Praca w trudnych czasach. Jak Polacy radzą sobie z kryzysem?

Inflacja, obok wojny w Ukrainie, to obecnie jeden z najważniejszych dla Polaków tematów. Wiemy, że jest coraz drożej. Jak radzimy sobie z kryzysem?

W najnowszym badaniu sprawdziliśmy, jak dużym wyzwaniem stało się dla Polaków utrzymanie gospodarstwa domowego w czasach drożyzny. Zapytaliśmy respondentów także o to, czy ich obecna praca, umożliwia im życie na dotychczasowym poziomie.

Oto wyniki badania InterviewMe „Praca w trudnych czasach. Jak Polacy radzą sobie z inflacją i kryzysem?”.

Żyjemy w ciekawych (i trudnych) czasach

Pod koniec września 2022 roku inflacja w Polsce wynosiła już ponad 17%. Wszyscy zauważamy rosnące ceny. Do tego doszedł kryzys energetyczny. 

Wojna w sąsiednim kraju sprawia, że ciężko jest patrzeć z optymizmem w najbliższą przyszłość.

Większość z nas się martwi — przede wszystkim inflacją

Aż 83% Polaków obawia się, że już niedługo ich obecne zarobki nie będą wystarczały na życie na dotychczasowym poziomie. Wzrost cen jest odczuwalny, bo droższe produkty w sklepach, to widocznie mniej pieniędzy w portfelu. Pewnie dlatego — jak twierdzi 64% badanych — inflacja ma dziś dominujący (spośród innych czynników kryzysowych) wpływ na naszą codzienność. Trzykrotnie większy niż wzrost cen prądu.

Inflacja budzi również więcej niepokoju niż np. tocząca się tuż przy polskiej granicy wojna w Ukrainie. Napaść Rosji na naszego wschodniego sąsiada generuje jednak lęk przewyższający obawy związane ze wzrostem cen prądu. Oto precyzyjny rozkład odpowiedzi badanych:

Wydatki w dobie kryzysu

Wszystkie składowe obecnego kryzysu budzą w Polakach obawy związane z problemami natury ekonomicznej. Droższe produkty w sklepach oznaczają więcej wydatków, wzrost cen energii — wyższe rachunki za prąd (zwłaszcza zimą), a wojna w Ukrainie to jeden z czynników pogłębiających obecny kryzys.

Aż 90% Polaków obawia się zwiększonych wydatków na mieszkanie (czynsz, wynajem, opłaty) w związku z rosnącymi cenami energii. 

Jeśli chodzi o kwestię inflacji — 91% badanych odczuwa lęk związany z coraz trudniejszym utrzymaniem gospodarstwa domowego. 

Wszystko to sprawia, że 85% naszych respondentów stara się dzisiaj żyć skromniej niż dotychczas. Warto tu przy okazji wspomnieć o wynikach innego raportu InterviewMe, który wykazał, że co czwarty Polak nie posiada żadnych oszczędności. 

Aż 29% z nas wydaje ponad 90% swojej miesięcznej pensji, a 55% nie ma żadnego planu awaryjnego na wypadek utraty pracy. W kontekście kryzysu niepokoi to drugie, zwłaszcza że aż 49% naszych badanych obawia się dziś o stabilność swojego zatrudnienia, w związku z dodatkowymi kosztami, na jakie narażone są lub dopiero będą firmy.

Jak Polacy radzą sobie z kryzysem?

Żeby zdobyć dodatkowe środki, część z nas stara się o wyższe zarobki. Na kilka sposobów. Oprócz oszczędzania i „skromniejszego życia” dominującą strategią staje się np. podjęcie pracy dodatkowej, zmiana pracy, czy praca w nadgodzinach.

Jak się okazuje, jedynie 21% pracodawców zaoferowało swoim pracownikom podwyżkę w związku z rosnącą inflacją. Tylko 22% badanych uważa, że firma w jakiś sposób wspiera ich ciężkich czasach.

Podwyżka — 36% Polaków poprosiło o nią swojego szefa

Jeśli jesteśmy zmuszeni więcej wydawać, potrzebujemy wyższych pensji. Nasze badanie wykazało, że 21% ankietowanych uzyskało od swojego pracodawcy podwyżkę, która była bezpośrednio związana z inflacją. 

Co ciekawe, podwyżkę inflacyjną otrzymało 27% mężczyzn i tylko 15% kobiet (to prawie dwa razy mniej!). Oto wyjaśnienie: O podniesienie pensji poprosiło swojego szefa 54% mężczyzn i 30% kobiet. Jak widać, dokładnie połowa pracodawców zrealizowała prośby swoich pracowników.

Co zastanawiające, podwyżkę inflacyjną zaoferowano przede wszystkim tym najlepiej zarabiającym (29% osób o zarobkach ponad 4500 zł brutto) i jedynie 13% pracownikom z pensją poniżej 2500 zł brutto.

Zmiana pracy — 41% Polaków chce poszukać lepiej płatnego zajęcia

Zmiana pracy na lepiej płatną to kolejny pomysł na radzenie sobie z inflacją i wzrostem wydatków. Zaskakująco wielu z nas (41%) rozważa szukanie nowego zajęcia — takiego, które zapewni wyższe wynagrodzenie. 

Najczęściej decydują się na to najmłodsi respondenci (60% osób w wieku 18-25 lat), a najrzadziej starsi pracownicy (45% osób w wieku 40-58 lat i 13% w wieku powyżej 59. roku życia).

