Kontroler ruchu lotniczego: zarobki, praca, wymagania, kurs PAŻP
Stwórz CV teraz
Praca w lotnictwie to marzenie wielu z nas. Nie każdy czuje jednak chęć latania w przestworzach. Istnieje jeszcze inny zawód związany z lotnictwem, który też jest dobrze płatny i prestiżowy — a przy tym bardziej przyziemny. Dosłownie. Chodzi o kontrolera ruchu lotniczego, który często ma większą odpowiedzialność niż pilot samolotu. Niemożliwe? A jednak!
W tym artykule przeczytasz:
- jakie predyspozycje są potrzebne do zawodu kontrolera lotów
- ile zarabia kontroler ruchu lotniczego
- jak wygląda proces rekrutacji
- w jaki sposób wypełnić formularz rekrutacyjny do kursu w PAŻP.
Szukasz wyjątkowej pracy? Bez wyjątkowego CV się nie obejdzie. Wszystko, czego potrzebujesz, znajdziesz w naszym kreatorze CV. Wybierasz szablon, wypełniasz według wskazówek i gotowe. Sprawdź!
Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj
Dlaczego warto nam zaufać i skorzystać z kreatora InterviewMe? Tutaj poznasz opinie użytkowników, którzy już stworzyli w nim swoje CV lub list motywacyjny.
1. Kontroler ruchu lotniczego — jak wygląda i na czym polega jego praca?
Kontroler ruchu lotniczego (KRL) — sprawuje kontrolę nad ruchem lotniczym przy pomocy metody wizualnej lub radaru w celu prowadzenia bezpiecznego i płynnego przepływu ruchu lotniczego.
Praca kontrolera ruchu lotniczego jest niezwykle odpowiedzialna i stresogenna.
W jednej chwili kontroler może obsługiwać nawet kilkanaście samolotów, które trzeba przetasować. W slangu oznacza to zaplanowanie startu i lądowania samolotów znajdujących się w kolejce.
Kontroler ruchu musi zwracać uwagę również na zjawiska atmosferyczne i ruch wojskowy. To spore utrudnienie.
Do jego obowiązków należy również opanowanie sytuacji kryzysowych. Samolot może mieć awarię, a musi wylądować bezpiecznie. Stewardessa zgłasza, że pasażer samolotu potrzebuje pomocy medycznej? Po lądowaniu samolotu powinna czekać na niego karetka. Kontroler musi ją zorganizować.
Jak sam widzisz, zawód ten wymaga podzielnej uwagi oraz ogromnej odporności na sytuacje stresowe. Niejeden przy takim natłoku informacji nie wytrzymałby presji!
Należy przy tym pamiętać, że błąd kontrolera lotów może kosztować ludzkie życie. Nie bez przyczyny kontrolerzy ruchu lotniczego pracują przez 2 godziny, a później udają się na odpoczynek. Dopiero po godzinie przerwy mogą wrócić na swoje stanowisko.
Kontroler ruchu świetnie panuje nad stresem. Chcesz się tego nauczyć? Sprawdź: Jak radzić sobie ze stresem?
2. Ile zarabia kontroler ruchu lotniczego?
Lotnictwo rozwija się bardzo dynamicznie. Oficjalne materiały PAŻP mówią nam, że jeszcze w 1995 roku nad polskim niebem miało miejsce 170 000 lotów. W 2015 roku było ich już prawie milion!
Codziennie nad Polską przelatuje 2500 samolotów, a łączna liczba pasażerów samolotów przelatujących nad Polską wynosi 500 000. Z innego filmu możemy dowiedzieć się, że jeden kontroler ruchu lotniczego obsługuje około 40 samolotów na godzinę.
Nic dziwnego, że tak wiele osób zadaje sobie pytanie, ile zarabia kontroler lotów. W końcu tak trudny, a jednocześnie ważny dla transportu zawód musi wiązać się z dobrą pensją! To prawda:
Do uzyskania wstępnej licencji S-ATCL (Student-Air Traffic Controller Licence), zarobki podczas szkolenia wynoszą około 11 tysięcy złotych brutto miesięcznie. Okres ten wynosi około pół roku.
Po uzyskaniu licencji S-ATCL rozpoczyna się okres praktyk OJT (On-the-Job Training) na stanowisku operacyjnym. Trwa on około 9-10 miesięcy. W tym okresie czasu zarobki podczas szkolenia wynoszą od 14 do 17 tysięcy brutto miesięcznie.
