

Czym jest choroba zawodowa? Gdzie szukać pomocy w przypadku dolegliwości spowodowanych pracą i jak starać się o odszkodowanie z ZUS-u? Definicja i przykłady.
Wszystkie choroby są paskudne, ale te zawodowe mają ścisły związek z wykonywaną pracą, a nie ze stylem życia czy predyspozycjami genetycznymi. To dlatego jeśli podejrzewasz, że Twoje zdrowie ucierpiało wskutek narażenia Cię na szkodliwe czynniki w miejscu pracy, możesz wystąpić o odszkodowanie lub rentę.
Z tego artykułu dowiesz się:
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
Oto opinia Gosi — jednej z użytkowniczek naszego kreatora:
Dzięki takiemu świetnemu CV i listowi dostałam super pracę bardzo szybko!
Choroba zawodowa to choroba, którą powodują szkodliwe czynniki występujące w miejscu pracy lub sposób wykonywania pracy (tak zwane „narażenie zawodowe"). Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych.
Jeśli chcesz przyjrzeć się tej definicji bliżej, zajrzyj do artykułu 235 Kodeksu pracy. To właśnie ten dokument określa, co kryje się pod pojęciem choroby zawodowej.
Rodzaje chorób zawodowych określa obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 września 2013 r., w którym wymieniono wszystkie choroby zawodowe. Oto one.
Wiele chorób zawodowych z tej listy brzmi obco. To dlatego wszelkie problemy zdrowotne pracowników, które mogą mieć związek z wykonywaną pracą, diagnozuje lekarz medycyny pracy.
Jeśli podejrzewasz, że jakieś objawy, które u siebie obserwujesz, mogą mieć związek z Twoją pracą, zgłoś się do specjalisty.
Zobacz też: Mobbing — definicja [Kodeks pracy]. Co to jest mobbing w pracy?
Potencjalną chorobą zawodową możesz zauważyć sam, jeśli odczuwasz konkretne dolegliwości. Może też być tak, że lekarz w toku badań okresowych stwierdzi, że Twoje zdrowie się pogorszyło i podejmie kroki, by zbadać źródło problemów.
Jeśli lekarz potwierdzi, że cierpisz na chorobę zawodową i wystawi niezbędne zaświadczenie, trzeba ten fakt zgłosić państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
Brzmi jak — nomen omen — skomplikowana operacja, ale nie zawsze musisz ją wykonywać sam. Oto co mówi Kodeks pracy w art. 235:
[Obligatoryjne zgłoszenie przypadku choroby zawodowej]
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej u pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową, dokonuje:
Jak widzisz, w przypadku choroby zawodowej nie jesteś pozostawiony sam sobie. To na pracodawcy spoczywa obowiązek zgłoszenia Twojego przypadku określonym instytucjom. Zgłoszenia może również dokonać lekarz, który wykonał badanie.
Jak czytamy na stronie ZUS-u:
Chorobę zawodową można stwierdzić również po zakończeniu pracy w narażeniu zawodowym. Okres, w którym wystąpienie objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, zależy od choroby i jest podany w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych.
Jeśli więc podejrzewasz u siebie chorobę zawodową, zerknij do dokumentu, o którym wspomniałam w pierwszym rozdziale. Tam — w tabelce na końcu rozporządzenia — podano okresy, w których wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym.
Zobacz też: Szkolenie BHP wstępne i okresowe [dla pracowników i pracodawców]
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
Kwestie odszkodowania w przypadku choroby zawodowej reguluje Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Dokument mówi o tym, że osobie, która zapadła na chorobę zawodową poza jednorazowym odszkodowaniem może przysługiwać również:
Jednorazowe odszkodowanie przysługuje pracownikowi, który w wyniku choroby zawodowej stał się stale niezdolny do pracy. Pieniądze z ZUS należą się również tym, których niezdolność do pracy ma charakter długotrwały (uszczerbek zdrowia trwa przynajmniej 6 miesięcy).
Oto kwoty jednorazowych odszkodowań obowiązujące w okresie od dnia 1 kwietnia 2021 r. do dnia 31 marca 2022 r.:
Orzeczenie stwierdzające uszczerbek na zdrowiu wydawane jest przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską ZUS na podstawie bezpośredniego badania poszkodowanego i posiadanej dokumentacji medycznej.
Natomiast stopień uszczerbku na zdrowiu ustalany jest według oceny procentowej zgodnie z tabelą norm uszczerbku (więcej informacji tutaj: Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 kwietnia 2013 r.).
Tabela ta, w zależności od rodzaju uszkodzenia czy naruszenia sprawności poszczególnych narządów człowieka, określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu.
Zobacz też: Przerwa w pracy — ile przerwy na 8, 10, 12 godzin pracy? [Kodeks pracy]
Jak szacuje EU-OSHA (The European Agency for Safety and Health at Work), choroby zawodowe są przyczyną około 2,4 mln zgonów rocznie na całym świecie, z czego 200 tysięcy w Europie. Częściej chorują mężczyźni niż kobiety.
Aż 40% pracowników cierpi na bóle pleców, których przyczyną jest wykonywana praca. Około 5% wszystkich przypadków raka to choroby zawodowe.
W czasach pandemii również COVID-19 uznaje się za chorobę zawodową, ponieważ należy ona do chorób zakaźnych ujętych w spisie, o którym wspominałam wyżej. Obowiązkiem
pracodawców jest zapobieganie zachorowaniom w ramach działań profilaktycznych takich jak np. organizacja badań przesiewowych czy zapewnienie bezpiecznych warunków sanitarnych w miejscu pracy.
Nauczyciele są grupą zawodową, której dotyczą przede wszystkim choroby narządów głosowych. Jak przyznaje dr. n. med. Marcin Rybacki, kierownik Przychodni Chorób Zawodowych przy Instytucie Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi, co roku odnotowuje się około 300 przypadków przewlekłych chorób narządu głosu i to głównie wśród nauczycieli.
To 14% wszystkich przewlekłych chorób zawodowych. W ogromnej większości o stwierdzenie choroby zawodowej ubiegają się nauczyciele, którzy są już przeważnie na emeryturze. Wynika to z tego, że w trakcie trwania zatrudnienia pracownicy obawiają się utraty pracy wskutek choroby.
Przepisy nie przewidują dodatku do emerytury z powodu choroby zawodowej, ale emeryt ze stwierdzoną chorobą zawodową może się starać o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Trzeba w takim przypadku złożyć wniosek w ZUS-ie.
Istnieje wtedy możliwość otrzymania większej emerytury — powiększonej o połowę renty z tytułu niezdolności do pracy.
Warto wiedzieć, jakie prawa przysługują pracownikom, którzy narażają się na utratę zdrowia w czasie wykonywania swoich obowiązków. Prawo oferuje bowiem wsparcie finansowe, mogące pomóc, chociażby w pokryciu ewentualnych kosztów leczenia.
Zobacz też: Jak i gdzie szukać pracy? 49 stron i portali z ofertami pracy na 2021
Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.
Podsumowanie zawodowe — co wpisać w tej sekcji? Jakie cele zawodowe? Zobacz przykłady, jak wygląda osobiste podsumowanie w CV dla różnych zawodów.
Dowiedz się, kim jest humanista, jak sprawdzić, czy jesteś humanistą czy ścisłowcem, w jakich zawodach odnajdzie się humanista i gdzie szukać pracy.
Wszystkie informacje o urlopach w jednym miejscu. Zobacz, co Kodeks Pracy mówi o przysługujących Ci urlopach i z jakich rodzajów urlopów możesz skorzystać.