Umowa na zastępstwo — jakie prawa [wypowiedzenie, ciąża, urlop, L4]

Nie ma już umów na zastępstwo. Jeśli pracodawca zatrudni Cię, byś zastępował nieobecnego przejściowo pracownika, podpisze z Tobą umowę na czas określony.

Dlatego ważne, żebyś wiedział, jakie masz wtedy prawa i kiedy Twoja umowa się kończy. 

W tym artykule wyjaśnimy:

• jaki okres wypowiedzenia obowiązuje na zastępstwie
• ile trwa umowa o pracę na zastępstwo
• jaki wymiar urlopu przysługuje na zastępstwie
• jakie masz prawa, jeśli zajdziesz w ciążę na zastępstwie.

Chcesz od razu napisać CV oraz list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia, praktyczne wskazówki oraz przykłady. Stwórz CV i list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

1

Umowa na zastępstwo nie istnieje

Ustawa z 2015 roku wykreśliła to pojęcie z Kodeksu Pracy. W 2021 roku umowa na zastępstwo to rodzaj terminowej umowy o pracę. Zastępujesz pracownika, który w konkretnym czasie nie może pełnić swoich obowiązków, bo np.:

• jest na długim zwolnieniu lekarskim
• jest na urlopie macierzyńskim
• jest na urlopie bezpłatnym.

Warunkiem zatrudnienia pracownika na zastępstwo jest usprawiedliwiona nieobecność zastępowanego.

Ale uwaga! Od czasu wprowadzenia przepisów RODO, a co za tym idzie większej niż dotychczas ochrony danych osobowych pracowników, w umowie nie może widnieć zapis o przyczynach nieobecności zastępowanego.

Ogłoszenia o pracę na zastępstwo zdarzają się często. Musisz mieć świadomość, że z chwilą powrotu osoby, którą zastępujesz, Twoja umowa się skończy.

W praktyce zdarza się, że zastępstwo skutkuje umową na czas nieokreślony.

Dlaczego?

Co najmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, możesz tak świetnie wykazać się na zastępstwie, że pracodawca doceni Twoje kompetencje i będzie chciał zatrzymać Cię w swoim zespole.

Po drugie, osoba zastępowana może zwyczajnie zrezygnować z pracy po okresie zastępstwa. Czy w takim razie warto pracować na zastępstwo?

Konkluzja jest taka, że na dwoje babka wróżyła, ale jeśli nie możesz od dłuższego czasu znaleźć pracy lub zastępstwo daje Ci możliwość rozwoju w firmie, w której zawsze chciałeś pracować, to na pewno warto tego spróbować.

Umowa o pracę na zastępstwie

Kodeks pracy mówi wyraźnie, że w umowie o pracę (czyli również tej na zastępstwo) zostają zawarte następujące informacje:

• strony umowy
• rodzaj i miejsce wykonywanej pracy
• wysokość wynagrodzenia
• wymiar czasu pracy (pełny czy niepełny etat)
• termin rozpoczęcia świadczenia pracy,

a także

• przyczyna podpisania umowy o pracę na zastępstwo.

W umowie trzeba też wymienić z imienia i nazwiska osobę, której obowiązki okresowo przejmujesz.

Pracodawca może także wskazać konkretny okres Twojego zatrudnienia, nie krótszy jednak niż czas nieobecności zastępowanego.

Co, jeśli czas wskazany w umowie minie, a pracodawca nadal będzie potrzebował zastępcy? Podpiszecie po prostu kolejną umowę.

Tutaj możesz ją sprawdzić: umowa na zastępstwo wzór.

A poniżej — wady i zalety rozwiązania, jakim jest zastępowanie innego pracownika:

TAK:

• wykonujesz obowiązki podobne jak osoba, którą zastępujesz
• ten sam lub inny (½ etatu, ¾ etatu) wymiar czasu pracy, co osoba zastępowana

NIE:

• narzucenie pracownikowi zadań wykraczających poza obowiązki zastępowanej osoby
• ta sama pensja, którą otrzymuje zastępowany przez Ciebie pracownik.

W 2016 roku nastąpiła nowelizacja Kodeksu Pracy, która usunęła z przepisów umowę o pracę na zastępstwo.

Wszystko po to, żeby o sytuacji zastępowania pracownika przez zatrudnioną na czas jego nieobecności mówić w kategoriach zwykłej umowy o pracę.

Od czasu tej nowelizacji umowa o pracę na zastępstwo rządzi się takimi samymi prawami, co umowa o pracę.

Do tych praw należy między innymi okres wypowiedzenia.

Wynosi on:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Umowa może być wypowiedziana:

• z upływem terminu, na jaki została zawarta, czyli z dniem powrotu do pracy zastępowanego
• przez pisemne oświadczenie pracownika lub pracodawcy z zachowaniem okresu wypowiedzenia
• bez wypowiedzenia (gdy pracodawca lub pracownik dopuszczą się naruszeń)
• na mocy porozumienia stron.

