego siebie tuż przed oczami zleceniodawców. Zawiera zlecenia programistyczne i inne związane z komputerami.

Wystawianie ogłoszeń nic nie kosztuje, ale konto freelancera już tak, jeśli chcesz wystawiać więcej niż 2 ogłoszenia miesięcznie. Ceny abonamentów zaczynają się od 25 zł.

Proz.com

Portal, który pomaga znaleźć zlecenia freelancerom z branży językowej, w tym przede wszystkim tłumaczom oraz redaktorom pracującym zdalnie.

Tworzysz tu własne konto, które zbiera referencje i oceny.

Textbookers

Zlecenia dla copywriterów dotyczące pisania tekstów SEO. Portal ma dobre opinie zarówno wśród zamawiających, jak i wykonawców.

Wskazówka: jeśli do wyszukiwania zleceń wykorzystujesz portale specjalizujące się ogólnie w ogłoszeniach o pracę (np. Gumtree), oferty dla siebie znajdziesz najczęściej w zakładce praca mobilna.

4. Szukaj zleceń w social mediach

Najprostsze z możliwych! Ciekawe oferty znajdziesz na facebookowych grupach:

1. Mam pracę dla freelancera/znajomy szuka pracy — 54 842 członków
2. Zlecenia: strony www, grafika / freelancerzy 1 305 członków (bez ogłoszeń agencyjnych)
3. Ogłoszenia SEO, freelancer, domeny, hosting, pozycjonowanie, strony www — ponad 2 300 członków
4. ZLECENIA — grafika / reklama / marketing / pozycjonowanie — ponad 2600 członków
5. Zlecenia dla grafików, copywriterów, tłumaczy i innych freelancerów — ponad 17 500 członków
6. Zlecenia dla freelancerów — 733 członków

Zasady korzystania z tego typu grup są proste: zleceniodawca zamieszcza ogłoszenie (często podaje od razu budżet,) a wykonawcy, którzy są zainteresowani wykonaniem zlecenia, odpowiadają w komentarzach lub w wiadomości prywatnej.

Pamiętaj, jeśli korzystasz z FB do szukania zleceń, Twój profil facebookowy jest Twoją wizytówką.

Co prawda, nowe przepisy RODO zakazują pracodawcom używania social mediów w rekrutacji, ale w tym przypadku sam się do nich zgłaszasz tą drogą.

5. Stwórz profil na LinkedIn

Właściwie może od tego powinieneś zacząć. Spodziewam się, że posiadasz konto na LinkedIn, a teraz musisz je tylko odpowiednio podrasować. Liczy się wszystko — od atrakcyjnego opisu, przez wyróżnienie ważnych zleceń i klientów, po próbki Twojej pracy. Musisz sam dać się złapać dobremu klientowi.

6. Mądrze dobieraj sobie pierwszych klientów

Kiedy zaczynasz, liczą się zarówno pieniądze, jak i dobre portfolio zbudowane szybko.

Staraj się przede wszystkim o te, które warto wpisać do CV i które odpowiadają Twojej specjalizacji.

Są klienci, których należy wystrzegać się zawsze, nie tylko na początku. Myślę, że szybko zorientujesz się, o których chodzi.

Unikaj przede wszystkim:

• zleceń, w których nie do końca wiadomo, o co chodzi
• ofert, które zamiast kwoty podają enigmatyczną rozsądną stawkę

• zleceń na już, na teraz, najlepiej do wykonania przez studenta

• ofert niekonkretnych, np. z obietnicami możliwej stałej współpracy
• zleceń, które wyglądają jak zapytania ofertowe ( np. ktoś zamawia sobie bezpłatną próbkę tekstu, żeby sprawdzić Twoje umiejętności).

Jeśli jesteś freelancerem, Twój czas to (zaraz po umiejętnościach) najważniejsze, co masz. Nie warto marnować go na coś niepewnego.

Brak czasu na pisanie CV? Słusznie, poświęć się swoim zleceniom, żeby wykonać je w terminie.

Z naszym kreatorem CV stworzysz profesjonalny dokument w 5 minut.

Kreator CV

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

3. Jaka praca dla freelancera?

Freelancer to nie zawód, tylko technika pracy. Kto ją wybiera? Przede wszystkim przedstawiciele tych branż:

• copywriting i social media — 24%
• grafika i projektowanie 3D — 22,7%
• projektowanie i IT — 20,8%
• tłumaczenia — 8,6%
• SEO i SEM — 3,5 %

Pozostałe 20,4% stanowią dziennikarze, fotografowie, trenerzy personalni, pisarze i inni (co ciekawe, Hunter S. Thompson i Pharell Williams zaczynali swoje kariery jako freelancerzy).

Tak naprawdę freelancerem może być nawet fryzjer (albo psi fryzjer), który łapie zlecenia przez Internet, a swoim klientom świadczy usługi w ich domach. Specjaliści z branży budowlanej mogą podobnie zarabiać na realizowaniu zleceń remontowych.

Jak rozlicza się freelancer?

Sposobów jest kilka:

• umowa o dzieło (tak robi ponad 50% freelancerów)
• umowa zlecenie (20%)
• faktura VAT (25%).

Jak ujawnia raport Useme.pl, dobra wiadomość jest taka, że większość freelancerów nie ma problemów z uzyskaniem płatności przez klientów. Tylko 5,3% z nich przyznaje, że zdarza się to się często, a 0,8%, że zawsze.

Wiesz już zacząć przygodę z freelancingiem?

Sprawdź, czy możesz odhaczyć wszystkie punkty:

1. Napisz dobre CV.
2. Informuj znajomych w social mediach.
3. Szukaj zleceń online — na Facebooku lub portalach z ogłoszeniami.
4. Zamieść swoją ofertę na którymś z portali.
5. Zachęć swoich zleceniodawców, by polecali Cię dalej.

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Nieważne, czy interesują Cię zlecenia graficzne, zlecenia dla programistów czy organizowanie warsztatów dla dzieci. Każdy freelancer musi sam szukać klientów.

Masz na to swoje sposoby? Jestem ciekawa jakie.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.