Nadgodziny — 44% Polaków pracuje więcej, by dorobić do pensji

Żeby dorobić sobie do pensji, 44% Polaków bierze nadgodziny. Ta decyzja spowodowana jest inflacją i zapowiadanymi wyższymi cenami prądu. Podjęło ją:

• 38% zarabiających do 2500 zł brutto 
• 48% zarabiających 2500–3500 zł brutto
• 50% zarabiających 3500–4500 zł brutto
• 42% zarabiających ponad 4500 zł brutto

Praca dodatkowa — 49% Polaków podejmuje drugą (dodatkową) pracę 

Prawie połowa naszych ankietowanych przyznaje się do wykonywania pracy dodatkowej (u innego pracodawcy), żeby poradzić sobie finansowo w dobie kryzysu. Najczęściej działają tak najmłodsi (18-25 lat) uczestnicy rynku pracy, bo aż 64% z nich przyznało się do podjęcia drugiego zajęcia.

Dla porównania — zrobiło tak 51% osób w wieku 40-58 lat i tylko 28% w wieku powyżej 59. roku życia. Im więc ktoś starszy, tym rzadziej podejmuje decyzję o pracy dodatkowej.

Tańszy transport — 36% Polaków oszczędza na dojazdach do pracy

Dominującym sposobem przemieszczania się do pracy pozostaje w Polsce własny samochód (32% ankietowanych). Co czwarty z nas korzysta z komunikacji miejskiej. Rowerem dojeżdża 10% Polaków, a 12% ma ten komfort, że chodzi do pracy piechotą. Z uwagi na inflację i konieczność oszczędzania, 36% Polaków zmuszonych było do zmiany swoich przyzwyczajeń. 

Walka o przetrwanie. Czy państwo nam pomaga?

Czy państwo wspiera swoich obywateli w dobie kryzysu? Mamy tarczę antyinflacyjną, która zapewnia osobom najbiedniejszym dodatek osłonowy. Jest to rekompensata wzrostu cen energii, gazu i żywności dla gospodarstw domowych, których przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł w gospodarstwach jednoosobowych lub 1500 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych.

Pomimo tej pomocy zdecydowana większość, bo 70% Polaków uważa, że państwo nie wspiera swoich obywateli w związku z inflacją i rosnącymi kosztami zużycia energii. Ludzie muszą sobie radzić sami. Aż 80% badanych deklaruje, że już zaczęło oszczędzać w domu prąd.

Kryzysowe kredyty

Wśród naszych badanych, 18% ma do spłacenia kredyt hipoteczny. Podniesienie stóp procentowych przez NBP sprawia, że raty stają się coraz wyższe. Okazuje się, że 16% kredytobiorców nie ma jak spłacić swojego kredytu. 

Większość osób (47%), które zadłużyły się w bankach, przyznaje, że jeszcze starcza im pieniędzy na pokrycie rat, ale boją się, co będzie dalej. Jednocześnie 37% badanych deklaruje, że wciąż stać ich na comiesięczne spłaty rat.

Badanie InterviewMe potwierdza, że wysoka inflacja i kryzys energetyczny wpływają bardzo mocno na życie Polaków. Koszty codziennego funkcjonowania stają się na tyle wysokie, że wielu z nas jest zmuszonych do szukania dodatkowych źródeł dochodów. Jednocześnie nie czujemy, żeby państwo wystarczająco wspierało obywateli w tych trudnych czasach. Pomimo że rząd podniósł płacę minimalną i wprowadził tzw. tarczę antyinflacyjną, to wciąż zwykły Kowalski musi starać się zwiększać dochody na własną rękę.

Najważniejsze wnioski z badania

Podsumujmy najważniejsze i najciekawsze wyniki badania „Praca w trudnych czasach. Jak Polacy radzą sobie z inflacją i kryzysem?”:

• Aż 83% Polaków obawia się, że już niedługo ich obecne zarobki nie będą wystarczały na życie na dotychczasowym poziomie.
• By poradzić sobie ze wzrostem wydatków spowodowanym inflacją, 41% Polaków chce poszukać lepiej płatnego zajęcia.
• Żeby dorobić do pensji, która w dobie inflacji jest za niska, 44% Polaków pracuje więcej i bierze nadgodziny.
• Lęk związany z coraz trudniejszym utrzymaniem gospodarstwa domowego odczuwa 91% badanych. 
• Jedynie 21% pracodawców zaoferowało swoim pracownikom podwyżkę w związku z rosnącą inflacją.
• Większość (70%) Polaków uważa, że państwo nie wspiera swoich obywateli w związku z inflacją i rosnącymi kosztami zużycia energii.
  
  

Metodologia badania

W badaniu wzięły udział 994 osoby. Respondenci odpowiedzieli w ankiecie na 20 pytań dotyczących radzenia sobie z inflacją oraz rosnącymi cenami energii.

O nas

Dzięki InterviewMe dowiesz się, jak napisać CV oraz list motywacyjny, które zrobią wrażenie na pracodawcy. Nasz kreator CV i profesjonalne szablony CV pomogły już milionom kandydatów w znalezieniu pracy, o której marzyli.

Jeśli chcesz skomentować nasze badanie, dodaj swoją wypowiedź na forum poniżej.

Proces redakcyjny InterviewMe

Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.