Szkolenie BHP wstępne i okresowe [dla pracowników i pracodawców]

BHP to podstawa. Ma o tym pamiętać zarówno pracownik, jak i pracodawca.  W pracy ludzie muszą czuć się bezpiecznie i nie ryzykować swoim zdrowiem.  Dlatego pracodawca musi organizować szkolenia BHP, które informują pracowników o zagrożeniach i uczą jak ich unikać.

Co bardzo ważne— szkolenie BHP musi odbyć się w godzinach pracy.

Z tego artykułu dowiesz się: 

• jak wygląda szkolenie BHP
• na czym polega szkolenie BHP
• co ile czasu przeprowadza się szkolenie BHP
• ile kosztuje szkolenie BHP.

Bezpieczny program do pisania CV, który bez ryzyka i trudu stworzy profesjonalny dokument? Wypróbuj nasz kreator CV. 

Stwórz CV teraz

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

1. Szkolenie wstępne BHP

Szkolenie wstępne to — jak sama nazwa wskazuje — pierwsze szkolenie BHP.

Przeprowadza się je przed przystąpieniem do pracy.

Nowy pracownik musi zapoznać się z zasadami bezpieczeństwa, które obowiązują na jego stanowisku i w całej firmie.

Bez tego nie może zacząć.

Tak zresztą mówi Kodeks pracy w art. 2373 § 1:

Kogo dotyczy ten obowiązek?

Wstępne szkolenie BHP muszą przejść:

• nowi pracownicy
• praktykanci (studenci) w miejscu odbywania praktyk
• uczniowie szkół zawodowych, którzy są zatrudnieni w celu przyuczenia do zawodu.

Wskazówka: Jeśli zdarzy się tak, że nowy pracownik przeszedł szkolenie wstępne u poprzedniego pracodawcy, a teraz, w nowej firmie obejmuje takie same obowiązki, wtedy może być zwolniony ze wstępnego szkolenia BHP. 

Jak wygląda wstępne szkolenie BHP?

Wstępne szkolenie BHP obejmuje instruktaż ogólny oraz instruktaż stanowiskowy. 

Instruktaż ogólny dotyczy przepisów BHP obowiązujących ogólnie, w całej firmie. A instruktaż stanowiskowy uczy jak bezpiecznie wykonywać konkretne obowiązki. 

Pracodawca nie tylko musi przeprowadzić wstępne szkolenie BHP dla nowozatrudnionych pracowników, lecz także z pewnością chce to zrobić.

W końcu osoba źle przygotowana do pracy może przynieść więcej szkód niż pożytku. I to wcale nie ze swojej winy. 

Wskazówka: Szkolenie BHP jest obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę.Co z tymi, którzy wykonują pracę na umowie zleceniu? Oni również mają prawo do bezpieczeństwa. Pracodawca powinien przeszkolić ich tak samo, jak pracowników z umową o pracę. 

Instruktaż ogólny BHP

Szkolenie ogólne ma formę instruktażu, czyli wyjaśnia praktyczne zasady BHP. 

Głównym zadaniem instruktażu ogólnego jest zapoznanie pracownika z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku i przepisami przeciwpożarowymi.

Na szkoleniu omawia się również prawa i obowiązki pracownika oraz prawa i obowiązki pracodawcy.

Instruktaż ogólny:

• musi trwać minimum 2 godziny zegarowe
• nie może być przeprowadzony online
• dotyczy nowo zatrudnionych pracowników, praktykantów i osób przyuczających się do zawodu. 

Instruktaż ogólny BHP przeprowadza pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, ale może to być również ktoś z wewnątrz firmy, jeśli tylko ma wystarczającą wiedzę i umiejętności do realizacji programu instruktażu. 

W miarę możliwości program szkolenia ogólnego powinien być dostosowany do konkretnej branży. Istnieje tak zwany harmonogram ramowy instruktażu ogólnego i do niego dopasowuje się dane zagadnienia.

Ustawa o szkoleniach BHP każe osobom prowadzącym szkolenie korzystać z pomocy dydaktycznych: filmów, tablic, folii do wyświetlania informacji, środków do udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. 

Ma być atrakcyjnie i konkretnie. 

Uwaga: Szkolenie BHP musi być przeprowadzone pierwszego dnia w nowej pracy. 

Instruktaż stanowiskowy BHP

Instruktaż stanowiskowy jest bardziej szczegółowy niż szkolenie ogólne. To dlatego, że dotyczy zasad pracy na danym stanowisku (nazwa mówi sama za siebie).

Czego dowiadują się pracownicy?

Między innymi tego, z jakim ryzykiem zawodowym wiąże się ich praca. Poznają też sposoby ochrony przed zagrożeniami i metody bezpiecznego wykonywania pracy. 

Instruktaż stanowiskowy BHP obowiązuje: 

• pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych oraz innych, na których występują narażenia na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych
• pracowników przenoszonych na stanowiska, o których wspomniano powyżej
• uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu
• studentów odbywających praktykę studencką.

Ile powinien trwać instruktaż stanowiskowy?

