Przerwa w pracy — ile na 8, 10, 12 godzin? [Kodeks pracy]
Stwórz CV teraz
Szef oferuje Ci zaledwie 15 minut przerwy w ciągu dnia pracy. Masz możliwość zrobić sobie dłuższą przerwę, ale to wydłużyłoby Twój dzień pracy.
Chyba zwariowali w tej firmie.
— myślisz, zdając sobie sprawę, że 15 minut to za mało czasu, by na spokojnie zjeść posiłek. A przecież nie będziesz siedział w pracy ponad 8 godzin!
Zastanawiasz się, ile przerwy w pracy Ci przysługuje. Przecież Kodeks pracy musi to definiować. Masz rację.
W tym artykule dowiesz się:
- ile wynosi przerwa w pracy według Kodeksu pracy
- czy przysługuje Ci dodatkowa przerwa śniadaniowa
- ile przerwy przysługuje w pracy fizycznej i pracy 12-godzinnej.
Ciężko pracujesz, a szef nie pozwala Ci odpocząć? Przygotuj profesjonalne CV i zmień pracę. Uruchom kreator CV i dzięki wskazówkom stwórz CV, którym wyróżnisz się spośród innych kandydatów.
Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj
Dlaczego warto nam zaufać i skorzystać z kreatora InterviewMe? Tutaj poznasz opinie użytkowników, którzy już stworzyli w nim swoje CV lub list motywacyjny.
1. Przerwa w pracy — Kodeks pracy
Najbardziej znanym rodzajem przerwy w pracy jest przerwa wynosząca 15 minut. Należy się pracownikom zatrudnionym na umowę i pracy, i jest wliczana do czasu pracy. Mówi o tym art. 134 Kodeksu pracy:
Ile przerwy na 8 godzin pracy?
Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy (art. 134 KP).
Przerwa śniadaniowa
Przerwa 15-minutowa definiowana przez Kodeks pracy nie jest wystarczająco długa, aby zdążyć zamówić sobie jedzenie do pracy lub po prostu zjeść w spokoju. Dlatego przyjęło się mówić na nią przerwa śniadaniowa.
Niestety—
Prawo w większości przypadków nie przewiduje innych przerw wliczanych do godzin pracy. Teoretycznie pracodawca może przydzielić Ci więcej niż 15 minut przerwy, ale w praktyce mało która firma decyduje się na taki krok.
Nie można zapominać również, że osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy, które pracują w ciągu doby mniej niż 6 godzin, z takiej przerwy nie będą mogły skorzystać w ogóle.
Co więcej, zapis w art. 134 mówi jasno:
Przerwa 15-minutowa przysługuje każdemu, kto pracuje w ciągu dnia powyżej 6 godzin. Oznacza to, że przerwa w pracy 12-godzinnej, 10-godzinnej czy pracy stojącej również wynosi 15 minut.
Warto również wspomnieć, że przerwa należy się pracownikowi w trakcie pracy. To oznacza, że nie można zrezygnować z przerwy w czasie pracy, aby przychodzić do pracy 15 minut później lub wychodzić z niej wcześniej.
Co więcej, pracodawca ma prawo określić czas, w jakim pracownik może skorzystać z przerwy śniadaniowej. Mam nadzieję, że te warunki były omawiane na szkoleniu BHP w Twojej firmie.
Dodatkowa przerwa do 60 minut
W przypadku gdy 15 minut przerwy w ciągu dnia pracy nie jest dla pracowników wystarczająco, pracodawca może wprowadzić dodatkową przerwę, która nie będzie wliczana do czasu pracy.
Najczęściej przerwa ta wynosi 60 minut. Z racji tego, że nie jest ona wliczana do czasu pracy, pracownik ma prawo opuścić w tym czasie zakład pracy, by na przykład załatwić swoje prywatne sprawy.
Podstawą prawną dodatkowej przerwy jest art. 141 Kodeksu pracy:
Art. 141. § 1. Pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.
§ 2. Przerwę w pracy, o której mowa w § 1, wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Zasadniczo przerwa godzinna jest bezpłatna. Pracodawca może jednak określić, że za czas jej trwania przysługuje wynagrodzenie (w akcie lub umowie ustanawiającej przedmiotową przerwę).
Warto dodać, że przerwa dodatkowa może być łączona z przerwą śniadaniową. W obu przypadkach pracodawca może określić godziny, w których przerwy będą obowiązywały.
A co z przerwą na papierosa? Coś takiego w Kodeksie pracy w ogóle nie występuje. W praktyce wielu pracodawców rozumie nałóg nikotynowy i przymyka oko, gdy pracownik wychodzi na dymka.
Jesteś wyczerpany i przerwa w pracy Ci nie wystarcza? Weź urlop na żądanie, aby się zregenerować: Urlop na żądanie — ile dni przysługuje i czy szef może odmówić?
2. Ile przerwy w pracy przysługuje pracownikowi przy komputerze?
Coraz więcej osób pracuje w biurach, przy komputerze, narażając swój wzrok na zmęczenie.
Minister Pracy i Polityki Socjalnej wyszedł na przeciw pracownikom biurowym i w dniu 1 grudnia 1998 r. wprowadził rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe:
§ 7. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom:
1) łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała — przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub
2) co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Zatem—
Jeśli Twoja praca polega w pełni na korzystaniu z komputera, przysługuje Ci dodatkowe 5 minut przerwy po każdej przepracowanej godzinie. Okres tych przerw jest wliczony w czas pracy.
Dodatkowa 5-minutowa przerwa przysługuje zarówno w umowie na okres próbny, określony, jak i nieokreślony.
