Czy i jak Polacy rozmawiają w pracy o polityce? Badanie 2021

Dyskusje o polityce zazwyczaj mają bardzo wysoką temperaturę.

Wielu z nas ma określony światopogląd i wyrobione zdanie w kwestiach związanych z polityką. Dlatego bardzo trudno jest nam znaleźć wspólny język z osobami o zupełnie innych poglądach.

Czy jest to problem również w środowisku pracy?

Postanowiliśmy sprawdzić, czy Polacy rozmawiają o polityce ze swoimi współpracownikami i jak odbierają osoby o innych poglądach politycznych. Czy w pracy jesteśmy tolerancyjni? Jakie tematy związane z polityką poruszamy najchętniej? Oto wyniki naszego najnowszego badania „Czy i jak Polacy rozmawiają w pracy o polityce?”.

Ilu Polaków rozmawia w pracy o polityce?

Polityka nie jest tematem tabu wśród polskich pracowników. W badaniu InterviewMe aż 68% osób przyznało, że zdarzyło im się rozmawiać w pracy o polityce. Ponadto 77% badanych było świadkami dyskusji współpracowników na ten temat.

Polityczne tematy chętniej poruszają mężczyźni (73% w porównaniu do 63% kobiet). W pracy o polityce nieco częściej rozmawiają osoby o poglądach lewicowych (78%) niż prawicowych (71%). Osoby o innych poglądach robią to zdecydowanie rzadziej — przyznało się do tego zaledwie 56% badanych.

Co ciekawe, do dyskutowania na tematy polityczne przyznało się aż 82% wyborców Lewicy. To więcej niż w przypadku osób popierających KO (76%) oraz PiS (71%).

Dla porównania Polacy rozmawiają w pracy o polityce rzadziej niż np. Amerykanie. W badaniu przygotowanym przez Zety przyznało się do tego aż 83% amerykańskich pracowników. W Stanach Zjednoczonych minimalnie chętniej tematy polityczne poruszają republikanie (86%) niż demokraci (83%).

Co ciekawe, Polakom zazwyczaj nie przeszkadzają współpracownicy rozmawiający o polityce. Narzeka na to tylko co czwarty badany. Rozmowy o polityce nieco bardziej irytują osoby prawicowe (32%) niż lewicowe (24%).

Czy Polacy są tolerancyjni wobec innych pracowników?

Optymizmem napawa fakt, że niezależnie od poglądów politycznych, Polacy tolerują współpracowników o innych poglądach politycznych. Inne spojrzenie na politykę nie przeszkadza aż 80% badanych. Nieco większą tolerancją wykazują się kobiety (83% w porównaniu do 76% mężczyzn).

Jednocześnie nieco ponad 1/4 badanych przyznała, że doświadczyła dyskryminacji ze względu na swoje poglądy polityczne. Z takim zachowaniem spotkało się nieco więcej mężczyzn (30%) niż kobiet (23%).

Najbardziej dyskryminowani czują się wyborcy Lewicy (38%) oraz PiS (36%). Z taką sytuacją spotkało się nieco mniej zwolenników KO (26%).

Kto najczęściej dyskryminuje lub atakuje pracowników ze względu na ich poglądy polityczne?

• Współpracownik — 54%
• Przełożony — 22%
• Klient — 13%
• Podwładny — 11%

Tylko 13% badanych przyznało, że zdarzyło im się dyskryminować kogoś ze względu na jego poglądy polityczne. W tym aspekcie zdecydowaną „przewagę” mają mężczyźni (18% w porównaniu do 8% kobiet). Częściej przyznają się do tego również osoby prawicowe (19%) niż lewicowe (15%).

Swoich współpracowników najczęściej dyskryminowali lub atakowali za poglądy polityczne wyborcy PiS (21%) i KO (18%). W przypadku Lewicy było to tylko 12%.

Jak widać, polskim pracownikom w większości przypadków nie przeszkadzają rozmowy o polityce lub współpracownicy o innych poglądach politycznych. Być może, podobnie jak Amerykanie, większość z nas stara się zachowywać w pracy jak najbardziej profesjonalnie. W badaniu firmy rekrutacyjnej Challenger, Gray & Christmas przeprowadzonym wśród amerykańskich pracowników, aż 100% ankietowanych przyznało, że rozmowy o polityce w ich pracy przebiegały w atmosferze wzajemnego szacunku (nawet, jeśli towarzyszyły im spore emocje).

Jednak czy względna tolerancja i rzadkie przypadki dyskryminacji sprawiają, że Polacy rozmawiają w pracy o polityce swobodnie? Dowiesz się tego w dalszej części badania.

Jak polscy pracownicy rozmawiają o polityce?

Jak się okazuje, tylko 16% badanych przyznało, że zdarzyło im się skłamać na temat swoich poglądów politycznych. Nieco częściej robili to mężczyźni (18% w porównaniu do 13% kobiet).

