Używamy plików cookie, aby udoskonalić proces tworzenia CV i listów motywacyjnych. Z tego powodu możemy udostępniać Twoje dane dotyczące użytkowania podmiotom trzecim. Więcej informacji o tym, jak używamy plików cookie, znajdziesz w naszej Polityce plików cookie. Jeśli chcesz ustawić preferencje dotyczące plików cookie, kliknij przycisk Ustawienia. Aby zaakceptować wszystkie pliki cookie, kliknij Akceptuj.
Ustawienia Akceptuj
Ustawienia plików cookie
Kliknij na typy plików cookie poniżej, aby dostosować sposób korzystania z naszej witryny. Możesz swobodnie wyrazić, nie wyrazić lub wycofać zgodę. Pamiętaj, że wyłączenie plików cookie może wpłynąć na korzystanie z serwisu. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z naszą Polityką plików cookie i Polityką prywatności.
Wybierz akceptowane pliki cookie
Analityka
Te pliki cookie analizują sposób korzystania z naszej witryny przez naszych użytkowników, a także pozwalają sprawić, aby strona lepiej spełniała ich oczekiwania. Ten rodzaj plików cookie używanych w naszej witrynie nie identyfikuje, kim jesteś, ani nie pozwala nam wysyłać Ci ukierunkowanych reklam. Przykładowo, możemy używać plików cookie/technologii śledzących do celów analitycznych, aby określić liczbę odwiedzających naszą witrynę, określić w jaki sposób odwiedzający poruszają się po witrynie, a w szczególności, które strony odwiedzają. Pozwala nam to ulepszyć naszą stronę i usługi.
Wydajność i personalizacja
Te pliki cookie umożliwiają nam dostosowanie serwisu do Twoich preferencji. Pliki cookie związane z personalizacją służą do dostarczania treści, w tym reklam, dopasowanych do zainteresowań użytkownika w naszej witrynie i witrynach podmiotów trzecich w oparciu o sposób interakcji z różnymi elementami na naszej stronie, a także o śledzenie treści, do których uzyskujesz dostęp (w tym oglądanie filmów). Możemy również zbierać informacje o komputerze i/lub połączeniu, aby dostosować stronę do Twoich potrzeb. Podczas niektórych wizyt możemy używać narzędzi do mierzenia i gromadzenia informacji o sesji, w tym czasy odpowiedzi stron, błędy pobierania, czas spędzony na niektórych stronach i informacje o interakcji ze stronami.
Reklamy
Te pliki cookie są umieszczane przez firmy zewnętrzne w celu dostarczania ukierunkowanych treści opartych na tematach, które Cię interesują (na przykład dostarczanie reklam na Facebooku, które Cię zainteresują) i umożliwienia lepszej interakcji z platformami mediów społecznościowych, takimi jak Facebook.
Niezbędne
Te pliki cookie są niezbędne do działania witryny i do korzystania z jej funkcji. Niezbędne pliki cookie będą zawsze wykorzystywane, ponieważ są one potrzebne do prawidłowego działania witryny. Przykładowo, niezbędne pliki cookie obejmują między innymi: pliki cookie wykorzystywane do świadczenia usługi, utrzymywania konta, zapewniania dostępu do kreatora, stron płatności, tworzenia identyfikatorów dokumentów i przechowywania zgód.
Aby zobaczyć szczegółową listę plików cookie, kliknij tutaj.
Zapisz preferencje
Ta strona korzysta z plików cookie, aby zapewnić Ci jak najlepsze doświadczenia podczas korzystania z naszego serwisu. Więcej dowiesz się zapoznając się z naszą Polityką Prywatności
Ponieważ wydaje im się, że wyznacznikiem sukcesu zawodowego (a nawet życiowego) jest bardzo ciężka praca.
Nie wiedzą jednak, że zaangażowanie w wykonywaniu swoich obowiązków i zostawanie po godzinach od czasu do czasu, nie zawsze jest równoznaczne z pracoholizmem.
Problem ten jest dużo bardziej złożony, a nieleczony pracoholizm może mieć tragiczne konsekwencje.
Z tego artykułu dowiesz się:
co to jest pracoholizm (definicja, statystyki, badania)
jakie mogą być przyczyny, objawy i skutki pracoholizmu
jak leczyć uzależnienie od pracy
jak może pomóc pracoholikowi jego rodzina.
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Czym jest pracoholizm? Definicja, statystyki i badania
Przede wszystkim, jak wyjaśnia nam psycholog i psychoterapeuta Igor Rotberg, nie ma jednej definicji pracoholizmu.
