Czy strajk to dobry pomysł? Badanie opinii Polaków 2022

Strajk w miejscu pracy to ostateczna forma rozwiązywania problemów. Wymaga również dużo odwagi. Postanowiliśmy sprawdzić nastawienie Polaków do strajku jako sprzeciwu wobec… No właśnie, zapytaliśmy także o ewentualne powody strajkowania.

Oto wyniki badania InterviewMe „Co Polacy myślą o strajku w miejscu pracy?”.

Czy w polskim społeczeństwie jest gotowość do podejmowania strajków?

Możliwość podjęcia strajku w miejscu pracy rozważało 32% ankietowanych. Oznacza to, że aż ⅓ społeczeństwa jest gotowa do pewnego rodzaju protestu wobec działań swojego pracodawcy lub decyzji rządzących. Co więcej, 43% badanych pracowało w miejscu, w którym rozważano podjęcie strajku. Potencjał strajkowy w naszym kraju nie jest więc mały. 

Polska nie należy jednak do krajów, w których strajk jest popularną formą protestu w miejscu pracy. Według danych z Rocznika Statystycznego Pracy w 2021 odbyło się w Polsce 9835 strajków. Protestowali przedstawiciele następujących grup zawodowych: 

• Edukacja (9673 strajki)
• Opieka zdrowotna i pomoc społeczna (111)
• Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (30)
• Zakwaterowanie i gastronomia (7)
• Przetwórstwo przemysłowe (4)

Jak widać, zdecydowanie najczęściej strajkują nauczyciele oraz pracownicy służby zdrowia. 

Ze statystyk wynika, że najwięcej strajków zawodowych odbywa się w Danii, Islandii, Kanadzie, Hiszpanii i Norwegii. Na tle tych krajów wypadamy dość „mizernie”, robiąc wrażenie biernych i potulnych. Mimo to strajk zdarza się w Polsce częściej niż w Niemczech. 

Doświadczenie strajkowe

Prawie ¼ badanych (dokładnie 24%) deklaruje, że uczestniczyła w strajku zakładowym. Wydaje się, że ten wynik zawyżony jest przez odpowiedzi osób powyżej 59 roku życia — w tej grupie aż 34% badanych brało kiedyś udział w strajku (wśród młodych — 16%). Wynika to zapewne z faktu, że w latach 1989–1994 aktywność protestacyjna w Polsce należała do najintensywniejszych w całej Europie, o czym świadczą liczby zorganizowanych strajków i osób strajkujących oraz długości trwania tych wydarzeń. 

Tendencja odwraca się, gdy zapytamy o udział w protestach, które nie dotyczą pracy — przyznaje się do nich 32% badanych. W grupie osób poniżej 26 roku życia doświadczenie w strajku, który nie jest związany ze sferą zawodową ma aż 42% Polaków. Wśród badanych w wieku 40-58 lat, tylko 26%, a więc o połowę mniej. 

Z jakich powodów jesteśmy gotowi strajkować?

Wśród powodów do podjęcia protestu w miejscu pracy znajdują się:

• zbyt niskie zarobki (64% wskazań)
• złe traktowanie pracowników (64% wskazań)
• złe warunki pracy (58% wskazań)
• polityka firmy, wobec której jesteś krytyczna/krytyczny (27% wskazań).

Kobiety (67%) częściej niż mężczyźni (61%) przyznawały, że powodem do podjęcia strajku są za niskie zarobki. 

Mamy powody do niezadowolenia?

Okazuje się, że aż 47% Polaków ma zastrzeżenia wobec swojego pracodawcy co do warunków pracy. Najbardziej pod tym względem niezadowoleni są pracownicy stosunkowo młodzi (54% ankietowanych poniżej 26. roku życia), a najmniej osoby w wieku 26–39 lat.

Jeszcze więcej, bo 62% badanych, wyraża swoje niezadowolenie z powodu wysokości zarobków. Kwestia równego traktowania pracowników też nie wygląda różowo — 48% Polaków ocenia negatywnie działania swojego pracodawcy związane ze sprawiedliwym podejściem do każdego zatrudnionego.

