Wypadek przy pracy - Definicja [Kiedy odszkodowanie w ZUS?]
Stwórz CV teraz
Wypadek przy pracy to każde zdarzenie, które ma bezpośredni związek z pracą zawodową.
Ale co to znaczy bezpośredni związek i czy zwichnięta kostka w drodze do biura też uprawnia do starania się o odszkodowanie z ZUS?
Można snuć domysły, ale po co, skoro istnieją przepisy, wyjaśniające sprawę.
Nieznajomość prawa szkodzi, ale poszkodowanemu w wypadku przy pracy nie należą się kolejne kłopoty, tylko odpowiednia opieka lekarska i rekompensata finansowa.
Z tego tekstu dowiesz się:
- czym jest wypadek przy pracy
- czy jest różnica pomiędzy wypadkiem przy pracy a wypadkiem w pracy
- kiedy należy się odszkodowanie za wypadek w pracy
- jakie dokumenty musisz zgromadzić, aby dostać odszkodowanie z ZUS.
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne wzory, stwórz CV oraz list motywacyjny i pobierz dokumenty w PDF tutaj
Oto opinia Gosi — jednej z użytkowniczek naszego kreatora:
Dzięki takiemu świetnemu CV i listowi dostałam super pracę bardzo szybko!
1. Co to jest wypadek przy pracy według ustawy i przepisów?
Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które skutkuje urazem lub nawet śmiercią pracownika. Następuje podczas wykonywania pracy, w związku z wykonywaniem pracy lub w drodze do pracy. Tak definiuje wypadek przy pracy Ustawa z 2002 roku.
Dokładniej — Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Dokument wyraźnie zaznacza, że wypadek przy pracy nie musi wydarzyć się w samej siedzibie pracodawcy.
Chodzi o to, że pod definicję wypadku przy pracy podpadają również sytuacje, w których pracownik:
- wraca lub idzie do pracy (ustawa zaznacza jednak wyraźnie, że są dwa warunki: jeżeli droga do pracy była najkrótsza i nie została przerwana lub jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, ale też wtedy, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza).
- realizuje jakieś czynności w trakcie lub w związku z poleceniem szefa
- jest w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy
- jest w delegacji.
Kiedy możemy mówić o wypadku przy pracy?
Wyjaśnię to tak, żeby nie było wątpliwości.
Wypadki przy pracy to sytuacje, w których pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu, np. na budowie lub przy obsłudze maszyn, ale również w czasie wykonywania pozornie bezpiecznej pracy, np. w biurze, czy w sklepie.
Co to dokładnie jest?
Uszczerbek na zdrowiu — definicja
Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.
Tyle mówią przepisy prawa.
A teraz bardziej obrazowo:
Jeśli zwichnąłeś kostkę na schodach, np. schodząc z jednego piętra na drugie w biurze, to też miałeś wypadek w pracy. Podobnie, gdy potknąłeś się o krawężnik, wychodząc z domu do firmy.
To jest dość jasne, ale wątpliwości pojawiają się, gdy zdarzenie nastąpiło np. w czasie pracy z domu.
Czy wtedy to również wypadek w pracy?
Sam fakt, że pracownik jest w miejscu pracy nie oznacza, że doszło do wypadku przy pracy. Wypadek mógł nastąpić co prawda w miejscu pracy, ale nie w związku wykonywaną pracą. Do oceny, czy doszło do wypadku "przy pracy" należy sprawdzić czy wypadek spełnia wymogi wynikające ze wskazanego powyżej przepisu.
Podobnie wygląda kwestia pracy zdalnej. We wskazanej powyżej definicji wypadku nie ma odniesienia do miejsca świadczenia pracy (zakładu pracy), a jedynie do wykonywania czynności w związku z pracą. Więc miejsce wypadku nie ma tutaj znaczenia. Ważne jest czy wypadek miał nastąpił w związku z wykonywaną pracą.
Ustawa wypadkowa, w art. 3 ust. 2 mówi o tym, że jako wypadek przy pracy traktuje się również sytuacje, gdy pracownik ulegnie wypadkowi:
- w czasie podróży służbowej (chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań)
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony
- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
W takich przypadkach również przysługuje odszkodowanie.
Wszystkie informacje na temat bezpieczeństwa w pracy powinieneś zdobyć na szkoleniu BHP. Przeczytaj o tym więcej tutaj: Szkolenie BHP wstępne i okresowe [dla pracowników i pracodawców]
Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.
2. Wypadek w pracy lub w drodze do pracy — procedura
Pracodawca ma wobec pracowników szereg obowiązków w zakresie BHP. Jeden z nich to działanie według określonej procedury, gdy w jego firmie zdarzy się wypadek.
Procedura postępowania w czasie wypadku w pracy
- Na początku pracodawca musi dowiedzieć się o wypadku — trzeba go więc o nim jak najszybciej powiadomić.
- Świadkowie zdarzenia powinni poinformować pracodawcę na piśmie o tym, co, gdzie i kiedy się wydarzyło. Chodzi o osoby, które widziały całą sytuację.
- Pracodawca ma obowiązek udzielić poszkodowanemu pracownikowi natychmiastowej pomocy i zabezpieczyć miejsce wypadku. Czyli — w zależności od potrzeby, wzywa karetkę, dzwoni po lekarza itd.