Jednak psychologowie najczęściej opisują to zjawisko jako:
Pracoholizm to obsesyjne pożądanie pracy, związane z podnoszeniem poprzez ciągłe pracowanie własnej oceny z jednoczesnym oczekiwaniem na redukcję negatywnych emocji za jej sprawą oraz wyznaczaniem sobie nierealistycznych, wysokich standardów i doświadczaniem poczucia trwałego niepowodzenia w czasie ich realizacji.
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
Czasami możemy mieć przekonanie, że każdy, kto pracuje po godzinach, jest już pracoholikiem.
Tymczasem to, co również wiemy o pracoholizmie na pewno, to fakt, że nie ma on nic wspólnego z czasem pracy, lecz z nastawieniem do niej.
Pracoholizm nie jest więc tożsamy z pracowitością. Związany jest z patologicznym skoncentrowaniem na pracy, a osoba uzależniona od pracy jest pełna lęku i obaw, wiecznie niezadowolona z pracy, często przygnębiona.
Pracoholizm w statystykach i badaniach
Chociaż jak wspomnieliśmy, pracoholizm nie jest równoznaczny z liczbą przepracowanych godzin, to na podstawie statystyk można wnioskować, że polskie społeczeństwo jest szczególnie narażone na uzależnienie od pracy.
Dlaczego?
Z raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika, że Polacy są 5. najbardziej zapracowanym narodem spośród 28 badanych państw (26 krajów europejskich zrzeszonych w OECD, Turcji oraz Stanów Zjednoczonych).
Przeciętny Polak pracuje w roku 1832 godziny. To prawie o 500 godzin więcej niż w najbardziej „leniwej” Norwegii i niemal 400 godzin więcej niż pracują nasi zachodni sąsiedzi Niemcy.
Jednak ilu zapracowanym Polakom rzeczywiście grozi pracoholizm?
Z badania CBOS wynika, że prawie co piąty mieszkaniec naszego kraju jest realnie zagrożony uzależnieniem od pracy (19,1% badanych).
W przypadku ponad 36% Polaków można mówić o niewielkim prawdopodobieństwie wystąpienia problemów z uzależnieniem od pracy. Teoretycznie „bezpiecznych” jest niecałe 45% społeczeństwa.
Jak widać, jest to realny problem, który może dotknąć każdego z nas.
Na jakie niepokojące objawy zwracać uwagę i jak walczyć z pracoholizmem? Dowiesz się tego w dalszej części tekstu.
Ze wspomnianego badania CBOS wynika, że pierwsze symptomy zagrożenia pracoholizmem najczęściej wykazują osoby w wieku ok. 40 lat.
Rozwinięty pracoholizm dotyka Polaków średnio w wieku 45 lat.
Uzależnieniu od pracy grozi przede wszystkim kadrze kierowniczej oraz specjalistom z wyższym wykształceniem (prawie 47% badanych). Czynnikiem ryzyka jest także praca na własny rachunek.
Przyczyny pracoholizmu
Należy jednak podkreślić, że trudno jest mówić o jednoznacznych przyczynach pracoholizmu.
Nadal prowadzone są badania mające na celu ustalenie tego, co przyczynia się do powstawania uzależnienia od pracy.
Możemy mówić jedynie o potencjalnych przyczynach.
Można powiedzieć, że zjawisko przymusu pracy częściej może być obserwowane u osób z niestabilną samooceną, które uzależniają poczucie własnej wartości od wyników własnej pracy. Trudności w zaakceptowaniu swoich wad (niekiedy kształtowane przez wcześniejsze relacje z bliskimi) sprawiają, że osoby te starają się uporczywie wykazać sobie i otoczeniu, że mają pewne zdolności.
Wskazuje się na to, że osoby uzależnione od pracy charakteryzuje specyficzne myślenie o porażce. Ich myśli skupiają się głównie na problemach, w wyniku czego doświadczają oni lęku i braku wiary w powodzenie. Myślą o tym również w czasie poza pracą.
Kolejnym czynnikiem mogącym wpływać na powstawanie pracoholizmu jest źródło motywacji. Osoba dotknięta pracoholizmem kieruje się przede wszystkim motywacją zewnętrzną, powinnościami narzuconymi przez innych. Nie kieruje się zatem przyjemnością pracy, ciekawością, pasją czy potrzebą rozwoju.
