Czy strajk to dobry pomysł? Badanie opinii Polaków 2022

Strajk w miejscu pracy to ostateczna forma rozwiązywania problemów. Wymaga również dużo odwagi. Postanowiliśmy sprawdzić nastawienie Polaków do strajku jako sprzeciwu wobec… No właśnie, zapytaliśmy także o ewentualne powody strajkowania.

Oto wyniki badania InterviewMe „Co Polacy myślą o strajku w miejscu pracy?”.

Czy w polskim społeczeństwie jest gotowość do podejmowania strajków?

Możliwość podjęcia strajku w miejscu pracy rozważało 32% ankietowanych. Oznacza to, że aż ⅓ społeczeństwa jest gotowa do pewnego rodzaju protestu wobec działań swojego pracodawcy lub decyzji rządzących. Co więcej, 43% badanych pracowało w miejscu, w którym rozważano podjęcie strajku. Potencjał strajkowy w naszym kraju nie jest więc mały. 

Polska nie należy jednak do krajów, w których strajk jest popularną formą protestu w miejscu pracy. Według danych z Rocznika Statystycznego Pracy w 2021 odbyło się w Polsce 9835 strajków. Protestowali przedstawiciele następujących grup zawodowych: 

• Edukacja (9673 strajki)
• Opieka zdrowotna i pomoc społeczna (111)
• Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (30)
• Zakwaterowanie i gastronomia (7)
• Przetwórstwo przemysłowe (4)

Jak widać, zdecydowanie najczęściej strajkują nauczyciele oraz pracownicy służby zdrowia. 

Ze statystyk wynika, że najwięcej strajków zawodowych odbywa się w Danii, Islandii, Kanadzie, Hiszpanii i Norwegii. Na tle tych krajów wypadamy dość „mizernie”, robiąc wrażenie biernych i potulnych. Mimo to strajk zdarza się w Polsce częściej niż w Niemczech. 

Doświadczenie strajkowe

Prawie ¼ badanych (dokładnie 24%) deklaruje, że uczestniczyła w strajku zakładowym. Wydaje się, że ten wynik zawyżony jest przez odpowiedzi osób powyżej 59 roku życia — w tej grupie aż 34% badanych brało kiedyś udział w strajku (wśród młodych — 16%). Wynika to zapewne z faktu, że w latach 1989–1994 aktywność protestacyjna w Polsce należała do najintensywniejszych w całej Europie, o czym świadczą liczby zorganizowanych strajków i osób strajkujących oraz długości trwania tych wydarzeń. 

Tendencja odwraca się, gdy zapytamy o udział w protestach, które nie dotyczą pracy — przyznaje się do nich 32% badanych. W grupie osób poniżej 26 roku życia doświadczenie w strajku, który nie jest związany ze sferą zawodową ma aż 42% Polaków. Wśród badanych w wieku 40-58 lat, tylko 26%, a więc o połowę mniej. 

Z jakich powodów jesteśmy gotowi strajkować?

Wśród powodów do podjęcia protestu w miejscu pracy znajdują się:

• zbyt niskie zarobki (64% wskazań)
• złe traktowanie pracowników (64% wskazań)
• złe warunki pracy (58% wskazań)
• polityka firmy, wobec której jesteś krytyczna/krytyczny (27% wskazań).

Kobiety (67%) częściej niż mężczyźni (61%) przyznawały, że powodem do podjęcia strajku są za niskie zarobki. 

Mamy powody do niezadowolenia?

Okazuje się, że aż 47% Polaków ma zastrzeżenia wobec swojego pracodawcy co do warunków pracy. Najbardziej pod tym względem niezadowoleni są pracownicy stosunkowo młodzi (54% ankietowanych poniżej 26. roku życia), a najmniej osoby w wieku 26–39 lat.

Jeszcze więcej, bo 62% badanych, wyraża swoje niezadowolenie z powodu wysokości zarobków. Kwestia równego traktowania pracowników też nie wygląda różowo — 48% Polaków ocenia negatywnie działania swojego pracodawcy związane ze sprawiedliwym podejściem do każdego zatrudnionego.

