
Rozmowy Polaków o pieniądzach - badanie 2020
Badanie dotyczące komfortu rozmów o pieniądzach. Zapytaliśmy Polaków, czy swobodnie rozmawiają o kwestiach finansowych z bliskimi i współpracownikami.
Jakie obawy związane z przejściem na emeryturę mają Polacy? Czy oszczędzają pieniądze na starość i wierzą w państwowe emerytury? Wyniki badania.
ZUS zbankrutuje!
Polski system emerytalny czeka zapaść!
Media i eksperci często straszą nas głodowymi emeryturami, a nawet upadkiem systemu emerytalnego w Polsce. Jednocześnie, z udziału w Pracowniczych Planach Kapitałowych zrezygnowało już 60% uprawnionych. Czyżby Polacy nie ufali, że państwo może im zapewnić spokojną starość?
Postanowiliśmy sprawdzić, czy Polacy wierzą jeszcze, że czeka ich w emerytura „pod palmami” i czy mimo wielu niepokojących sygnałów potrafią zachować spokój i indywidualnie zabezpieczyć swoją finansową przyszłość.
Jak będzie wyglądać jesień życia Polaków z finansowego punktu widzenia? Zapytaliśmy o to prawie 1000 ankietowanych. Oto wyniki naszego najnowszego badania „Czy Polacy boją się emerytury?”.
Chociaż większość Polaków (60%) nie obawia się momentu przejścia na emeryturę, to jednocześnie 2/3 badanych nie ma zaufania do władzy, że zagwarantuje im wypłaty emerytur.
Czego boi się najbardziej pozostałe 40% Polaków?
Czy 40% to dużo? Dla porównania, z badania „Retirement Insecurity 2019. Americans’ Views of the Retirement Crisis” przygotowanego przez National Institute on Retirement Security wynika, że braku bezpieczeństwa finansowego na emeryturze obawia się aż 58% Amerykanów.
Co ciekawe, w naszym kraju emerytury bardziej boją się kobiety. Obawy z nią związane wyraziło 46% Polek i 34% Polaków. Nie jest to zaskoczeniem — emerytury kobiet w Unii Europejskiej są średnio o 30% niższe niż emerytury mężczyzn.
Cieszyć może natomiast fakt, że emerytury najmniej boją się osoby starsze powyżej 55. roku życia (tylko 13% z nich). Takie wyniki mogą sugerować, że większość Polaków zbliżających się do wieku emerytalnego jest przygotowanych na ten nowy etap w życiu. Lub po prostu są pogodzeni z tym, co ich czeka.
Jakie plany emerytalne mają Polacy? Okazuje się, że większość z nich będzie chciała (39%) lub musiała (16%) pracować, mimo osiągnięcia wieku emerytalnego. Tylko 45% zamierza przejść na emeryturę wraz z osiągnięciem wymaganego wieku.
W tym przypadku również widać wyraźną różnicę w poszczególnych grupach wiekowych. Wśród młodych ankietowanych poniżej 40. roku życia od razu przejść na emeryturę chce tylko 37% osób. W przypadku starszych Polaków jest to już 53%.
Wiąże się to na pewno z bardzo niskim zaufaniem do władzy wśród młodych Polaków. Aż 81% osób poniżej 25. roku życia nie ufa, że państwo zagwarantuje im wypłatę emerytury. W przypadku Polaków po 55. roku życia takie obawy ma 52% badanych.
Osoby, które będą chciały (lub musiały) pracować podczas emerytury, mogą niestety zetknąć się z problemem dyskryminacji ze względu na wiek. Jak wynika z badania Zety, doświadczyło jej aż 47% Amerykanów, a 39% było jej świadkami. W Stanach Zjednoczonych zjawisko to dotyczy kobiet po 37. roku życia i mężczyzn w wieku ponad 41 lat.
Wiemy już, jakie obawy związane z przejściem na emeryturę mają Polacy.
Jednak czy w ogóle zdajemy sobie sprawę z tego, jaka będzie wysokość naszych emerytur? I w jakim stopniu pokryją się one z naszymi oczekiwaniami?
Aż 73% badanych przyznało, że nie wiedzą, jaka będzie wysokość ich emerytur. Oczywiście w tym przypadku również znaczenie ma wiek. Niestety wśród najstarszych badanych powyżej 55. roku życia, przyszłej wysokości emerytury wciąż nie zna 42% osób.
Spośród 27% osób, które znają wysokość tego świadczenia, poniżej 1000 zł otrzyma 13% badanych, między 1000 a 2000 zł — 27%, między 2000 a 3000 zł — 25%, a między 3000 a 5000 zł — 21%.
Nic dziwnego, że aż 2/3 Polaków uważa, że państwowa emerytura nie wystarczy im na przeżycie nawet na minimalnym poziomie. Co gorsza, uważa tak również 61% osób powyżej 55. roku życia! I trudno im się dziwić. Aktualnie wylicza się, że do przeżycia miesiąca na najniższym poziomie potrzebny jest dochód 1467 zł netto. Co 10. osoba będzie otrzymywać emeryturę w wysokości poniżej tego poziomu.
Jaka wysokość emerytury pozwoliłaby przeżyć Polakom na minimalnym poziomie?
Jak więc łatwo policzyć, emeryturę poniżej 2000 zł będzie miało 40% Polaków. W opinii aż 76% naszych respondentów, aby przeżyć nawet na minimalnym poziomie, potrzebne jest zdecydowanie wyższe świadczenie.