Zwraca się uwagę również na to, że narcyzm oraz osobowość obsesyjno-kompulsyjna może być powiązana z pracoholizmem. Jeszcze jednym czynnikiem, który sprzyja powstawaniu tego zjawiska, jest środowisko pracy oparte na silnej konkurencji, w którym oczekuje się od pracowników nierealistycznych celów i nadmiernego zaangażowania w zadania.
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
Objawy i skutki pracoholizmu
Jednak kiedy zaangażowany pracownik przeistacza się w pracoholika?
Jakie symptomy powinny zacząć nas martwić?
Oto najczęstsze objawy uzależnienia od pracy u pracoholika:
traktuje pracę jako przymus, pracuje dla samej pracy
jest motywowany lękiem przed utratą statusu
często jest nieefektywny, pochłaniają go szczegóły (perfekcjonizm)
nie akceptuje błędów, ukrywa je
pozwala pracy zawładnąć wszystkimi sferami swojego życia, ciągle myśli o pracy
traci przyjaciół, nie darzy nikogo zaufaniem
ekscytacja pracą dodaje mu energii, nie odczuwa zmęczenia
nie potrafi delegować zadań, woli pracować sam
pojawiają się dolegliwości fizyczne, np. bóle głowy i żołądka
Oczywiście są to tylko przykładowe, wstępne objawy pracoholizmu. Problem jest bowiem bardzo złożony i indywidualny.
Jeśli chodzi o objawy, to dla obserwatora (np. szefa) działania osoby uzależnionej od pracy mogą być postrzegane jako coś wartościowego. Jednak osoba taka na pewno nie jest idealnym pracownikiem, ponieważ grozi jej wypalenie zawodowe i problemy ze zdrowiem.
Pracoholizm może się objawiać również zwiększeniem ryzyka zachorowania na depresję (z myślami samobójczymi włącznie), problemami somatycznymi (np. zaburzeniami snu czy bólami głowy), zmniejszeniem zachowań prozdrowotnych (związanych z aktywnością fizyczną, odżywianiem), spadkiem efektywności poznawczej (wynikającej ze zmęczenia), ograniczeniem celów niezwiązanych z pracą, większym skoncentrowaniem na materialnych aspektach życia oraz nie tak rzadko konfliktami w sferze osobistej (w kontaktach z najbliższymi).
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
Jeśli pracoholik nie podejmie leczenia, jego choroba może przejść w fazę krytyczną, a następnie fazę chronicznego uzależnienia.
Nieleczony pracoholizm w ostatnich fazach może skutkować m.in.:
zniecierpliwieniem, a nawet agresją wobec współpracowników
wycieńczeniem fizycznym i psychicznym
zaburzeniem rytmu dzień-noc
poważnymi chorobami somatycznymi i psychicznymi takimi jak zawał, depresja czy też zaburzenia lękowe
niszczeniem więzi społecznych, np. rozwodem, osłabieniem więzi z rodziną i przyjaciółmi.
Wiele osób próbuje diagnozować objawy pracoholizmu na własną rękę.
W internecie można bowiem znaleźć różnego rodzaju testy na pracoholizm.
Oczywiście warto wypełnić taki kwestionariusz, jeśli podejrzewasz, że masz problem z uzależnieniem od pracy.
Jednak pamiętaj, że wynik będzie tylko poglądowy i nie zastąpi profesjonalnej konsultacji z psychoterapeutą.
Śmierć z przepracowania
W skrajnych przypadkach pracoholizm może doprowadzić do… śmierci z przepracowania.
To tragiczne zjawisko kojarzy się przede wszystkim z krajami azjatyckimi i w Japonii doczekało się nawet własnej nazwy — karōshi.
Szacuje się, że rocznie z przepracowania umiera ok. 10 tys. Japończyków! Z kolei w 2012 roku w Chinach z tytułu śmierci z przepracowania wypłacono 6295 odszkodowań.
W dalszej części artykułu dowiesz się, jak walczyć z pracoholizmem, aby uniknąć najpoważniejszych konsekwencji.
Jednym ze skutków uzależnienia od pracy może być tzw. wypalenie zawodowe. Jakie są jego przyczyny, objawy i jak mu zapobiegać? Czy w takiej sytuacji możesz uzyskać zwolnienie lekarskie? Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu: Jak walczyć z wypaleniem zawodowym?
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Pracoholizm — leczenie. Jak walczyć z uzależnieniem od pracy?
Radzenie sobie z pracoholizmem związane jest ze zmianą obrazu samego siebie oraz nieadaptacyjnych przekonań i zrozumieniem ich negatywnego wpływu zarówno na samopoczucie, jak i na bliskie relacje.