Okres szkolenia kończy się egzaminem ATCL (Air Traffic Controller Licence). Po zdaniu egzaminu i po otrzymaniu licencji ATCL kontroler ruchu zarabia na start 20 tysięcy złotych brutto miesięcznie.
Od tego momentu kontroler lotów może pracować nad swoją ścieżką awansu:
Kierownik kontroli lotniskowej TWR zarabia 24 tysiące złotych brutto miesięcznie.
Zarobki kierownika kontroli zbliżania APP wynoszą 38 tysięcy złotych brutto miesięcznie.
Najwięcej zarabia kierownik kontroli obszaru ACC. Jego wynagrodzenie to 52 tysiące złotych brutto miesięcznie.
Zarobki kontrolera ruchu lotniczego rosną wraz ze stażem. Dodatek stażowy wynosi od 3% do 20%. W ten sposób Polska Agencja Żeglugi Powietrznej stara się zatrzymać najlepsze talenty w kraju.
Warto wspomnieć, że kontrolerzy ruchu lotniczego mają dodatkowy, 15-dniowy płatny urlop. Oprócz tego PAŻP prowadzi Pracowniczy Program Emerytalny, gdzie odkłada dodatkowe 7% pensji pracownika.
Praca marzeń niejedno ma imię. Chcesz robić coś niesamowitego i dobrze zarabiać? Sprawdź: Praca marzeń - jak ją znaleźć?
3. Kontroler lotów - predyspozycje do pracy w wieży kontroli lotów
Janusz Janiszewski, Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej mówi wprost:
Tylko 2% społeczeństwa posiada predyspozycje do zawodu kontrolera ruchu lotniczego.
Nic dziwnego, że to zawód deficytowy. W 2027 roku ma powstać Centralny Port Komunikacyjny. Polska ma się stać jednym z najważniejszych krajów dla europejskiego transportu lotniczego. Do tego potrzeba wyszkolonych ludzi z odpowiednimi predyspozycjami.
Kontroler lotów — wymagania:
- wyobraźnia przestrzenna
- spostrzegawczość
- mentalność lidera
- umiejętność podejmowania decyzji
- samodzielność
- znajomość języka angielskiego.
Oficjalnym językiem w ruchu powietrznym jest język angielski. Wymaga się od kontrolera nie tylko perfekcyjnej jego znajomości. Musi również znać specyficzny żargon lotniczy, umieć komunikować się w klarowny sposób i posiadać dobrą dykcję.
Czemu?
Kontroler ruchu lotniczego jest w stałym kontakcie z pilotami przelatującymi nad danym terenem lub korzystającymi z danego lotniska.
Są to załogi z całego świata, a komunikacja odbywa się drogą radiową, więc nie zawsze wszyscy słyszą się wyraźnie.
Dlatego właśnie musisz znać określone zwroty i skróty, żeby zminimalizować ryzyko nieporozumienia.
Kapitan Sławomir Majcher, pilot PLL LOT S.A. mówi wprost:
Całe niebo jest podzielone — tak jak ziemia — na sektory, na drogi powietrzne, którymi samoloty latają. W związku z tym, kontrolerzy zastępują pilotowi dodatkową parę oczu.
Więcej o pracy pilota i terminologii lotniczej dowiesz się z naszego artykułu: Jak zostać pilotem i ile zarabia pilot?
4. Jak zostać kontrolerem lotów? [Nabór na kurs i do pracy w PAŻP]
Po pierwsze, nie zostaniesz kontrolerem ruchu lotniczego przychodząc z ulicy. Jest możliwe wyłącznie po ukończenia kursu w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (w skrócie po polsku PAŻP — lub po angielsku PANSA, od Polish Air Navigation Services Agency).
PAŻP jako jedyna w Polsce zarządza ruchem w przestrzeni powietrznej, szkoli oraz zatrudnia kontrolerów ruchu lotniczego. Obecnie w PAŻP zatrudnionych jest ponad 570 kontrolerów ruchu lotniczego.
Agencja ogłasza nabór dwa razy do roku. Chętnych są tysiące. Dosłownie!
Pomimo tego wstępną selekcję przechodzi zaledwie kilkanaście osób. Kontrola lotów to praca dla nielicznych.
Co więcej, tylko część z nich ostatecznie zostaje kontrolerami ruchu lotniczego. Jak dokładnie wygląda nabór?