Ważne:
Przerwy w czasie pracy przy komputerze wynikają z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie można łączyć ich w jedną, dłuższą przerwę.
Chcesz zmienić pracę na biurową i nie wiesz jak zacząć? Sprawdź: Praca biurowa — kompletny poradnik [obowiązki, oferty, zarobki, CV]
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
3. Ustawowa przerwa w pracy dla karmiących matek i innych pracowników
Oprócz standardowych przerw, istnieją jeszcze dodatkowe: dla karmiących matek i pracowników młodocianych. W teorii pracownicy fizyczni też mogą otrzymać dodatkową przerwę. A w praktyce? Przeczytasz o tym poniżej.
Ile przerwy dla matki karmiącej?
Matka karmiąca może liczyć na dodatkowe przerwy wliczone w czas pracy:
- jeśli pracuje od 4 do 6 godzin dziennie: przysługuje jej jedna przerwa 30-minutowa
- jeśli pracuje od 6 godzin wzwyż: dwie przerwy po 30 minut każda
- jeśli karmi dwójkę dzieci, długość przerw to 45 minut.
Podstawą prawną przerw dla matek karmiących jest art. 187 Kodeksu pracy:
§ 1. Pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw w pracy wliczanych do czasu pracy. Pracownica karmiąca więcej niż jedno dziecko ma prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Przerwy na karmienie mogą być na wniosek pracownicy udzielane łącznie.
§ 2. Pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie przerwy na karmienie nie przysługują. Jeżeli czas pracy pracownicy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie.
Ile przerwy dla osoby młodocianej?
Osoby młodociane (15-18 lat) zamiast 15-minutowej przerwy otrzymują 30 minut przerwy, jeśli pracują powyżej 4,5 godziny w ciągu doby. Podstawę prawną stanowi art. 202 Kodeksu pracy:
§ 31. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy.
Ile przerwy dla osoby z niepełnosprawnością
Osoby z niepełnosprawnością z kolei mogą liczyć na drugą, dodatkową przerwę 15-minutową. Zatem łączny czas przerw wliczanych do czasu pracy w przypadku osób z niepełnosprawnościami wynosi 30 minut.
Kwestia przerwy dla osób z niepełnosprawnościami jest regulowana przez Ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych z 2011 r.:
Art. 17. Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.
Więcej informacji na temat pracy dla osób z orzeczeniem znajdziesz w tym artykule: Praca dla osób z niepełnosprawnościami (też zdalna): jak dostać? [+ Oferty].
Ile przerwy w pracy fizycznej?
Prawo nie definiuje dodatkowych lub wydłużonych przerw zaliczanych do czasu pracy dla pracowników fizycznych. A przecież zbyt długi czas wykonywania obowiązków może, w przypadku niektórych zawodów, prowadzić nawet do wypadku przy pracy.
Niemniej—
Art. 145 Kodeksu pracy przewiduje wydłużenie przerw w przypadku pracy szkodliwej dla zdrowia:
§ 1. Skrócenie czasu pracy poniżej norm określonych w art. 129 § 1 dla pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia może polegać na ustanowieniu przerw w pracy wliczanych do czasu pracy albo na obniżeniu tych norm, a w przypadku pracy monotonnej lub pracy w ustalonym z góry tempie polega na wprowadzeniu przerw w pracy wliczanych do czasu pracy.
Niestety Kodeks pracy nie definiuje, które prace lub zawody są szkodliwe dla zdrowia. W praktyce pracodawcy niechętnie wydłużają płatne przerwy w pracy.
Podsumowując:
Przerwa w pracy — ile wynosi według Kodeksu pracy?
- Kodeks pracy zapewnia 15 minut przerwy dla każdego, kto pracuje powyżej 6 godzin dziennie.
- Dodatkowe 15 minut przysługuje osobom z niepełnosprawnościami oraz osobom młodocianym pracującym powyżej 4,5 godziny dziennie.
- Za pracę przy komputerze przysługuje dodatkowe 5 minut przerwy po każdej godzinie pracy.
- Kobiety karmiące uzyskują dodatkowe przerwy w wymiarze 30 do 90 minut w zależności od liczby karmionych dzieci i przepracowanych godzin.
- Kodeks pracy przewiduje do 60 minut bezpłatnej przerwy w trakcie pracy.
Twoje prawo do odpoczynku i komfortu psychicznego nie jest respektowane w Twojej pracy? Sprawdź, czy podlega to pod paragraf: Mobbing w pracy — czym jest, gdzie zgłosić.
A jeśli interesuje Cię dłuższa przerwa od pracy, zobacz, jakie urlopy pracownicze Ci przysługują:
- Urlop wypoczynkowy
- Urlop macierzyński
- Urlop tacierzyński
- Urlop ojcowski
- Urlop wychowawczy
- Urlop sabatowy
- Urlop okolicznościowy
- Urlop bezpłatny
Może Cię także zainteresować: Równoważny czas pracy i Praca na pół etatu
Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.
Czy Twoim zdaniem Kodeks pracy sprawiedliwie określa wymiar i rodzaj przerw w pracy? A może Twój pracodawca oferuje Ci wydłużony okres przerw w czasie pracy? Podziel się swoim komentarzem poniżej.
Proces redakcyjny InterviewMe
Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.
![Praca bez doświadczenia - jak ją znaleźć i gdzie szukać? [6 porad]](https://cdn-images.interviewme.pl/pages/a5846500d78b9c29bf90d28ab09ef526.jpg?fit=crop&h=250&dpr=2)
