Odprawa emerytalna 2023: wysokość [Wlicza się składki ZUS?]

Co to jest odprawa emerytalna?

Kodeks Pracy szczegółowo określa zasady dotyczące odprawy emerytalnej, ale nie musisz czytać skomplikowanych przepisów, bo wszystko wyjaśnimy w tym artykule. 

Zebraliśmy tu też najważniejsze informacje na temat odprawy emerytalnej dla przedstawicieli różnych grup zawodowych. 

Po lekturze poniższego tekstu będziesz wiedzieć: 

• komu przysługuje odprawa emerytalna

• kiedy pracodawca ma wypłacić odprawę emerytalną
• jak obliczyć wysokość odprawy emerytalnej 
• ile wynosi odprawa emerytalna.

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

1

Odprawa emerytalna — wysokość świadczenia według Kodeksu Pracy (Podstawa prawna)

Nie wiesz jak to właściwie jakie zasady dotyczące odprawy emerytalnej obowiązują w Twojej firmie?

Zapytaj w dziale HR.

Wszystkie wynikające z Kodeksu Pracy ustalenia związane z wysokością odprawy emerytalnej, znajdują się w wewnętrznych regulaminach firm, czyli w takich dokumentach jak Układ zbiorowy pracy lub Regulamin wynagradzania. 

Możliwe, że Twój pracodawca zdecydował się wypłacać osobom odchodzącym na emeryturę świadczenie większe niż 1-miesięczna pensja. 

Ale jest jeszcze coś. I w tym przypadku nie ma już żadnych wyjątków: 

Odprawę emerytalną można dostać tylko raz. 

Chodzi o to, że jeśli podejmiesz pracę będąc już na emeryturze, po zakończeniu współpracy z daną firmą ponownej odprawy już nie dostaniesz. Nie można bowiem pobrać tego świadczenia dwukrotnie. 

Ciekawostka:Jeśli zdarzy się tak, że pracujesz na kilku etatach jednocześnie i właśnie nadeszła chwila Twojego przejścia na emeryturę, dostaniesz pieniężną odprawę emerytalną od każdego z pracodawców. 

Kiedy pracodawca powinien wypłacić odprawę emerytalną?

Odprawę emerytalną wypłaca się w dniu ustania stosunku pracy. 

To dlatego wraz z ostatnią pensją dostaniesz również dodatkowe pieniądze. W zależności od firmy może to być wartość miesięcznego lub kilkumiesięcznego wynagrodzenia.

Możesz być pewien, że odprawę dostaniesz wraz z przejściem na emeryturę. Jeśli Twój pracodawca będzie ociągał się z wypłaceniem Ci odprawy emerytalnej, czeka go grzywna w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Odprawa emerytalna a składki ZUS?

Dobra wiadomość jest tak, że odprawa emerytalna nie jest opodatkowana. To oznacza, że w praktyce dostaniesz więcej pieniędzy, niż wynosi Twoja miesięczna pensja. 

Jak obliczyć wysokość odprawy emerytalnej? Dokładnie tak samo, jak wyliczając ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Nie jest to łatwy rachunek, ale możesz być pewien, że w dziale kadr wysokość Twojej odprawy zostanie obliczona precyzyjnie. 

Jesteś starszy niż większość pracowników w Twojej firmie? Może zaciekawi Cię artykuł: Kim są milenialsi, pokolenie X, Y, Z i baby boomers [Pokolenia w pracy]?

Jak już było wspomniane wcześniej, odprawę emerytalną dostanie każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, który nabył prawo do emerytury. 

Ważne, żebyś wiedział również, że odprawa emerytalna przysługuje Ci bez względu na rodzaj umowy (na czas określony/nieokreślony) oraz rodzaj etatu (praca na pół etatu, cały itd.). 

Poza tym odprawę emerytalną wypłaca się zarówno osobom, które odchodzą na emeryturę powszechną, jak i wcześniejszą. 

Niestety, ominie ona osoby będące na świadczeniu emerytalnym.