Nie ma dokładnych wskazań, bo to zależy od tego, jakie przygotowanie zawodowe ma konkretna osoba zaczynająca pracę, jaki ma staż pracy, a przede wszystkim—

Od tego, jakie zagrożenia występują na tym stanowisku.

Wiadomo, że pracownika, który pracuje przy komputerze, nie obchodzą środki ochrony osobistej typu szelki czy inne elementy. Ale czas trwania szkolenia wstępnego jest taki sam dla osoby, która rozpoczyna pracę na budowie i w biurze.

Instruktaż stanowiskowy dla pracownika biurowego trwa 2 godziny lekcyjne, a dla pracownika na stanowisku budowlanym już 8 godzin lekcyjnych.

Kto przeprowadza instruktaż stanowiskowy? 

Jak mówi § 11 ust. 5 r.s.b.h.p., instruktaż stanowiskowy może przeprowadzić pracodawca lub osoba kierująca pracownikami, ale tylko jeśli ma odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Konieczne jest też przeszkolenie w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.

Jak długo jest ważne szkolenie wstępne BHP?

Szkolenie wstępne BHP jest ważne maksymalnie 12 miesięcy. Osoby, które pracują na stanowiskach kierowniczych, muszą powtarzać szkolenie wstępne BHP co 6 miesięcy. 

Oto jak powinno ono wyglądać:

1. Rozmowa wstępna instruktora (np. przełożony pracownika, mistrz, brygadzista) z pracownikiem.

2. Zaprezentowanie i objaśnienie przez instruktora czynności, które pracownik będzie wykonywał na swoim stanowisku + wskazanie bezpiecznych metod pracy. 

3. Teraz pracownik wykonuje sam to, co zostało zaprezentowane przez instruktora. Jest tu miejsce również na korektę i ewentualne uwagi. 

4. Samodzielna praca pracownika pod okiem instruktora.

Wskazówka: Odbycie wstępnego szkolenia BHP musi być udokumentowane. To znaczy, że po zajęciach z instruktorem uczestnik podpisuje na piśmie, że przeszedł instruktaż ogólny i stanowiskowy. Ten fakt zostaje również odnotowany w aktach osobowych pracownika wraz z „kartą szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy”.

Więcej na temat zasad bezpieczeństwa w pracy, przeczytasz w tym artykuł: Obowiązki pracodawcy w zakresie BHP + co pracownik powinien wiedzieć o BHP.

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Kreator CV

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

2. Szkolenie okresowe BHP dla pracowników

Szkolenia okresowe BHP przeprowadza się po to, by ugruntować wiedzę na temat bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie.

Zajęcia odbywają się również dlatego, że z czasem przepisy BHP ulegają zmianie i trzeba o tym poinformować wszystkich zainteresowanych, czyli zarówno pracowników, jak i pracodawców. 

Pierwsze szkolenie okresowe odbywa się już po pół roku od momentu zatrudnienia.

Potem wystarczy je powtarzać co 5 lat.

Szkolenia okresowe z zakresu BHP powinni odbywać:

• pracodawcy oraz inne osoby kierujące pracownikami (w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści)
• pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych
• pracownicy inżynieryjno-techniczni (w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych)
• technolodzy i organizatorzy produkcji
• pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby. 

A teraz uwaga!

Jeszcze do niedawna szkolenia okresowe BHP dotyczyły również pracowników administracyjno-biurowych, ale—

Od stycznia 2019 roku obowiązuje przepis, który zniósł ten obowiązek.

Ustawodawcy doszli do wniosku, że nie trzeba za często powtarzać, że długopis w gniazdku = niebezpieczeństwo. 

Dlatego teraz, pracownicy wszystkich branż, które nie są wypadkowe (to znaczy, że praca w tych branżach nie jest niebezpieczna), nie muszą już powtarzać cyklicznie szkoleń BHP.

Mówimy o osobach, które zajmują się: 

• produkcją odzieży
• produkcją skór i wyrobów ze skór wyprawianych
• poligrafią i reprodukcją zapisanych nośników informacji
• produkcją komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych
• handlem detalicznym (z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi)
• działalnością detektywistyczną i ochroniarską
• działalność związana z kulturą, rekreacją i rozrywką
• działalnością naukową i techniczną
• działalnością finansową i ubezpieczeniową
• działalnością związaną z obsługą rynku nieruchomości
• działalnością związaną z usługami gastronomicznymi
• działalnością związana z administracyjną obsługą biura

oraz tych, którzy pracują w: 

• transporcie lotniczym
• informacji i komunikacji
• edukacji.

Jak wygląda okresowe szkolenie BHP?

Szkolenie okresowe BHP to powtórka ze szkoleń wstępnych. 

Są przypadki, w których można być z takiego kursu zwolnionym. 

To np. przykład to sytuacja, gdy pracownik ma aktualne zaświadczenie o odbyciu szkolenia BHP u innego pracodawcy na tym samym stanowisku pracy.

Wtedy program szkolenia jest podobny, więc nie trzeba odnawiać szkolenia. 

Szkolenie okresowe BHP dla pracowników na stanowiskach robotniczych

Szkolenie okresowe BHP dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych jest ważne maksymalnie 3 lata. 