Jak najbardziej może pomóc w tym psychoterapia, podczas której wspierana byłaby samoocena danej osoby, wzmacniane poczucie własnej wartości, jak również wspierana byłaby wewnętrzna motywacja oraz skupiano by się na redukowaniu nierealistycznych standardów. Dodatkowo w radzeniu sobie z pracoholizmem pomocna byłaby nauka głębokiego relaksu oraz konstruktywnych form radzenia sobie z problemami czy stresem.
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
Jednak w przypadku pracoholizmu ważne są działania kompleksowe.
Duża odpowiedzialność spoczywa tutaj na pracodawcy, który dbając o pracowników, powinien skupić się na takich elementach jak:
edukowanie w zakresie higieny pracy i niebezpiecznych zjawisk dotyczących wypalenia zawodowego
zachęcanie pracowników do wykorzystywania urlopów czy innych form relaksu
kładzenie nacisku na działania oparte na współpracy (a nie rywalizacji)
pomoc w rozwijaniu działań pozazawodowych.
Te elementy mogą być zdecydowanie pomocne zarówno przy przeciwdziałaniu, jak i wychodzeniu z pracoholizmu.
Oczywiście powstaje pytanie, na ile jest możliwe tworzenie programów prozdrowotnych w firmie czy tworzenie środowiska umożliwiającego poszczególnym pracownikom realizację ważnych dla nich wartości, przy jednoczesnym nastawieniu na zyski i wskaźniki efektywności. Pytanie to na razie pozostaje otwarte.
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
4
Pracoholizm a rodzina. Jak bliscy mogą pomóc pracoholikowi?
Życie z pracoholikiem, szczególnie w bardziej zaawansowanych stadiach tego uzależnienia, jest bardzo trudne.
Należy jednak pamiętać, że rodzina i bliscy odgrywają bardzo ważną rolę w procesie leczenia pracoholizmu.
Osoby cierpiące z powodu pracoholizmu — ponieważ cechuje je motywacja zewnętrzna — mogą od rodziny oczekiwać docenienia, zauważania ich wysiłków czy wręcz podziwu.
Jednak bliscy często nie tylko nie są zachwyceni funkcjonowaniem takiej osoby, ale wręcz narzekają na ciągły jej brak w życiu rodzinnym lub zaabsorbowanie pracą w czasie wolnym.
Nie chodzi jednak o to, by rodzina zaczęła doceniać starania osoby uzależnionej od pracy (to tylko wzmacniałoby problem).
Jak zatem bliscy mogą pomóc pracoholikowi?
Mogą na pewno zachęcać do spotkania z psychologiem lub psychoterapeutą, doceniać wszystkie działania niezwiązane z pracą, mogą pokazywać, że osoba ta jest dla nich ważna bez względu na to, czy odnosi sukcesy, czy ponosi porażki, ile zarabia i gdzie pracuje. Mogą — poprzez własne zachowania — pokazywać, jak radzić sobie z porażkami, mogą wreszcie zachęcać do działań prozdrowotnych.
Ważne jest tutaj właśnie zachęcanie, a nie zmuszanie czy szantażowanie, ponieważ warto dać odczuć takiej osobie, że pracoholizm jest problemem złożonym i że nie zniknie z dnia na dzień, ale że jednocześnie ma ona w najbliższych wsparcie w radzeniu sobie z nim.
Igor Rotberg
psycholog i psychoterapeuta
Musisz napisać również list motywacyjny?W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Jak widać, problem pracoholizmu jest bardzo złożony. Jeśli masz własne doświadczenia związane z uzależnieniem od pracy, podziel się swoją historią w komentarzu poniżej. Możesz w ten sposób pomóc innym osobom zmagającym się z pracoholizmem!
Redaktor prowadzący serwisu InterviewMe i autor ponad 200 artykułów z poradami dotyczącymi rozmów kwalifikacyjnych, pisania CV oraz listów motywacyjnych, a także poszukiwania pracy.
Sprawdź listę 10 przydatnych narzędzi do organizacji. Jedne z nich pozwolą Ci oszczędzić czas, inne zwiększą Twoją produktywność, a jeszcze inne sprawią, że niektóre obowiązki staną się prostsze.
W jakim programie napisać CV? Kreator CV to świetny program online, w którym m.in. szybko dodasz do CV zdjęcie oraz klauzulę CV, napiszesz CV na telefonie i pobierzesz je w PDF.