Kaizen - japońska filozofia i metoda zarządzania [Przykłady]

Kaizen to japońska filozofia biznesowa, która zakłada stałe ulepszanie procesów zarządzania i produkcji, dzięki zaangażowaniu każdego pracownika firmy. Po polsku kaizen [改善] znaczy zmiana na lepsze.

Jeśli chcesz, żeby każda zmiana była dobra, zapoznaj się z metodą kaizen. 

Z tego artykułu dowiesz się:

• co to jest kaizen
• jak narodziła się filozofia kaizen
• na czym polega metoda kaizen.

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

1. Filozofia kaizen

Filozofia kaizen zakłada ciągłe doskonalenie — zarówno w życiu, jak i w biznesie. Metoda kaizen to metoda małych kroków. Nie ma nic wspólnego z nagłą rewolucją czy wielką, jednorazową zmianą.

W filozofii kaizen liczy się cierpliwość, opanowanie i uważna obserwacja. Jeśli np. chcesz rzucić palenie, powinieneś najpierw sprawdzić swoje możliwości i pomału, każdego dnia, osiągać założony cel. 

Liczy się bowiem zmiana sposobu myślenia, a nie działanie na siłę i pod przymusem. Wszystko ma swój czas i miejsce. Ważna jest kontrola tego, co robimy, która daje nam pewność siebie i zapobiega powstawaniu chaosu. 

Skąd się wzięła filozofia kaizen?

Pionierem filozofii kaizen jest Masaaki Imai, autor książki „KAIZEN: klucz do konkurencyjnego sukcesu”. Jest to pochodzący z Japonii teoretyk organizacji i konsultant w dziedzinie zarządzania, znany ze swojej pracy nad zarządzaniem jakością.

Swoją metodologię, nazywaną KAIZEN™, wypróbowywał w japońskich przedsiębiorstwach po drugiej wojnie światowej, częściowo pod wpływem amerykańskich nauczycieli biznesu i zarządzania jakością, a przede wszystkim w ramach The Toyota Way (podejście do zarządzania systemem produkcyjnym w Toyota Motor Corporation).

Później metodologią KAIZEN™ zaczęli interesować się przedsiębiorcy na całym świecie. Dziś metoda kaizen ma zastosowanie w wielu branżach, również tych spoza biznesu i produkcji. Od 1985 roku istnieje Kaizen Institute – organizacja, która krzewi filozofię ciągłego doskonalenia, w którym wciąż aktywnie działa Masaaki Imai. 

Zobacz też: 11 sposobów radzenia sobie ze stresem [Opanuj nerwy w pracy]

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

2. Metoda kaizen w biznesie

Jeśli chcesz zastosować metodologię KAIZEN™ w zarządzaniu firmą, stosuj się następujących zasad:

1. Ciągle ulepszaj wszystko.
2. Nie akceptuj wymówek i sprawiaj, by zmiana naprawdę się wydarzyła. 
3. Nie zakładaj, że dotychczasowe metody działają. Powiedz nie zastanemu status quo.
4. Jeśli coś jest nie tak, popraw to.
5. Umożliwiaj wszystkim udział w rozwiązywaniu problemów.
6. Uzyskuj informacje i opinie od wielu osób.
7. Przed podjęciem decyzji zadaj pięć razy pytanie „dlaczego”, by dotrzeć do pierwotnej przyczyny problemu. 
8. Bądź oszczędny. Dzięki niewielkim ulepszeniom możesz zaoszczędzone pieniądze przeznaczyć na dalsze ulepszenia.
9. Pamiętaj, że doskonalenie nie ma granic. Nigdy nie przestawaj próbować się doskonalić.

W metodzie KAIZEN™ duży nacisk kładzie się na zespołowość i demokratyczne myślenie. Pracownicy najlepiej wiedzą, jak wyglądają procesy produkcyjne od środka. To dlatego są odpowiednimi osobami do zgłaszania pomysłów na usprawnienia działań.

Jednocześnie managerowie to według KAIZEN™ nie tylko decydenci zarządzający zespołem z fotela, ale raczej obserwatorzy nadzorujący podległe sobie działy. Żeby bowiem zrozumieć problem, trzeba się mu przyjrzeć naprawdę z bliska.

Program kaizen — metoda zgłaszania sugestii

Programem kaizen nazywa się proces, w którym pracownicy najpierw zgłaszają, a potem wdrażają w życie swoje pomysły, usprawniające pracę. Ważnym momentem jest ten, w którym pracownik wykryje niedogodność czy słabość danego procesu. Od tego zaczyna się stopniowa poprawa.

Rodzaje kaizen

Mówi się o dwóch odmianach metody kaizen:

• Kaizen przepływu — doskonalenie przepływu materiału i informacji w firmie
• Kaizen procesu — doskonalenie konkretnych procesów, przez wprowadzanie niewielkich zmian krok po kroku.

Blitz kaizen

Praktyczne zastosowanie metody kaizen ma na celu rozwiązanie konkretnego problemu w ciągu tygodnia. Ten proces określany jest jako blitz kaizen. Jest to nieskomplikowany projekt rozwojowy, który ma szansę przynieść przełomowe ulepszenia w krótkim czasie — od 2 do 10 dni. 

Procesy blitz kaizen muszą mieć jasny cel i dostępne pod ręką zasoby do jego realizacji. Daje to gwarancję, że efekty będą szybko widoczne, co sprawi, że pracownicy pozostaną stale zaangażowani, pełni entuzjazmu i zmotywowani efektami wdrożonych zmian.

Gemba kaizen

Gemba to japoński termin, oznaczający prawdziwe miejsce zdarzenia. W kontekście biznesowym chodzi tu o ten jeden konkretny obszar działania, w którym odbywa się zaplanowana zmiana. 

Przykłady?

Gemba w restauracji może oznaczać kuchnię lub salę jadalną. W szkole — klasę lekcyjną. W przedsiębiorstwie produkcyjnym — halę, w której wytwarza się produkty firmy. 

Przechodząc do praktyki — problemy są widoczne gołym okiem, trzeba tylko szukać ich tam, gdzie mają one swoje źródło (np. na hali produkcyjnej). Aby odkryć prawdziwe przyczyny niedoskonałości procesów, dane muszę być zbierane w miejscu, w którym te procesy się odbywają. 

Japońska zasada podejmowania decyzji różni się od tradycyjnego amerykańskiego podejścia do zarządzania, w którym zazwyczaj decyzje podejmuje się zdalnie, z pewnego dystansu. 

Dlaczego warto zastosować w swojej firmie metodę KAIZEN™?

Według filozofii kaizen dzień bez usprawnienia jest dniem straconym. To oznacza, że zarówno w teorii, jak i w praktyce standard pracy stale się podwyższa. Efektem jest wzrost zaangażowania pracowników, poczucie wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa u każdego członka personelu i eliminacja zbyt ciężkiej pracy.

Ubocznym — ale jakże pozytywnym — skutkiem stosowania metody KAIZEN™ jest eliminacja marnotrawstwa środków i sił, a co za tym idzie, duże oszczędności dla firmy. Określa się to często mianem odchudzonej produkcji. 

Zobacz też: 8 kroków do lepszego rozwiązywania problemów w pracy

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Stwórz list motywacyjny teraz

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.