Kłamstwa najczęściej dotyczyły opinii na temat partii lub polityka (34%), informacji o popieranej partii (31%) oraz informacji o tym, na kogo dana osoba głosowała lub chce zagłosować (29%).

Zdecydowana większość Polaków rozmawia o polityce w małej grupie pracowników (45%). Zdecydowanie rzadziej zdarza się to w rozmowie w cztery oczy (15%), w dużej grupie osób (9%) i na forum publicznym (7%).

Co ciekawe, wyborcy KO zdecydowanie chętniej rozmawiają o polityce w małej grupie osób (60% w porównaniu do 48% osób popierających Lewicę oraz 43% PiS). Z kolei wyborcy PiS i Lewicy częściej od sympatyków KO rozmawiają na ten temat w cztery oczy (22% i 18% do 9%).

Jaką drogą najczęściej komunikujemy się na tematy związane z polityką?

• Rozmowa twarzą w twarz — 62%
• Komunikatory (np. Skype, Slack) — 6%
• Telefonicznie — 5% 
• Przez e-mail — 4%
• Nigdy nie rozmawiałem w pracy o polityce — 23%

Twarzą w twarz najchętniej o polityce rozmawiają w pracy osoby popierające Lewicę (72%). W przypadku sympatyków PiS takiej odpowiedzi udzieliło 65%, a KO — 59%.

Czy to, że większość Polaków rozmawia w pracy o polityce i robi to zazwyczaj twarzą w twarz, jest dobrą informacją? Okazuje się, że tak. Jak przekonują eksperci Harvard Business Review, rozmowy o polityce wśród pracowników są czymś całkowicie normalnym. Ponadto, osoby, które nauczą się w sposób produktywny dyskutować na tematy związane z polityką, w przyszłości będą lepiej radziły sobie z innymi trudnymi dyskusjami, którym towarzyszą silne emocje (np. ocena pracownicza).

Wiemy już, w jaki sposób Polacy rozmawiają w pracy o polityce. Jednak jakie tematy najczęściej poruszają? Piszemy o tym w kolejnym rozdziale.

Jakie tematy związane z polityką poruszamy w pracy?

Wśród tematów luźno powiązanych z polityką zdecydowanie przeważają kwestie takie jak religia, działalność Kościoła, rosnące ceny, aborcja czy też skandale z udziałem polityków.

Najczęściej dyskutowane w pracy tematy, luźno powiązane z polityką

• Religia lub działalność Kościoła — 38%
• Rosnące ceny produktów i usług — 38%
• Aborcja — 37%
• Skandale z udziałem polityków — 36%
• Prawa mniejszości LGBT — 33%
• Wolność słowa — 29%
• Wolność mediów i ich obiektywizm lub stronniczość — 26%
• Rasizm — 23%
• Równość oraz dyskryminacja płci — 19%
• Globalne ocieplenie — 16%
• Inne — 7%

W otoczeniu kobiet zdecydowanie częściej rozmawia się o dyskryminacji płci (24% w porównaniu do 14% mężczyzn) i aborcji (41% do 33%). Różnicę widać również w kwestii działalności Kościoła (41% do 36%) i rosnących cen (42% do 34%). Z kolei wśród mężczyzn chętniej porusza się temat rasizmu (25% do 20%) i skandali z udziałem polityków (38% do 34%).

Co ciekawe, na wspomniane tematy dużo częściej dyskutuje się w otoczeniu osób o poglądach lewicowych niż prawicowych.

Co ciekawe, jak wynika z badania firmy doradczej Reflektive, Amerykanie uważają, że kwestie aborcji oraz religii to jedne z najbardziej „niezręcznych” tematów do rozmów w pracy. 

Oczywiście są to tematy w dużej mierze światopoglądowe. A co z kwestiami ściśle związanymi z działalnością rządu? Oto tematy, które badani wskazali jako najczęściej poruszane w ich pracy:

• Opieka zdrowotna — 54%
• Podatki — 48%
• Świadczenia socjalne — 36%
• Edukacja — 30%
• Bezpieczeństwo państwa — 22%
• Przestępczość — 16%
• Polityka zagraniczna — 16%
• Imigracja — 14%
• Inne — 5%

W otoczeniu kobiet znacznie częściej rozmawia się o edukacji (37% w porównaniu do 23% mężczyzn). Z kolei w towarzystwie mężczyzn częściej rozmawia się o polityce zagranicznej (21% do 11% kobiet).

Jednak które ze wspomnianych tematów, ściśle lub luźno powiązanych z polityką, budzą wśród polskich pracowników największe emocje?

