Ubezpieczenie zdrowotne ZUS i NFZ 2024. Ile wynosi składka?
Stwórz CV teraz„Można zrobić to badanie na NFZ?” słyszy się w przychodni częściej niż „Czy będzie bolało?”
Nieważne, czy to dentysta, laryngolog, czy tylko pobieranie krwi. Jeśli nie masz ubezpieczenia, Twój portfel będzie cierpiał bardziej niż Ty w najgorszym stadium grypy. W tym artykule wyjaśnimy WSZYSTKO, co niejasne w temacie ubezpieczenia zdrowotnego.
Z tego artykułu dowiesz się:
- kto podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu
- ile kosztuje ubezpieczenie zdrowotne
- jak sprawdzić, czy podlegam obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego
- czy na umowie zlecenie jest się ubezpieczonym
- czy można liczyć na ubezpieczenie zdrowotne dla niepracujących.
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
Dlaczego warto nam zaufać i skorzystać z kreatora InterviewMe? Tutaj poznasz opinie użytkowników, którzy już stworzyli w nim swoje CV lub list motywacyjny.
1. Składka zdrowotna 2024
Zacznijmy od tego, że w imię umowy społecznej, składamy się wszyscy na publiczną opiekę zdrowotną. Ja płacę, Pan płaci, Pani Płaci. To dlatego, że obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dotyczy:
- pracowników,
- zleceniobiorców
- osób prowadzących działalność gospodarczą
- studentów
- dzieci
- uczniów (płacą za nich rodzice)
- emerytów i rencistów
- bezrobotnych.
Co miesiąc oddajemy na służbę zdrowia określony procent własnych zarobków do ZUS-u. Następnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazuje zebrane kwoty do Narodowego Funduszu Zdrowia, czyli NFZ.
Oddziały NFZ, zasilone przez wpłaty swoich obywateli, oferują leczenie (lekarz, pielęgniarka, położna), badania oraz hospitalizację w przypadku choroby.
Dzięki tej transakcji masz możliwość nieodpłatnie korzystać z pomocy lekarskiej w państwowych placówkach zdrowia na terenie całego kraju.
To nie wszystko.
Do składek dorzucają się również pracodawcy, finansując opiekę zdrowotną swoich pracowników. Mamy więc składkę zdrowotną pracownika oraz składkę zdrowotną pracodawcy, które razem wędrują na konto NFZ. Dzieje się tak zarówno w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę, jak i na zlecenie.
Wskazówka: w przypadku umów o dzieło, składki na ubezpieczenie zdrowotne nie są odprowadzane z pensji. Nie możesz wtedy korzystać z państwowej służby zdrowia, chyba że będziesz opłacać składkę samodzielnie.
Czy na urlopie bezpłatnym pracodawca również odprowadza składki na ubezpieczenie zdrowotne?
Niestety nie.
Według Kodeksu Pracy urlop bezpłatny oznacza zawieszenie stosunku pracy, a co za tym idzie wstrzymanie opłacania składek. Po 30 dniach urlopu bezpłatnego nie masz już prawa do korzystania z państwowej służby zdrowia.
Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnego
Jeśli straciłeś pracę, właśnie jej szukasz, lub robisz sobie chwilową przerwę w życiu zawodowym, na szczęście wciąż masz prawo do opieki zdrowotnej.
Tylko pamiętaj—
Zgłoś się w urzędzie pracy i zarejestruj jako bezrobotny. W innym wypadku nie masz co liczyć na darmowe leczenie.
Podobnie, jeśli stracisz status osoby bezrobotnej, nie będziesz mógł korzystać z darmowej państwowej opieki zdrowotnej.
Ubezpieczenie zdrowotne bez rejestracji w urzędzie pracy nie istnieje.
Jesteś bez pracy? Sprawdź, co może być tego przyczyną. Przeczytaj nasz artykuł: Jak znaleźć pracę? 17 porad dla osób, które nie mogą znaleźć pracy.
Umowa zlecenie a ubezpieczenie zdrowotne
Umowa zlecenie stanowi tytuł do ubezpieczenia zdrowotnego.
Pracując na śmieciówce, masz możliwość korzystania ze służby zdrowia w takim samym zakresie, jak osoby zatrudnione na umowę o pracę.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest odprowadzana przez pracodawcę zarówno, gdy zarabiasz kilka tysięcy, jak i kilkadziesiąt złotych.
Ile wynosi składka zdrowotna na ubezpieczenie zdrowotne?
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne płacisz co miesiąc.
Nie zauważasz nawet, jak to się dzieje i którą część swojej pensji oddałeś, bo takich spraw pilnuje Twój pracodawca.
Ile płacisz?