- Praca w zakładzie powinna być czasowo wstrzymana, jeśli wypadek był naprawdę poważny.
- Następnie pracodawca organizuje tak zwany zespół powypadkowy, który ma zbadać okoliczności i przyczyny wypadku. W jego skład wchodzi osoba, które ukończyła szkolenie BHP, inspektor BHP, oddziałowy inspektor pracy oraz specjalista spoza Waszej firmy.
Uwaga: Jeżeli zdarzenie zostało uznane za wypadek podczas wykonywania obowiązków, należy Ci się odszkodowanie.
Żebyś w pracy był bezpieczny, powinieneś robić sobie krótkie przerwy w wykonywaniu obowiązków. Jak długie? Przeczytasz tutaj: Przerwa w pracy - ile przerwy na 8, 10, 12 godzin pracy? [Kodeks pracy]
3. Wypadek w pracy lub w drodze do pracy — odszkodowanie. Kiedy przysługuje i jak je zdobyć?
Odszkodowanie za wypadek przy pracy należy się pracownikom, którzy doznali stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Takie świadczenie jest jednorazowe i wypłaca je ZUS. Warto wiedzieć, że odszkodowanie za wypadek przy pracy należy się jednorazowo.
Kto ma prawo ustalić, czy wypadek jest „wypadkiem przy pracy”?
Oczywiście, żeby stwierdzić, że doznałeś uszczerbku na zdrowiu, niezbędna jest opinia lekarza.
Dopiero gdy wyda on orzeczenie o Twoim stanie zdrowia po doznanym wypadku, ZUS zajmie się rozpatrzeniem wniosku o odszkodowanie.
Na decyzję ma 14 dni, ale—
Nie może jej wydać, jeśli nie złożysz odpowiedniego wniosku. Oczywiście wraz z plikiem dokumentów.
Wniosek do ZUS o odszkodowanie za wypadek przy pracy
Wniosek możesz złożyć dopiero po zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji.
Takie są zasady.
Do wniosku o odszkodowanie za wypadek przy pracy musisz dołączyć:
- wniosek o jednorazowe odszkodowanie
- zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 (tam znajdą się m.in. informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna)
i dodatkowo:
- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez pracodawcę lub kartę wypadku
- dokumentację wypadku
- prawomocny wyrok sądu pracy
- w razie potrzeby: decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej.
Jest tego naprawdę dużo.
Odszkodowanie za wypadek przy pracy a umowa zlecenie
O odszkodowanie za wypadek przy pracy można starać się wtedy, gdy podlega się ubezpieczeniu wypadkowemu.
Jeśli masz umowę o pracę, sprawa jest jasna.
Jeśli masz umowę zlecenie, masz opłacone ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz wypadkowe. Składki chorobowe możesz opłacać dobrowolnie.
Co z tego wynika?
Na zleceniu dostaniesz odszkodowanie za wypadek przy pracy. Jedyna różnica w stosunku do osób zatrudnionych na umowie jest taka, że jeśli zachorujesz lub będziesz miał wypadek poza pracą, nie możesz liczyć na żadne świadczenia z ZUS.
A jak sprawa odszkodowania ma się w przypadku umowy o dzieło? Niestety tutaj nie można liczyć na żadne odszkodowanie za wypadek przy pracy.
Wypadek przy pracy z winy pracownika a jednorazowe odszkodowanie z ZUS
To zależy.
Jeśli zostanie udowodnione, że wypadek przy pracy wydarzył się dlatego, że naruszyłeś przepisy dotyczące ochrony życia i zdrowia np. wskutek rażącego niedbalstwa, nie będziesz miał prawa do odszkodowania.
Drugi przypadek to sytuacja, w której byłeś nietrzeźwy w pracy (lub pod wpływem innych środków odurzających).
Wtedy jasne jest, że to Ty przyczyniłeś się w dużym stopniu do wypadku i odszkodowanie oczywiście przepada.
Dlatego pamiętaj, by w pracy — bez względu czy siedzisz za biurkiem, czy za sterami koparki, zawsze zachowywać się odpowiedzialnie.
Zachowania, które stwarzają niebezpieczeństwo dla Ciebie i innych ludzi, mogą skutkować nieszczęściem i zwolnieniem dyscyplinarnym winowajcy.
Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.
Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.
Czy zdarzyło Ci się mieć wypadek w pracy? Jeśli masz doświadczenie, którym możesz podzielić się z innymi, opisz je na forum poniżej. Daj znać, gdy chcesz o coś dopytać. Chętnie pomożemy!
Proces redakcyjny InterviewMe
Ten artykuł został sprawdzony przez nasz zespół i jest zgodny z procesem redakcyjnym InterviewMe. Zależy nam na dzieleniu się naszą wiedzą oraz dostarczaniu rzetelnych i godnych zaufania porad zawodowych dopasowanych do Twoich potrzeb. Nasze wysokiej jakości treści co roku przyciągają ponad 10 milionów czytelników. Ale na tym nie koniec. Regularnie publikujemy też autorskie badania, aby lepiej rozumieć rynek pracy i jesteśmy dumni, że cytują nas czołowe media w Polsce.