Nabór na kurs KRL w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
Kandydat przechodzi proces selekcji, który składa się z następujących etapów:
- Analiza nadesłanego formularza rekrutacyjnego
- Testy z języka angielskiego oraz testy predyspozycyjne w formie papierowej
- Testy predyspozycyjne FEAST w formie elektronicznej
- Testy psychologiczne oraz sesja Assessment Centre
- Rozmowa kwalifikacyjna
- Badania lekarskie
Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Sam proces selekcyjny jest jednak dopiero początkiem bardzo długiej drogi kandydata do uzyskania licencji.
Jeśli przejdziesz wstępną selekcję, otrzymasz zaproszenie do wzięcia udziału w szkoleniu.
Trwa ono 12–13 tygodni i odbywa się w specjalistycznym ośrodku szkoleniowym. Szkolenie obejmuje:
- sesję egzaminacyjną teoretyczną (2 tygodnie)
- szkolenie teoretyczne — kurs w zakresie uprawnienia RATING (6–7 tygodni)
- sesję egzaminacyjną teoretyczną (2 tygodnie)
- szkolenie praktyczne — kurs w zakresie uprawnienia RATING (około 5 miesięcy)
- egzamin praktyczny przed Lotniczą Komisją Egzaminacyjną.
Zaliczenie ostatniego egzaminu powoduje uzyskanie licencji praktykanta w zawodzie kontrolera ruchu lotniczego. Oficjalna nazwa licencji praktykanta to Student-Air Traffic Controller Licence (S-ATCL).
Kolejny etap szkolenia odbywa się już w warunkach praktycznych, na terenie wybranego lotniska. Trwa ono 9–10 miesięcy. Oficjalna nazwa szkolenia to On-the-Job Training (OJT).
Szkolenie praktyczne kończy się egzaminem praktycznym. Po jego ukończeniu kontroler otrzymuje licencję Air Traffic Controller Licence (ATCL) uprawniającą do zawodu.
Łącznie ukończenie ścieżki szkoleniowej trwa około 2 lata.
Gdzie szukać pracy jako kontroler ruchu lotniczego?
Zawód kontrolera ruchu lotniczego jest elitarny. Choć znajdziesz w popularnych wyszukiwarkach ofert pracy ogłoszenia o naborach na kontrolerów lotów, to wszystkie i tak prowadzą do Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.
Dlatego najszybciej dowiesz się szczegółów sprawdzając bezpośrednio zakładkę Kurs na KRL na stronie PAŻP. A ja w kolejnym rozdziale pomogę Ci przygotować dokumenty rekrutacyjne.
Jeśli wolisz jednak inną pracę, to sprawdź, jaki zawód warto wybrać, żeby dobrze zarabiać: Najlepiej płatne zawody w Polsce
Pamiętaj, że rekrutacja w PAŻP to wyjątek od reguły. We wszystkich innych rekrutacjach będziesz potrzebować dobrego CV. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj
5. Jak wypełnić formularz rekrutacyjny na kontrolera ruchu lotniczego?
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej nie wymaga od kandydatów na KRL przesłania CV ani listu motywacyjnego. Musisz jedynie wypełnić formularz rekrutacyjny.Ten kwestionariusz łączy w sobie elementy CV i listu motywacyjnego, więc rządzi się identycznymi zasadami, co typowe dokumenty rekrutacyjne.
Możesz wypełnić go byle jak i od razu wylądować. (Na liście odrzuconych kandydatów.)
Możesz też się postarać — i w tym chcę Ci pomóc. Poniżej znajdziesz wskazówki, jak wypełnić formularz na kurs na kontrolera ruchu lotniczego w PAŻP tak, aby mieć maksymalne szanse na sukces. Pod wskazówkami znajdziesz też link do samego formularza.
Zaczynamy:
Dane osobowe
Zacznij od wypełnienia danych osobowych. Pamiętaj, aby numer telefonu podać bez prefiksu +48.
Następnie wskaż, kiedy uzyskałeś świadectwo maturalne. Ocena z matury nie jest istotna, jednak PAŻP wymaga od kandydatów na kontrolera ruchu lotniczego zdanej matury .
Wykształcenie
Kolejny krok to podanie swojego wykształcenia.
Pamiętaj, aby zacząć od ostatnio ukończonej szkoły lub uczelni. Zastosuj odwróconą kolejność chronologiczną.