Twoja składka stanowi 9% podstawy wymiaru (podstawa wymiaru to kwota zadeklarowana, nie niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z IV kwartału poprzedniego roku).
Co ze składką zdrowotną emeryta?
Dla osób przebywających na emeryturze składka zdrowotna jest obowiązkowa.
Wyjątek stanowi emeryt/rencista, który:
- pobiera świadczenie emerytalne/rentowe w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia (brutto)
- uzyskuje dodatkowe przychody z tytułu działalności w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury
- opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.
Czy emeryt może zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członka rodziny?
Tak. Dziadkowie mogą zgłosić swoje wnuki, ale tylko wtedy, gdy rodzice dzieci sami nie mają prawa do ubezpieczeń.
Jak sprawdzić, czy jest się ubezpieczonym?
Może być tak, że nie jesteś pewien, czy za wizytę u lekarza nie będziesz musiał płacić z własnej kieszeni.
Teoretycznie wciąż możesz leczyć się państwowo do 30 dni od wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia, czyli miesiąc po rozwiązaniu np. umowy o pracę.
Ale, jeśli zastanawiasz się—
Jak sprawdzić czy jestem ubezpieczony?
to przede wszystkim zapoznaj się ze stroną eWUŚ.
Ten dziwnie brzmiący portal to Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców.
Znajdziesz tam odpowiedzi na wszystkie pytania związane z ubezpieczeniem zdrowotnym.
Sam jednak nie zweryfikujesz swojego statusu. Może to zrobić lekarz lub pielęgniarka w recepcji.
Jeśli chcesz samemu sprawdzić, czy masz ubezpieczenie zdrowotne, zrobisz to przy pomocy ZUS online.
Oto kroki:
1. Rejestrujesz się w PUE, czyli Platformie Usług Elektronicznych ZUS-u.
2. Zakładasz konto na stronie internetowej www.zus.pl.
3. W zakładce Ubezpieczony sprawdzasz, czy przysługuje Ci ubezpieczenie zdrowotne NFZ.
A jak sprawy się mają z ubezpieczeniem zdrowotnym za granicą?
Ubezpieczenie zdrowotne za granicą
Aby mieć dostęp do opieki zdrowotnej, gdy wyjeżdżasz za granicę (ale pozostajesz w UE), koniecznie wyrób Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ.
To nic nie kosztuje.
Wystarczy wypełnić wniosek o wydanie karty, który znajdziesz na stronach NFZ.
Osobny dla osób, które wyjeżdżają w celach turystycznych, i osobny dla osób wykonujących pracę za granicą.
Weź pod uwagę, że w czasie wakacyjnym kolejka po odbiór EKUZ wydłuża się. Najlepiej więc wystąpić o kartę z wyprzedzeniem.
Pamiętaj też o zasadach, na jakich działa EKUZ.
Oto one:
1. Jeśli tymczasowo przebywasz na terenie krajów UE lub przysługują Ci wszystkie świadczenia zdrowotne, ale tylko wtedy, gdy są one niezbędne z medycznego punktu widzenia.
2. Możesz korzystać wyłącznie z leczenia w placówkach państwowej służby zdrowia w danym kraju (w niektórych krajach za wezwanie karetki trzeba zapłacić samemu).
3. EKUZ jest ważna 18 miesięcy (dla zatrudnionych, studentów, rencistów i przedsiębiorców).
4. Karta EKUZ działa w następujących krajach: Hiszpania, Portugalia, Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Dania, Szwecja, Czechy, Słowacja, Litwa, Łotwa, Estonia, Bułgaria, Rumunia, Grecja, Cypr, Malta, Chorwacja, Węgry, Austria, Wielka Brytania, Irlandia, Słowenia, Finlandia, Luksemburg. EKUZ uznawana jest także w Szwajcarii, Norwegii, Islandii i Liechtensteinie.
Jeśli podróżujesz po krajach spoza Unii Europejskiej, niezbędne będzie wykupienie ubezpieczenia turystycznego, dzięki któremu uzyskasz zwrot kosztów leczenia.
Masz dosyć nudnej pracy i zimnych pór roku? Sprawdź, jak zdobyć pracę w raju na ziemi.
Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego
Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego jest możliwe tylko wtedy, gdy sam pracujesz i odprowadzasz składki.
W takim przypadku korzystaj z druku—
Ten dokument będzie zawierał dane o członkach rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego.
Możesz tam wpisać następujące osoby:
- rodziców i dziadków
- małżonka/małżonkę
- dzieci/wnuki
- dzieci obce do 18. roku życia, dla których ustanowiono opiekę w ramach rodziny zastępczej.
