Staż pracy: czym jest, jak go wyliczyć, jakie okresy uwzględnić

Od stażu pracy zależy wiele uprawnień pracowniczych. Także tych związanych z emeryturą.

Niestety wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, że ich praca nie wlicza się do stażu pracy.

Też nie masz takiej pewności? Za chwilę rozwiejemy Twoje wątpliwości.

Z tego artykułu dowiesz się:

• co to jest staż pracy
• jakie okresy wliczają się do stażu pracy (a jakie nie)
• jakie uprawnienia pracownicze są zależne od stażu pracy.

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

1. Czym jest staż pracy?

Staż pracy to łączna długość wszystkich poprzednich okresów zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy. Wliczają się do niego również np. okresy nauki. Staż pracy przekłada się on na uzyskanie różnego rodzaju praw pracowniczych — np. do urlopu wypoczynkowego lub emerytury.

Niestety Kodeks pracy nie definiuje, czym jest staż pracy, jak go wyliczyć i jakie okresy się do niego wliczają. Zazwyczaj jest to po prostu okres, w którym pracownik świadczył pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru czy też spółdzielczej umowy o pracę.

Jakie jeszcze okresy wliczają się do stażu pracy? Piszemy o tym w kolejnym rozdziale.

Może Cię także zainteresować: Staż z urzędu pracy — ile trwa, zarobki, wniosek

2. Jakie okresy wliczają się do stażu pracy

Oprócz wspomnianych okresów zatrudnienia u poprzednich pracodawców, do stażu pracy wliczają się również inne życiowe „etapy”.

Do stażu pracy może być wliczony również okres:

• za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik podjął pracę
• o który skrócono czas wypowiedzenia w razie zwolnienia pracownika z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie
• prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka
• czynnej i zawodowej służby wojskowej
• urlopu wychowawczego
• pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium otrzymywanego przez bezrobotnego w trakcie szkolenia, na które został skierowany przez starostę, a także stypendium otrzymywanego bądź w trakcie odbywania stażu na podstawie skierowania starosty, bądź przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych
• pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego
• odbywania studiów doktoranckich — jednak nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora.

Z kolei do stażu pracy nie wliczają się okresy:

• pracy na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło lub innej umowy cywilnoprawnej
• prowadzenia działalności gospodarczej
• urlopu bezpłatnego.

Warto jednocześnie wiedzieć, że praca na podstawie umowy zlecenia czy też prowadzenie własnej działalności wliczają się do tzw. okresów składkowych dających prawo do emerytury.

Zajrzyj także do poradnika: Zasiłek dla bezrobotnych — komu przysługuje?

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

3. Jakie prawa pracownicze są zależne od stażu pracy?

Od długości stażu pracy są zależne różnego rodzaju uprawnienia pracownicze, takie jak:

• prawo do urlopu
• prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia
• prawo do emerytury oraz świadczenia przedemerytalnego
• prawo do nagrody jubileuszowej
• prawo do odprawy.

Staż pracy a urlop wypoczynkowy

W przypadku wyliczania urlopu wypoczynkowego do stażu pracy dodaje się również okresy nauki.

Zgodnie z artykułem 155 Kodeksu pracy, do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu, dolicza się:

• przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata z tytułu ukończenia zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej
• przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej
• 5 lat z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych
• 4 lata z tytułu ukończenia średniej szkoły ogólnokształcącej
• 6 lat z tytułu ukończenia szkoły policealnej
• 8 lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej.

Zajrzyj także do tych poradników:

• Wymiar urlopu — ile dni Ci przysługuje?
• Urlop wypoczynkowy — jak uniknąć odmowy?

Staż pracy a okres wypowiedzenia

W zależności od stażu pracy wyliczany jest również tzw. okres wypowiedzenia, czyli czas, który należy przepracować już po rozwiązaniu umowy.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony i nieokreślony wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli staż pracy wynosi mniej niż 6 miesięcy
• 1 miesiąc, jeżeli staż pracy wynosi co najmniej 6 miesięcy
• 3 miesiące, jeżeli staż pracy wynosi co najmniej 3 lata.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny wynosi:

• 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni
• 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie
• 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Zajrzyj także do naszego poradnika: Wypowiedzenie umowy o pracę

Staż pracy a prawo do emerytury

Zgodnie z informacjami na rządowej stronie gov.pl, warunkiem nabycia prawa do emerytury według nowych zasad jest ukończenie powszechnego wieku emerytalnego oraz zapisania na koncie w ZUS jakiegokolwiek okresu ubezpieczenia emerytalnego. Staż pracy nie ma wpływu na ustalenie prawa do emerytury, ale może mieć wpływ na jej wysokość.

Aby więc otrzymać minimalną emeryturę, oprócz osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), należy mieć również określony staż pracy.

Od 1 października 2017 r. wymagany staż do osiągnięcia najniższej emerytury wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn (wliczając zarówno okresy składkowe jak i nieskładkowe).

Może Cię także zainteresować: Świadczenie przedemerytalne — ile wynosi, jakie warunki musisz spełnić

Staż pracy a odprawa

Część osób po zwolnieniu z pracy kwalifikuje się do uzyskania odprawy. Jej wysokość również zależy od stażu pracy.

Jak odprawa może Ci się należeć?

• odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli staż pracy wynosi poniżej niż 2 lat
• odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli staż pracy wynosi od 2 do 8 lat
• odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli staż pracy wynosi ponad 8 lat

Więcej dowiesz się z naszego poradnika: Kiedy należy się odprawa?

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Stwórz list motywacyjny teraz

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Masz pytania lub własne obserwacje? Zachęcamy do komentowania artykułu poniżej.