W przypadku wykształcenia średniego nie masz możliwości podania nazwy szkoły lub profilu. Dopiero przy wykształceniu wyższym możesz podać rodzaj uczelni (np. techniczna lub ekonomiczna) oraz kierunek studiów.
W polu Podaj nazwę szkół/szkoły i kierunek wykształcenia masz możliwość wpisania kierunku swojego wykształcenia wraz z osiągnięciami.
Wykorzystaj te same zasady, których używa się do opisu wykształcenia w CV: Jak opisać edukację w CV, aby zwrócić uwagę pracodawcy?
Historia zatrudnienia
Formularz PAŻP umożliwia Ci podanie kilku ważnych aspektów Twojego doświadczenia zawodowego. Oto one:
- stanowisko
- nazwa firmy
- miasto
- okres zatrudnienia.
W tym miejscu nie masz możliwości wykazania się. Formularz rekrutacyjny zawiera jeszcze pole Obowiązki / wykonywane czynności. Dobry opis doświadczenia zawodowego przyciągnie uwagę komisji rekrutacyjnej. Sprawdź, jak dobrze opisać swoje doświadczenie: Jak skutecznie opisać w CV zakres obowiązków? Ale to nie wszystko.
Wykorzystaj to miejsce też po to, aby przedstawić swoje osiągnięcia zawodowe. Tutaj dowiesz się, jakie sukcesy warto opisać: Jakie sukcesy zawodowe wpisać do CV? [przykłady]
Umiejętności językowe
W tej części formularza podajesz znajomość języków obcych.
Pamiętaj, aby dobrze określić swój poziom językowy: poziomy znajomości języka wg skali Rady Europy.
Ważne: Nie zapomnij, że PAŻP wymaga biegłej znajomości języka angielskiego. Bez tego nie masz szans na karierę kontrolera lotów.
Dlatego bądź szczery. Twoje umiejętności językowe i tak zostaną zweryfikowane.
Jeśli wiesz, że masz w tej kwestii braki, wstrzymaj się z aplikowanie. Podszkol swój angielski i zgłoś się w kolejnym naborze. Pamiętaj, że rekrutacja odbywa się aż dwa razy do roku, a pierwsze wrażenie możesz zrobić tylko raz!
Motywacja
Wiesz już, że kontroler ruchu lotniczego to bardzo wymagający, obciążający psychicznie zawód.
Aby pokonać trudności codziennej pracy, potrzebujesz silnej psychiki i dużej motywacji do pracy. Bez tego bardzo łatwo ulegniesz wypaleniu zawodowemu.
Właśnie dlatego w tej części kwestionariusza rekrutacyjnego PAŻP chce poznać Twoje motywacje do pracy. Tutaj musisz:
- Wymienić trzy czynniki, które motywują Cię do pracy.
- Opisać, co wiesz o zawodzie kontrolera ruchu lotniczego.
- Uwzględniając swoją odpowiedź na poprzednie pytanie, uzasadnić z jakiego powodu chcesz pracować na stanowisku kontrolera lotów.
Tak zadane pytania sugerują odpowiedź w stylu listu motywacyjnego. Sprawdź nasz artykuł: Dobry list motywacyjny - jak napisać?
Mocne strony i ograniczenia zawodowe
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej chce znać Twoje mocne strony zawodowe oraz ograniczenia.
To nie wszystko. W tym miejscu ważne jest też, czy jesteś w ogóle świadomy swoich możliwości.
Więcej o mocnych i słabych stronach dowiesz się tutaj: Jak odpowiadać na pytanie "moje mocne i słabe strony"
Jeśli do tej pory nigdy się nad tym nie zastanawiałeś, możesz wykorzystać sprawdzoną metodę w postaci analizy SWOT i stworzyć tzw. SWOT osobisty: Metoda SWOT — poznaj swoje mocne i słabe strony
Opis sytuacji potwierdzających umiejętności
Do pracy jako kontroler ruchu lotniczego potrzebujesz kilku kluczowych umiejętności
Są to:
- odporność na stres
- decyzyjność
- praca zespołowa.
W kwestionariuszu rekrutacyjnym musisz opisać historie, w których wykorzystałeś te umiejętności w praktyce. Nie muszą to być doświadczenia bezpośrednio z pracy zawodowej. Jeśli startujesz do PAŻP jako świeżo upieczony absolwent, wykorzystaj sytuacje, które miały miejsce w szkole czy na studiach.
