Piramida Maslowa (hierarchia potrzeb) - Opis teorii

Piramida Maslowa, jak piramida żywienia, pokazuje czego przede wszystkim potrzeba człowiekowi. O ile w popularnej piramidzie przedstawiającej produkty spożywcze chodzi o zdrową dietę, o tyle piramida Maslowa przedstawia nasze realne życiowe potrzeby.

Jeśli zaspokoimy jedne, pojawią się kolejne. Najpierw picie, jedzenie, potem poczucie bezpieczeństwa. Gdy będziemy już najedzeni i bezpieczni, zechcemy zadbać o relacje z innymi. I tak aż do szczytu piramidy potrzeb, na którym znajduje się samorealizacja — również zawodowa.

Z tego artykułu dowiesz się:

• czym jest piramida Maslowa
• na czym polega hierarchia potrzeb człowieka
• jak przełożyć piramidę potrzeb Maslowa na życie zawodowe.

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

1. Co to jest piramida Maslowa?

Według Maslowa (który był amerykańskim psychologiem, żyjącym w latach 1908–1970) potrzeby człowieka możemy podzielić na pięć kategorii: potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, miłości, szacunku i samorealizacji. W tej teorii wyższe potrzeby w hierarchii zaczynają się pojawiać, gdy ludzie czują, że wystarczająco zaspokoili poprzednią potrzebę.

Maslow opisał swoją teorię potrzeb w roku 1943 w czasopiśmie Psychological Review. Jego artykuł miał tytuł „A Theory of human Motivation”. I chociaż późniejsze badania nie potwierdzają w pełni całej teorii Maslowa, to miała ona spory wpływ na innych psychologów i przyczyniła się do rozwoju psychologii pozytywnej.

Hierarchia potrzeb człowieka wg Maslowa (od najważniejszych potrzeb):

• potrzeby fizjologiczne
• potrzeba bezpieczeństwa
• potrzeba miłości i przynależności
• potrzeba szacunku
• potrzeba samorealizacji.

1. Potrzeby fizjologiczne – są to biologiczne czynniki niezbędne do przetrwania człowieka, m.in. powietrze, jedzenie, picie, schronienie, ubranie, ciepło, seks, sen.

2. Potrzeba bezpieczeństwa — po zaspokojeniu potrzeb fizjologicznych jednostki, potrzeba bezpieczeństwa staje się najważniejsza. Mogą ją zaspokoić np. rodzina i społeczeństwo (policja, opieka medyczna). Warto też dodać, że człowiek potrzebuje zarówno bezpieczeństwa emocjonalnego, jak i finansowego, zdrowotnego, a także wolności od strachu. 

3. 3. Potrzeby miłości i przynależności — jeśli zarówno potrzeby fizjologiczne, jak i potrzeby bezpieczeństwa są dość dobrze zaspokojone, to wyłaniają się: potrzeba miłości, uczucia i przynależności. 

4. Potrzeba szacunku — wszyscy ludzie w społeczeństwie mają potrzebę wysokiej oceny własnej wartości i szacunku dla siebie samego. Zaspokojenie tych potrzeb prowadzi do poczucia pewności siebie i bycia użytecznym i potrzebnym w świecie.

5. Potrzeba samorealizacji — nawet jeśli wszystkie wyżej wymienione potrzeby zostaną zaspokojone, można przewidzieć, że wkrótce pojawi się w człowieku nowy niepokój, związany z chęcią samorealizacji. U jednej osoby może to przybrać postać pragnienia bycia idealną matką, u innej może wyrażać się w potrzebie tworzenia sztuki. Niekoniecznie jest to chęć twórcza, chociaż u ludzi, którzy mają jakiekolwiek zdolności do tworzenia, prawdopodobnie przybierze taką formę.

Zobacz też: Cechy charakteru i osobowości (pozytywne i negatywne)

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Stwórz CV teraz

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

2. Piramida Maslowa — teoria vs. rzeczywistość

Badania naukowe wykazały jedynie częściowe poparcie dla koncepcji hierarchii potrzeb. Chociaż badacze mają trudności ze sprawdzeniem teorii Maslowa, to wyrażają często wątpliwości co do tego, czy twierdzenia naukowca są w pełni słuszne.

Niektórzy sugerują, że hierarchia potrzeb to forma zachodniej hegemonii kulturowej i naukowej, która uprzywilejowuje „indywidualność” i „doskonalenie jednostki” ponad bardziej zorientowane na rodzinę, zakorzenione społecznie, kolektywne potrzeby i wartości.

Usytuowane na samym dole piramidy wartości uznawane są często za zbyt zwierzęce, a wyższe potrzeby nie odzwierciedlają uniwersalnej natury ludzkiej, a jedynie naturę nowoczesnych społeczeństw demokratycznych.

Źródłem krytyki był też fakt, że Maslow umieścił potrzebę seksu w tej samej kategorii co podstawowe potrzeby fizjologiczne, jak oddychanie czy jedzenie, które muszą być zaspokojone, by dana osoba weszła na wyższy poziom motywacji. 

Współcześnie zresztą, wątpliwości co do rzeczywistej hierarchii potrzeb człowieka, pojawiają się nie tylko w środowiskach naukowych. Oto dowód ;) 

Źródło: https://paczaizm.pl/piramida-potrzeb-na-samym-dole-swiezaki-z-biedronki/

Źródło: Pinterest 

Piramida Maslowa w pracy

Bardzo łatwo dopasować teorię Maslowa do sytuacji w miejscu pracy. Oczywiste jest, że źle opłacany, niedoceniany pracownik, któremu brakuje poczucia stabilności zatrudnienia, nie będzie zmotywowany do wykonywania swoich zadań na 100 procent.

Godne warunki pracy i odpowiednie zarobki to podstawa — jeśli się ich nie zagwarantuje, nie można nawet mówić o motywowaniu pracowników. Równie konieczny jest szacunek pracodawcy do ludzi, których zatrudnia.

Zaczynając od samego dołu piramidy Maslowa — jeśli pracownik jest niewyspany, przemęczony i ledwo ma czas coś zjeść, na pewno nie będzie wydajny. Jeśli pracownik ma problemy finansowe (np. jego pensja jest za mała lub nie wpływa regularnie na konto), będzie czuł się niepewnie. Brak poczucia bezpieczeństwa nie pozwoli mu zaangażować się w pełni w swoje zadania.

Przechodząc do 3. poziomu piramidy Maslowa (potrzeba miłości i przynależności) — należy stworzyć w miejscu pracy zgrany zespół, w którym nikt nie będzie faworyzowany. Takim sposobem pracownicy będą czuli, że są pełnoprawnymi członkami grupy.

Kolejna potrzeba, związana z chęcią bycia docenianym i szanowanym powinna być na radarze każdego pracodawcy czy managera zarządzającego ludźmi. Ludzie zasługują na konkretny feedback i słowo pochwały, gdy spisali się dobrze. 

Sam wierzchołek piramidy Maslowa, na którym znajduje się potrzeba samorealizacji, wskazuje na to, że rozwijać się zawodowo można tylko wtedy, gdy ma się do tego warunki. 

Zobacz też: Ergonomia stanowiska pracy — co to? Definicja i przykłady

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Stwórz list motywacyjny teraz

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

Jeśli chcesz skomentować artykuł, dodaj swój komentarz na forum poniżej.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.

Źródła

• https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1745691610369469