Popieramy strajkujących pracowników różnych sektorów

Jako społeczeństwo popieramy strajki w miejscach pracy — aż 78% Polaków opowiada się za taką formą protestu. Nie wszystkie strajki oceniamy jednak tak samo. Najmniejszą przychylność Polaków mają protesty w wymiarze sprawiedliwości. Dość małą aprobatę badani wykazują również dla protestujących policjantów.

Zdecydowanie największe poparcie dla strajków i walki o poprawę warunków pracy uzyskują ratownicy medyczni (55% badanych na tak), górnicy (53%) i pielęgniarki (52%). Czy to jest tożsame z przekonaniem o skuteczności akcji protestacyjnych?

Wiarę w sens i powodzenie strajku w miejscu pracy deklaruje 61% badanych, a więc mniej niż popierających protesty. Strajkujący nie mają więc pewności, że ich postulaty zostaną spełnione.

Większość z nas nie boi się strajkować w miejscu pracy

Strajkowanie może być stresujące. To w końcu sytuacja, w której jesteśmy zmuszeni wywalczyć sobie coś „siłą”. Nasi respondenci, na pytanie „Czy boisz się strajkować?”, w zdecydowanej większości (75%) odpowiadali jednak przecząco. 

Jest to bardzo dobra wiadomość, przede wszystkim dlatego, że świadczy o wysokiej świadomości faktu, że strajk jest legalną formą protestu. Podobnie jak 85% odpowiedzi „tak” na pytanie: „Czy wiesz, czym są związki zawodowe?”.

Interesujące, że wiedza o związkach zawodowych jest najmniejsza u respondentów, którzy pracują na umowę zlecenie. Ponad 30% osób na śmieciówkach nie zdaje sobie sprawy z możliwości zrzeszania się pracowników wewnątrz firmy/zakładu pracy w celu reprezentowania i obrony swoich praw zawodowych i socjalnych. 

Dlaczego niektórzy obawiają się podjęcia strajku?

Respondenci, którzy przyznali, że boją się strajkować, jako powód wskazywali:

• Boję się stracić pracę — 67%
• Boję się zemsty ze strony pracodawcy — 50%
• Boję się braku efektów strajkowania — 33%
• Boję się skutków prawnych wszczęcia strajku — 26%
• Boję o swoje bezpieczeństwo w czasie strajku — 21%
• Inny powód — 4%.

Wyniki badania InterviewMe pokazują nie tylko ogólne pozytywne nastawienie Polaków do idei strajku w miejscu pracy, ale także wysoką gotowość do udziału w proteście. Zaskakuje fakt, że właściwie Połowa z nas ma zastrzeżenia wobec zarobków, warunków pracy czy równego traktowania pracowników w swoim miejscu pracy. Być może z tego powodu — na zasadzie zrozumienia i empatii — poparcie dla strajków różnych grup zawodowych sięga w Polsce aż 78%.

Podsumowanie najważniejszych wyników badania

• Doświadczenie związane z udziałem w strajku w miejscu pracy deklaruje 24% badanych.
• W skuteczność strajku w miejscu pracy wierzy 61% Polaków.
• Aż 78% Polaków popiera strajki jako formę protestu w pracy.
• Polacy popierają przede wszystkim protesty ratowników medycznych, górników i pielęgniarek.
• Obawę przed podjęciem strajku w miejscu pracy odczuwa 25% ankietowanych.
• Aż 47% Polaków ma zastrzeżenia wobec swojego pracodawcy co do warunków pracy.

Metodologia badania

W badaniu przeprowadzonym w dniach 8.06–15.06.2022 wzięło udział 1109 osób. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 15 pytań dotyczących ich opinii o strajkowaniu oraz doświadczeń związanych ze strajkiem w miejscu pracy.

O nas

Dzięki InterviewMe dowiesz się, jak napisać CV oraz list motywacyjny, które zrobią wrażenie na pracodawcy. Nasz kreator CV i profesjonalne szablony CV pomogły już milionom kandydatów w znalezieniu pracy, o której marzyli.

Masz opinię na temat strajków pracowniczych? Chcesz się nią podzielić? Dodaj komentarz na forum poniżej artykułu.