Jednak—

Jeśli praca należy do szczególnie niebezpiecznych, gdzie ryzyko wypadku jest duże, szkolenie okresowe BHP przeprowadza się nie rzadziej niż raz w roku. 

Pierwsze szkolenie okresowe BHP dla pracowników na stanowiskach robotniczych powinno odbyć się już rok od momentu zatrudnienia.

Uczestnicy kursu muszą przede wszystkim odświeżyć swoją wiedzę dotycząca zasad bezpieczeństwa, obowiązujących w całej firmie oraz na swoim stanowisku. 

Pracownicy przypominają sobie informacje dotyczące: 

• przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy związanych z wykonywana pracą
• zagrożeń związanych z wykonywaną pracą oraz metodami ochrony przed tymi zagrożeniami
• postępowania w razie wypadków i w sytuacjach zagrożenia.

Oto bardziej szczegółowy program szkolenia okresowego BHP dla pracowników na stanowiskach robotniczych i inżynieryjno-technicznych:

1. Regulacje prawne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem przepisów związanych z wykonywaną pracą:

• źródła prawa w dziedzinie ochrony pracy
• prawa i obowiązki pracowników i pracodawców w zakresie bhp oraz odpowiedzialność za naruszenie przepisów i zasad bhp
• ochrona pracy kobiet i młodocianych

2. Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi występującymi w procesach pracy oraz zasady i metody likwidacji lub ograniczenia ich oddziaływania na pracowników: 

• charakterystyka czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych występujących na stanowiskach pracy w tym: czynniki fizyczne, czynniki chemiczne, czynniki biologiczne oraz czynniki psychofizyczne
• środki zapobiegające skutkom zagrożeń

3. Zasady postępowania w razie wypadku w czasie pracy i w sytuacjach zagrożeń (np. pożaru, awarii), w tym zasad udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku:

• pożar – zapobieganie i gaszenie
• pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

4. Okoliczności i przyczyny charakterystycznych dla wykonywanej pracy wypadków przy pracy.

Pracownicy mają prawo nie tylko do bezpieczeństwa fizycznego, ale również ochrony przed nękaniem psychicznym. Więcej na temat przeczytasz tutaj: Mobbing — co to jest mobbing w pracy (przykłady)?

3. Szkolenie BHP — wskazówki dla pracodawców 

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy mówi o tym, że obowiązek szkoleń BHP dotyczy zarówno pracowników, jak i pracodawców.

Jeśli ktoś ma firmę i zatrudnia pracowników, ma również obowiązek dbania o ich bezpieczeństwo pracy. 

A jednym z przejawów troski o to, by w pracy nie było żadnych zagrożeń, są właśnie szkolenia BHP. 

Tam, gdzie pracowników jest więcej niż 100, musi istnieć służba BHP, która ma doradzać pracodawcy w kwestiach BHP oraz kontrolować, czy wszystko przebiega według przepisów.

Jeśli w firmie jest zatrudnionych mniej niż 10 osób, wtedy pracodawca może sam wykonywać działania służby BHP, jeśli wcześniej ukończył szkolenie.

Co więcej—

Szkolenie BHP dla pracodawców dotyczy również kwestii ochrony pracowników. Każdy szef ma obowiązek dowiedzieć się z kursu, jakie ma obowiązki wobec swoich podwładnych. 

Oto czego dowiaduje się pracodawca w czasie szkolenia BHP:

• obowiązki wynikające z zasad BHP
• odpowiedzialność za naruszenia przepisów BHP
• ochrona pracy kobiet w ciąży i karmiących piersią
• ochrona młodocianych pracowników
• profilaktyczna opieka zdrowotna nad podwładnymi 
• organizacja nadzoru i kontroli warunków pracy.

Wskazówka: Szkolenia BHP nie ma obowiązku przechodzić osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą. 

Ile kosztuje szkolenie BHP? 

Szkolenie BHP kosztuje od 50 zł za osobę.

Droższe się kursy dla pracowników na stanowiskach robotniczych — tu ceny zaczynają się od mniej więcej 70 zł od osoby. 

Najwięcej pracodawca zapłaci za własne szkolenie — cena w przypadku osób kierujących pracownikami to 150 zł wzwyż. 

Szkolenie BHP po angielsku

Jeśli pracodawca zatrudnia w swojej firmie obcojęzycznych pracowników, oni również muszą być przeszkoleni z BHP. Dlatego warto zadbać o to, by szkolenie odbyło się np. po angielsku lub z udziałem tłumacza.

Ciekawostka: Szkolenie BHP po angielsku to OSH training, czyli Occupational safety and health. 

Może Cię także zainteresować:

• Najlepsze kursy online
• Wzór miesięcznej listy obecności pracownika z omówieniem

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Jest jakaś kwestia dotycząca szkolenia BHP, której nie porusza ten artykuł? Jeśli tak, daj nam znać na forum poniżej, czego chciałbyś się dowiedzieć.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.

Źródła

• http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20041801860/O/D20041860.pdf
• http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180002244/T/D20182244L.pdf