Staraj się przekazać maksimum treści, ale nie rozpisuj się przesadnie. Pamiętaj także o poprawności gramatycznej i ortograficznej.
Więcej na temat opisywania swoich umiejętności znajdziesz tutaj: Umiejętności twarde i miękkie - lista z przykładami
Udział w innych naborach/kursach KRL
Jeśli uczestniczyłeś wcześniej w procesie rekrutacyjnym na kontrolera ruchu lotniczego, musisz o tym napisać. W formularzu rekrutacyjnym znajdują się pytania o każdy z etapów szkolenia na kontrolera ruchu lotniczego. Oto one:
- Czy uczestniczyłeś w procesie rekrutacyjnym?
- Czy brałeś udział w sesji Assessment Center?
- Czy uczestniczyłeś w rozmowie kwalifikacyjnej?
Ta sama kwestia dotyczy udziału w sesji egzaminacyjnej bazującej na testach FEAST. W tym przypadku musisz wspomnieć o każdym egzaminie — również tym, który miał miejsce w związku z rekrutacją do organizacji innej niż PAŻP.
Jeśli miałeś wcześniej doświadczenia z procesem rekrutacyjnym na kontrolera ruchu lotniczego, musisz podać szczegóły na ten temat, czyli:
- kraj, w którym przystąpiłeś do egzaminu
- nazwę instytucji egzaminującej
- datę egzaminu
- oraz nazwisko, jeśli posługiwałeś się, jeśli było inne niż obecne.
Na samym końcu tej sekcji znajduje się pytanie: Jakie masz oczekiwania względem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, jako potencjalnego pracodawcy?
Dobrze zastanów się nad tym, co tutaj napiszesz.
Być może są to komfortowe warunki pracy, a może dobra integracja zespołu, z którym przyjdzie Ci pracować. Nie ma jednej, poprawnej odpowiedzi. Wszystko zależy od Ciebie.
Test z języka angielskiego
Jak już dobrze wiesz, kontroler ruchu musi posługiwać się biegle językiem angielskim. Z tego powodu ostatnim, ważnym etapem kwestionariusza rekrutacyjnego, jest test z języka angielskiego.
Ten test ma za zadanie sprawdzić nie tylko Twoją znajomość słownictwa czy gramatyki, ale przede wszystkim przejrzystość Twojej komunikacji w tym języku obcym.
W sytuacjach stresowych w codziennej pracy KRL to właśnie jasna komunikacja ma ułatwić rozwiązywanie problemów.
Przyznaj – nie ma nic gorszego niż sytuacja, gdy pilot z kontrolerem ruchu lotniczego nie mogą się porozumieć. Poprawność gramatyczna na nic się zda, jeśli nie będziesz potrafił przekazać swoich myśli w jasny, klarowny i logiczny sposób, z użyciem poprawnej terminologii, opanowując przy tym własny stres.
W teście czekają na Ciebie dwa zadania językowe, na które musisz odpowiedzieć w nie mniej niż 5, a nie więcej niż 10 zdaniach.
Oto wspomniane zadania:
- An incident, experience or person that made me who I am.
- Advantages and disadvantages of using low cost airlines.
Wybierz to, które bardziej Ci odpowiada i pamiętaj o przejrzystości przy budowaniu zdań.
Klauzula informacyjna
Nie zapomnij o wyrażeniu zgód na przetwarzanie Twojej aplikacji. Bez tego Twoja aplikacja może zostać odrzucona. Tutaj dowiesz się więcej: Aktualna klauzula do CV (zgodna z RODO).
W formularzu do PAŻP wystarczy, że zaznaczysz zgody przy odpowiednich polach w tej sekcji. W ten sposób:
- oświadczysz, że zapoznałeś się z klauzulą informacyjną
- wyrazisz zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych na potrzeby rekrutacji.
Jesteś uzbrojony w wiedzę. Teraz możesz przejść do wypełnienia formularza rekrutacyjnego do PAŻP.
Powodzenia!
Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.
Co sądzisz o procesie rekrutacyjnym na kontrolera ruchu lotniczego? Czy uważasz, że zarobki są adekwatne do oczekiwań względem kontrolerów lotów? Zdecydowałeś się wystartować w rekrutacji na kontrolera ruchu lotniczego? Podziel się swoją historią w komentarzu pod artykułem.