Popieramy strajkujących pracowników różnych sektorów

Jako społeczeństwo popieramy strajki w miejscach pracy — aż 78% Polaków opowiada się za taką formą protestu. Nie wszystkie strajki oceniamy jednak tak samo. Najmniejszą przychylność Polaków mają protesty w wymiarze sprawiedliwości. Dość małą aprobatę badani wykazują również dla protestujących policjantów.

Zdecydowanie największe poparcie dla strajków i walki o poprawę warunków pracy uzyskują ratownicy medyczni (55% badanych na tak), górnicy (53%) i pielęgniarki (52%). Czy to jest tożsame z przekonaniem o skuteczności akcji protestacyjnych?

Wiarę w sens i powodzenie strajku w miejscu pracy deklaruje 61% badanych, a więc mniej niż popierających protesty. Strajkujący nie mają więc pewności, że ich postulaty zostaną spełnione.

Większość z nas nie boi się strajkować w miejscu pracy

Strajkowanie może być stresujące. To w końcu sytuacja, w której jesteśmy zmuszeni wywalczyć sobie coś „siłą”. Nasi respondenci, na pytanie „Czy boisz się strajkować?”, w zdecydowanej większości (75%) odpowiadali jednak przecząco. 

Jest to bardzo dobra wiadomość, przede wszystkim dlatego, że świadczy o wysokiej świadomości faktu, że strajk jest legalną formą protestu. Podobnie jak 85% odpowiedzi „tak” na pytanie: „Czy wiesz, czym są związki zawodowe?”.

Interesujące, że wiedza o związkach zawodowych jest najmniejsza u respondentów, którzy pracują na umowę zlecenie. Ponad 30% osób na śmieciówkach nie zdaje sobie sprawy z możliwości zrzeszania się pracowników wewnątrz firmy/zakładu pracy w celu reprezentowania i obrony swoich praw zawodowych i socjalnych. 

Dlaczego niektórzy obawiają się podjęcia strajku?

Respondenci, którzy przyznali, że boją się strajkować, jako powód wskazywali:

• Boję się stracić pracę — 67%
• Boję się zemsty ze strony pracodawcy — 50%
• Boję się braku efektów strajkowania — 33%
• Boję się skutków prawnych wszczęcia strajku — 26%
• Boję o swoje bezpieczeństwo w czasie strajku — 21%
• Inny powód — 4%.

Wyniki badania InterviewMe pokazują nie tylko ogólne pozytywne nastawienie Polaków do idei strajku w miejscu pracy, ale także wysoką gotowość do udziału w proteście. Zaskakuje fakt, że właściwie Połowa z nas ma zastrzeżenia wobec zarobków, warunków pracy czy równego traktowania pracowników w swoim miejscu pracy. Być może z tego powodu — na zasadzie zrozumienia i empatii — poparcie dla strajków różnych grup zawodowych sięga w Polsce aż 78%.

Podsumowanie najważniejszych wyników badania

• Doświadczenie związane z udziałem w strajku w miejscu pracy deklaruje 24% badanych.
• W skuteczność strajku w miejscu pracy wierzy 61% Polaków.
• Aż 78% Polaków popiera strajki jako formę protestu w pracy.
• Polacy popierają przede wszystkim protesty ratowników medycznych, górników i pielęgniarek.
• Obawę przed podjęciem strajku w miejscu pracy odczuwa 25% ankietowanych.
• Aż 47% Polaków ma zastrzeżenia wobec swojego pracodawcy co do warunków pracy.

Metodologia badania

W badaniu przeprowadzonym w dniach 8.06–15.06.2022 wzięło udział 1109 osób. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 15 pytań dotyczących ich opinii o strajkowaniu oraz doświadczeń związanych ze strajkiem w miejscu pracy.

O nas

Dzięki InterviewMe dowiesz się, jak napisać CV oraz list motywacyjny, które zrobią wrażenie na pracodawcy. Nasz kreator CV i profesjonalne szablony CV pomogły już milionom kandydatów w znalezieniu pracy, o której marzyli.

Masz opinię na temat strajków pracowniczych? Chcesz się nią podzielić? Dodaj komentarz na forum poniżej artykułu.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.