• Codzienne działania rządu lub opozycji — 23%
• Opieka zdrowotna — 11%
• Stan gospodarczy państwa — 9%
• Działania prezydenta — 8%
• Wpływ Kościoła na władzę — 8%
• Podatki — 7%
• Kwestie światopoglądowe (np. temat aborcji czy też dyskryminacji płci lub mniejszości) — 6%
• Edukacja — 4%
• Imigracja — 3%
• Bezpieczeństwo państwa — 2%
• Świadczenia socjalne — 2%
• Przestępczość — 1%
• Wolność słowa i mediów — 1%

W otoczeniu mężczyzn i kobiet największe emocje budzą codzienne działania rządu lub opozycji. W przypadku mężczyzn na drugim miejscu jest stan gospodarczy państwa, a u kobiet — opieka zdrowotna.

Działania rządu i opozycji budzą największe emocje zarówno w otoczeniu osób lewicowych jak i prawicowych. Jednak w przypadku tych pierwszych, na kolejnych miejscach są działania prezydenta oraz wpływ kościoła na władzę. Z kolei u osób o poglądach prawicowych, na drugiej pozycji znalazł się stan gospodarczy państwa, a na trzeciej — opieka zdrowotna.

W przypadku zwolenników Lewicy wyraźnie widać, że duże emocje wywołują kwestie wpływu Kościoła na władzę, działalności prezydenta, a także aborcji i równości płci. Jeśli chodzi o sympatyków PiS, bardziej skupiają się oni na tematach opieki zdrowotnej i stanu gospodarczego państwa. Co ciekawe, wyborcom KO jest nieco bliżej do zwolenników PiS (oprócz kwestii działań prezydenta).

Dla porównania, jak wynika z badania Zety, w Stanach Zjednoczonych największe emocje wśród pracowników wywołują dyskusje związane z dostępem do broni, rasizmem, ochroną granic, brutalnością policji, prawami osób LGBT, aborcją, równością płci czy też globalnym ociepleniem. Widać więc, że polityczne dyskusje mają bardzo „lokalny” charakter i znacząco różnią się w zależności od państwa.

Z badania InterviewMe wyłania się obraz Polaków, którzy dosyć chętnie rozmawiają w pracy o polityce i jednocześnie są tolerancyjni wobec osób z innymi poglądami politycznymi. Co ciekawe, chętniej temat ten poruszają mężczyźni i osoby o poglądach lewicowych. W badaniu wyraźnie zaznaczył się podział między grupami wyborców. Sympatycy Lewicy znacznie częściej poruszają tematy światopoglądowe takie jak aborcja czy równość płci. Z kolei zwolennicy PiS i KO bardziej skupiają się na kwestiach opieki zdrowotnej czy sytuacji ekonomicznej. Pomimo tych różnic, z dyskryminacją ze względu na swoje poglądy polityczne najczęściej spotykają się wyborcy Lewicy i PiS. Trudno się więc dziwić, że częściej od sympatyków KO rozmawiają o polityce w cztery oczy (a nie w grupie współpracowników). Wyraźnie też widać, że większość polskich pracowników dyskutuje na tematy polityczne z osobami o podobnych poglądach. Może to sugerować, że w pracy świadomie unikamy konfrontacji w tej kwestii.

Najważniejsze wnioski z badania

Podsumujmy najważniejsze i najciekawsze wyniki badania „Czy i jak Polacy rozmawiają w pracy o polityce?”:

• Około 68% Polaków zdarzyło się rozmawiać w pracy o polityce — ten temat chętniej poruszają mężczyźni oraz osoby o poglądach lewicowych
• 3 na 4 badanych nie przeszkadzają współpracownicy rozmawiający o polityce
• Aż 80% Polaków akceptuje inne poglądy polityczne u innych pracowników
• średnio 1 na 4 badanych był kiedyś dyskryminowany lub atakowany za swoje poglądy polityczne
• tylko 16% Polaków skłamało w pracy na temat swoich poglądów politycznych
• zdecydowana większość badanych rozmawia w pracy o polityce w małej grupie współpracowników (45%) i twarzą w twarz (62%)
• polscy pracownicy najczęściej poruszają tematy takie jak religia, działalność Kościoła, rosnące ceny, aborcja, skandale z udziałem polityków, prawa mniejszości, opieka zdrowotna, podatki czy świadczenia socjalne
• w otoczeniu kobiet zdecydowanie częściej rozmawia się o dyskryminacji płci oraz aborcji
• zdecydowanie największe emocje budzi temat działań rządu i opozycji (23%), a także opieka zdrowotna (11%), stan gospodarczy państwa (9%), działania prezydenta (8%) i wpływ Kościoła na władzę (8%).

Metodologia badania

W badaniu wzięło udział 736 osób. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 14 pytań dotyczących rozmów o polityce i poglądów politycznych współpracowników w miejscu pracy.

Czy w Twojej pracy rozmawia się o polityce? A jeśli tak, to jakie tematy budzą największe emocje? Podziel się swoimi doświadczeniami i obserwacjami w komentarzu pod artykułem!