Kiedy umowa na zastępstwo rozwiązuje się?

Jeśli w Twojej umowie brak zapisu o tym, jak długo będziesz zastępował innego pracownika, to niestety rozwiązanie stosunku pracy nastąpi z dniem powrotu osoby zastępowanej.

Może to brzmieć niekorzystnie z Twojej perspektywy.

Stety bądź niestety prawem osoby, która jest na zwolnieniu lekarskim z powodu choroby i która w końcu wydobrzeje, jest możliwość powrotu na poprzednie stanowisko.

Pracownik zastępowany ma w tym przypadku większe prawa niż Ty.

Żeby wiedzieć wszystko na temat wypowiedzeń, przeczytaj: Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika — wzór + 4 porady.

A jeśli chcesz od razu napisać CV oraz list motywacyjny, wybróbuj nasz kreator. Znajdziesz w nim profesjonalne szablony do uzupełnienia, praktyczne wskazówki oraz przykłady. Stwórz CV i list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator CV

Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj

3

Ile może trwać umowa na zastępstwo?

Z umową na zastępstwo jest trochę inaczej niż z umową o pracę, mimo że wyżej wspominam, jak bardzo jedna upodobniła się do drugiej.

Jak podaje art. 25 Kodeksu pracy, umowa na czas określony może być zawarta:

• maksymalnie 3 razy

lub

• maksymalnie na 33 miesiące.

Po spełnieniu tych warunków pracownik zyskuje bezterminowy etat.

Ale sytuacja, w której zastępujesz innego pracownika, to wyjątek od tej zasady.

Jeśli zastępowany pracownik wciąż nie wraca do pracy, a ktoś musi wykonywać jego obowiązki, to Twoja obecność w firmie też będzie się przedłużać.

Niestety bez limitu.

I bez gwarancji na stałą umowę na czas nieokreślony.

Przy zmianie pracy warto być zorientowanym w swoich prawach i obowiązujących przepisach. Żeby być na bieżąco, sprawdź: Zmiana pracy — kiedy i jak zmienić bez stresu? Co z urlopem? (20 porad).

Przysługuje Ci tyle dni urlopu pracowniczego, ile wynika z Twojego stażu pracy, a więc:

• 20 dni urlopu, jeśli nie przepracowałeś jeszcze 10 lat
• 26 dni urlopu, jeśli masz staż pracy większy niż 10 lat.

Umowa na zastępstwo nauczyciela a wakacje?

Jak mówi z art. 64 ust. 1 Karty Nauczyciela, na zastępstwie przysługuje Ci:

• urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania

oraz

• wynagrodzenie takie, jakie by otrzymał zastępowany, gdyby w tym czasie pracował.

Praca nauczyciela ma wiele plusów, również na zastępstwie.

Więcej na temat urlopów, znajdziesz tutaj: Urlop wypoczynkowy: Wymiar, odmowa i przymus a KP [+wniosek]

Od wspomnianej nowelizacji w 2016 roku kobietom w ciąży, które pracują na zastępstwo przysługują wszystkie prawa, które wynikają z umowy o pracę.

Oznacza to, że jeśli umowa kończy się przed porodem, ale po trzecim miesiącu ciąży, to ulegnie przedłużeniu do dnia porodu.

Ponadto—

Jeśli jesteś w ciąży, pracodawca nie może rozwiązać z Tobą umowy o pracę, ale w chwili, w której zastępowany pracownik wraca, niestety tracisz zatrudnienie.

Przysługuje Ci za to zasiłek macierzyński, ale na zasadach przyznawania zasiłku osobom bezrobotnym (tzw. kosiniakowe).

Wszystkie informacje o urlopach dla rodziców znajdziesz tu: Urlop wychowawczy: Ile trwa? Czy jest płatny? [wniosek, wzór, porady].

Jeśli zachorujesz w czasie trwania zastępstwa, idziesz na L4, wypoczywasz i zdrowiejesz.

Oczywiście przysługuje Ci wynagrodzenie chorobowe.

Twój szef pewnie będzie załamywał ręce, bo obowiązków Twoich i zastępowanego nie ma komu powierzyć, ale—

Trudno.

Jeśli Twoje zwolnienie przeciągnie się na dłuższy okres, pracodawca może zatrudnić kolejną osobę na Twoje zastępstwo.

Może zainteresować Cię także poradnik: Urlop macierzyński - ile trwa? Ile wynosi zasiłek?

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Zanim zdecydujesz się zastąpić kogoś w firmie na czas jego nieobecności, zorientuj się, jakie opinie ma Twój potencjalny pracodawca.

Możesz wyszukać firmę w profilach pracodawców: sprawdzić benefity, lokalizację i wygląd biura, zarobki oraz proces rekrutacji!

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.