Kiedy odprawa emerytalna się nie należy? 

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma znaczenia, w jaki sposób zakończył się Twój stosunek pracy przed odejściem na emeryturę. Bez względu na to, czy Ty rozwiązałeś umowę o pracę, czy pracodawca wręczył Ci wypowiedzenie, czy było to porozumienie stron — odprawa emerytalna i tak Ci się należy. 

Są jednak sytuacje, w których otrzymanie odprawy nie jest oczywiste. 

Do niedawna w orzecznictwie dominował pogląd, że w przypadku ustania stosunku pracy w wyniku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę z winy pracownika, odprawa nie należy się. Jednak w uchwale 7 sędziów z 28 czerwca 2017 r. (III PZP 1/17) Sąd Najwyższy stwierdził, że rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. nie wyklucza prawa pracownika samorządowego do jednorazowej odprawy emerytalnej.

Co prawda orzeczenie dotyczyło pracowników samorządowych, ale z pewnością na tę uchwałę mogą powoływać się również inni pracownicy (nie tylko samorządowi), żądając wypłacenia odprawy, pomimo tego, że zostali zwolnieni dyscyplinarnie.

Odprawa emerytalna nie należy się również osobom zatrudnionym na umowie zleceniu lub umowie o dzieło. 

Więcej na temat wypowiadania umowy o pracę znajdziesz w tym artykule: Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron + wzór wypowiedzenia. 

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Kreator CV

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

Zgodnie z Kartą nauczyciela, odprawa emerytalna nauczyciela, jest wyższa, niż odprawa emerytalna wynikająca z Kodeksu Pracy. Przysługuje nauczycielom, u których ustał stosunek pracy w związku z przejściem na emeryturę i może mieć wysokość dwu- lub trzymiesięcznej pensji. 

Wyjaśnijmy to.

Niektóre grupy zawodowe są uprzywilejowane, a ich odprawa emerytalna jest większa niż pracowników innych sektorów. Jedną z nich są właśnie nauczyciele. 

Wszystko sprowadza się do stażu pracy:

Wymiar odprawy emerytalnej nauczycieli 

Brzmi dobrze, prawda? Jeśli chcesz zostać nauczycielem, skorzystaj z tych porad: Praca dla nauczycieli — oferty pracy. Jak wygląda praca nauczyciela? 

Inną grupą zawodową, która jest uprzywilejowana ze względu na wysokość odprawy emerytalnej, są pracownicy samorządowi. 

Odprawa emerytalna w budżetówce jest bowiem wyższa niż np. w prywatnej firmie. 

Tak jak w przypadku nauczycieli, o jej wysokości decyduje staż pracy. Wygląda to tak:

Wymiar odprawy emerytalnej pracownika samorządowego

Odprawa emerytalna po 40 latach pracy nazywana jest nagrodą jubileuszową i przysługuje pracownikom urzędów państwowych, samorządów, służby cywilnej i budżetówki, a także nauczycielom, niektórym pracownikom uczelni publicznych oraz górnikom.

Nagroda jubileuszowa to dodatek do odprawy emerytalnej, czyli można ją otrzymać poza zwykłą kilkukrotnością pensji.

Tej ostatniej grupie, czyli górnikom, po 40 latach przysługuje nagroda jubileuszowa w wysokości trzykrotnej pensji. Po 45 latach pracy mogą oni otrzymać aż 350% wynagrodzenia.

Bez względu jednak na to, w jakim sektorze pracujesz, emerytura może wcale nie oznaczać dla Ciebie końca pracy zawodowej. Jeśli chcesz zatrudnić się, będąc na emeryturze, przeczytaj: Praca dla emeryta nie tylko w domu + Jak napisać CV emeryta. 

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Będzie nam bardzo miło, jeśli podzielisz się z nami swoim doświadczeniem i wiedzą na forum poniżej. Spotkała Cię niestandardowa sytuacja w związku z wypłatą odprawy emerytalnej? Opowiedz o tym.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.