Jeszcze więcej osób zdaje sobie sprawę z tego, że emerytura nie pozwoli im na życie na satysfakcjonującym poziomie. Takie obawy ma aż 3 na 4 badanych. Bardziej boją się tego kobiety (81% przy 68% mężczyzn).
Jaka wysokość emerytury zapewniłaby Polakom życie na satysfakcjonującym poziomie na emeryturze?
Jak te marzenia mają się do rzeczywistości?
Z raportu ZUS „Struktura wysokości świadczeń wypłacanych przez ZUS po waloryzacji w marcu 2020 roku” wynika, że emerytury powyżej 3000 zł wypłacane są zaledwie... 24% Polaków.
Nic więc dziwnego, że 70% Polaków przyznaje w badaniu InterviewMe, że na emeryturze będą musieli obniżyć swój poziom życia.
Jak widać, dla większości Polaków emerytura maluje się w ciemnych barwach. Czy w związku z tym mamy awaryjny plan działania? Dowiesz się tego w kolejnym rozdziale.
Jednym z najbardziej zatrważających wniosków badania InterviewMe jest to, że 56% Polaków nie oszczędza samodzielnie pieniędzy na emeryturę. Dotyczy to zarówno młodszych (58%), jak i starszych (55%) osób.
Na dodatek 19% osób nie ma żadnego pomysłu, jak zapewnić sobie bezpieczeństwo na emeryturze. Jakie plany mają pozostali Polacy?
W jaki sposób Polacy chcą zapewnić sobie bezpieczeństwo na emeryturze?
Chociaż większość Polaków przyznaje, że nie oszczędza na emeryturę, to jednocześnie aż 49% chciałoby przejść na nią już teraz. Jest to oczywiście w dużym stopniu zależne od wieku (64% osób w wieku powyżej 55 lat i 37% w wieku poniżej 40 lat).
Problemy Polaków z oszczędzaniem wykazało również badanie InterviewMe „Życie bez pensji”. Wynika z niego, że aż 24% naszych rodaków nie ma żadnych oszczędności, a u 22% wystarczyłyby one na maksymalnie 2 tygodnie.
Jednak brak odpowiedniego przygotowania do emerytury to również problem obywateli innych krajów. Z badania przygotowanego przez serwis Bankrate wynika, że 52% Amerykanów nie gromadzi wystarczających oszczędności na emeryturę.
A co z Polakami, którzy samodzielnie gromadzą środki na czas emerytury? Jakie są ich ulubione sposoby oszczędzania?
W tym przypadku również wyraźnie widać brak zaufania do państwa. Polacy, którzy decydują się na oszczędzanie, znacznie chętniej robią to na własną rękę.
Jak zatem wypadamy w kwestii przygotowania do emerytury na tle innych krajów? Postanowiła to sprawdzić firma ubezpieczeniowa Aegon. Z jej rankingu wynika, że w 2020 roku Polska spośród 15 ocenionych państw wypadła lepiej tylko od Hiszpanii oraz Japonii. Przyznano nam ocenę 5,3 na 10 (za słaby uznawany jest wynik poniżej 6).
Niestety w tym roku i najbliższych latach sytuacja może się jeszcze pogorszyć. W badaniu InterviewMe aż 40% osób przyznało, że w wyniku pandemii koronawirusa straciło część oszczędności przeznaczonych na emeryturę. Jak łatwo się domyślić, kryzys najbardziej dotknął osoby pracujące w gastronomii — przyznało się do tego 54% pracowników z tej branży.
Z badania InterviewMe wynika, że Polacy nie wierzą w państwowe emerytury, a jednocześnie nie mają planu B i nie oszczędzają pieniędzy na starość. Mimo to 60% badanych nie boi się momentu przejścia na emeryturę. Te dane mogą mocno niepokoić, ponieważ sugerują, że Polacy zakładają, że „jakoś to będzie” i po prostu starają się nie myśleć o przyszłości. Należy mieć jednak świadomość tego, że obecnie około 3/4 emerytów otrzymuje świadczenie poniżej 3000 zł brutto, które w wielu przypadkach nie starcza na życie na satysfakcjonującym, a w dużych miastach — nawet na minimalnym poziomie. Mam więc nadzieję, że wyniki raportu skłonią wiele osób do tego, aby zacząć planować swoją finansową przyszłość.
Podsumujmy najważniejsze i najciekawsze wyniki badania „Czy Polacy boją się emerytury?”:
W badaniu wzięły udział 944 osoby. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 17 pytań o ich obawy i plany związane z emeryturą.
Dzięki InterviewMe dowiesz się, jak napisać CV oraz list motywacyjny, które zrobią wrażenie na pracodawcy. Nasz kreator CV i profesjonalne szablony CV pomogły już milionom kandydatów w znalezieniu pracy, o której marzyli.
Chcesz podzielić się własnymi refleksjami i planami dotyczącymi momentu przejścia na emeryturę lub oszczędzania? Zachęcamy do komentowania wyników raportu w sekcji poniżej artykułu!
Badanie dotyczące komfortu rozmów o pieniądzach. Zapytaliśmy Polaków, czy swobodnie rozmawiają o kwestiach finansowych z bliskimi i współpracownikami.
Zobacz wyniki badania, w którym prawie 1000 polskich pracowników opowiada o swoich doświadczeniach związanych z awansami i podwyżkami.
Sprawdź, o jakich zawodach marzyli w dzieciństwie Polacy, czy udało im się spełnić te marzenia i jak patrzą na nie z perspektywy czasu. Wyniki badania z 2020 r.