Zgłoszenie dziecka do ZUS jest możliwe w przypadku, gdy Twoja pociecha kontynuuje naukę po szkole średniej i do czasu, gdy nie ukończy 26. roku życia.
2. Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne NFZ
Nie jesteś ubezpieczony, nie pracujesz, ale chcesz korzystać z usług państwowej służby zdrowia?
Możesz przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.
Jak to zrobić?
Aby zdobyć ubezpieczenie zdrowotne w przypadku, gdy nie jesteś zatrudniony, nie pracujesz i nie ubezpiecza Cię inny członek rodziny, wystarczy, że złożysz wniosek w odpowiedniej placówce NFZ.
Dostaniesz tam niezbędne druki oraz polecenie opłacania comiesięcznej składki — 9% wartości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (to jedyny koszt ubezpieczenia).
Będą Ci również potrzebne:
- dokument tożsamości
- wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym z NFZ
- jakiś dowód na to, że poprzednie ubezpieczenie zdrowotne już wygasło (może to być świadectwo pracy, decyzja o wyrejestrowaniu z Urzędu pracy, czyli utracie statusu bezrobotnego).
Uwaga: jeśli przez długi czas nie opłacałeś składki na ubezpieczenie zdrowotne, poniesiesz koszty związane z tą przerwą — 20% wynagrodzenia za ponad 3 miesiące przerwy, 50% za 2 lata, 100% za 2-5 lat, 150% za 5-10 lat lub 200% za <10 lat.
A od 1 stycznia 2018 r. jeżeli zgłosiłeś się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, a masz zaległości na koncie, Twoja wpłata najpierw rozliczy najstarsze zaległości z odsetkami, a dopiero potem bieżące składki. To może spowodować utratę prawa do zasiłku w przypadku choroby lub macierzyństwa.
To jeszcze nie wszystko.
W ciągu 7 dni od zawarcia umowy będziesz musiał udać się do ZUS-u i dostarczyć urzędnikowi—
Druk ZUS ZZA, czyli zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego.
W tym dokumencie, różowym niczym Twoje migdałki podczas zapaleniu gardła, znajdziesz pole do wpisania kodu tytułu ubezpieczenia.
Przy dobrowolnym ubezpieczeniu odpowiedni kod to 24 10 XX.
Gotowe.
Nie możesz zapomnieć, że co miesiąc obowiązuje Cię złożenie deklaracji ZUS DRA (zawiera informacje o dokonanych rozliczeniach) oraz—
Wpłata na konto ZUS.
Ile?
Wysokość składki zdrowotnej na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w drugim kwartale 2019 wynosi 451, 35 zł.
W I kwartale 2019, było to 456, 43.
W IV kwartale 2018 — 434,05 zł.
Wymiar składki zmienia się co kwartał (ale tylko dla ubezpieczenia dobrowolnego). Można go sprawdzić na stronie GOFIN.pl.
Wszystko jasne?
Jeśli nie, pytaj śmiało na forum poniżej artykułu. Chętnie odpowiemy!
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
3. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
Ubezpieczenie chorobowe to nie to samo co zdrowotne.
To pierwsze pozwala nam się leczyć państwowo oraz zapewnia dostęp do ambulatoryjnej oraz szpitalnej opieki medycznej.
Ubezpieczenie chorobowe to zabezpieczenie na wypadek choroby w postaci zasiłku za okres, w którym byłeś na zwolnieniu i nie mogłeś wykonywać pracy.
W dodatku ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne dla osób niezatrudnionych (inaczej niż obowiązkowe zdrowotne), czyli w przypadku zlecenia lub umowy o dzieło.
W przypadku gdy jesteś zatrudniony na umowę o pracę, składkę na ubezpieczenie chorobowe opłaca za Ciebie pracodawca.
Dobry pracodawca sam dopilnuje, by Twoje zdrowie było zabezpieczone. Sprawdź, co oferują pracownikom firmy z całego kraju. Zobacz opinie o pracodawcach.
4. Bezpłatna opieka zdrowotna
Bezpłatna opieka zdrowotna dla nieubezpieczonych od 2018 r. to niezrealizowana do dziś obietnica rządu.
Plan zakładał darmowe leczenie dla wszystkich Polaków zamieszkujących terytorium Polski.
Czy można się nie ubezpieczać?
Jeśli pracujesz na etacie, nie masz wyboru — musisz się ubezpieczać, czyli płacić miesięczną składkę.
Zawsze jednak możesz korzystać z bezpłatnej państwowej opieki zdrowotnej (POZ), jeśli jesteś:
- dzieckiem do 18. roku życia, które posiada obywatelstwo polskie
- kobietą w ciąży, w czasie porodu i połogu, które posiadają obywatelstwo polskie i mieszka na terenie kraju
- osoby uzależnioną od alkoholu i narkotyków — masz wtedy zapewnioną bezpłatną terapię odwykową
- osobą z zaburzeniami psychicznymi — możeszkać bezpłatną opiekę psychiatryczną lub/i hospitalizację
- osobą zarażoną materiałem zakaźnym.
Zdrowie to również równowaga pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Sprawdź: Work-life balance — definicja i przykłady
5. Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Niektórzy z nas nie wytrzymują presji czekania na wizytę u specjalisty miesiąc, trzy miesiące, pół roku albo i dłużej.
Decydują się wtedy na wykupienie prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, które będzie dodatkowo zabezpieczało ich zdrowie, czyli—
Dawało pewność, że lekarz przyjmie ich wtedy, kiedy tego potrzebują.
Do wyboru mamy wiele firm ubezpieczeniowych, wśród których znajdują się między innymi: LUX MED, Medicover, Enel-Med, Polmed, PZU, Compensa, Allianz, TU Zdrowie, Saltus, INTER Polska.
Ile kosztuje ubezpieczenie zdrowotne prywatnie?
Ceny prywatnego ubezpieczenia są uzależnione od rodzaju ubezpieczyciela, Twojego wieku, stanu zdrowia, a także typu pakietu.
Wahają się w granicach od 40 do około 160 zł miesięcznie.
Uwaga: Nawet jeśli wykupisz prywatne ubezpieczenie, nie masz możliwości zrezygnowania z opłacania składki do NFZ.
Czy indywidualne ubezpieczenie zdrowotne to dobre rozwiązanie?
Na pewno taki sposób na zapewnienie sobie opieki medycznej na wysokim poziomie jest coraz bardziej popularny.
Coraz więcej Polaków wykupuje dla siebie i członków swojej rodziny polisy zdrowotne, które zapewniają:
- konsultacje lekarzy specjalistów
- badania diagnostyczne i laboratoryjne
- rehabilitację.
Prawda jest jednak taka, że leczenie w NFZ gwarantuje nam dostęp do placówek medycznych zlokalizowanych we wszystkich częściach kraju, a prywatna służba zdrowia zmusza do wizyty lekarskiej w konkretnym miejscu.
Poza tym—
Nawet jeśli państwowy lekarz okaże się nie do końca sympatycznym i nieco opryskliwych doktorem Housem, to musisz wiedzieć, że jego wiedza i zaplecze sprzętowe wygrają z prywatnym gabinetem lekarskim.
Dlaczego?
Niestety, nie wszystkie świadczenia, które oferuje NFZ zapewni Ci niepaństwowa placówka.
W przypadkach nagłej choroby, wypadku, urazu, zatrucia, stanu zagrożenia życia, czyli wtedy, gdy wymagane będzie specjalistyczne leczenie, i tak każdy pacjent trafia pod nie zawsze opiekuńcze, ale pewne, skrzydła Państwowych lekarzy.
Zgłoszenie pracownika do ZUS
Jesteś przedsiębiorcą?
Jeśli chcesz ubezpieczyć swoich pracowników, będziesz musiał zapoznać się z dokumentem o nazwie—
To deklaracja rozliczeniowa i korygująca, którą składasz do ZUS-u.
Co się w niej znajduje? Sporo pól do wypełnienia, ale skoro będziesz wypełniał je co miesiąc, na pewno szybko dojdziesz do wprawy.
Jeśli zatrudniasz księgową, to już w ogóle żaden problem.
Co znajduje się w druku ZUA?
- dane osoby ubezpieczonej (czyli Twojego pracownika)
- informacje o zmianie danych osoby ubezpieczonej
- informacje o korekcie danych osoby ubezpieczonej.
Żeby ubezpieczyć się samemu za pomocą formularzy, możesz to zrobić przez PUE, czyli Platformę Usług Elektronicznych ZUS.
Jest jeszcze jeden ważny dokument.
Za każdy miesiąc dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego należy przekazywać do ZUS deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Ten obowiązek dotyczy każdego przedsiębiorcy.
Ważne: każdy przedsiębiorca musi zdawać sobie sprawę z obowiązku ubezpieczenia wszystkich swoich pracowników, a także osób zatrudnionych na umowę zlecenie.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na ten temat, przeczytaj nasz artykuł: Umowa zlecenie (wzór). Jakie składki, co z urlopem, jak wypowiedzieć?
Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.
A Ty? Leczysz się państwowo czy prywatnie? Jesteś zadowolony z opieki zdrowotnej, którą wybrałeś? Podziel się z nami swoim zdaniem lub zadaj pytanie na forum poniżej.
Proces redakcyjny InterviewMe
Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.