Milenialsi, pokolenie Z, Y, X, generacja baby boomers - kto to?

Oto opinia Gosi — jednej z użytkowniczek naszego kreatora:

Dzięki takiemu świetnemu CV i listowi dostałam super pracę bardzo szybko!

1. Generacja Z kontra pokolenie X, Y i baby boomers

Rynek pracy zmienia się za każdym razem, gdy nadpływa nowa generacja. Najstarsi stażem zwijają powoli żagle, ale—

Pokoleniowa burza już dawno się rozpętała.

Teraz ścierają się ze sobą generacja X, Y, Z, milenialsi i baby boomers.

Mimo wszystko, doświadczony baby boomers, który preferuje metodyczne wypełnianie obowiązków, musi jakoś dogadać się z wielozadaniowym przedstawicielem pokolenia Z, które dopiero wkracza na rynek pracy.

Pytanie tylko: jak?

Pokolenie Z

Kim są ludzie z pokolenia Z?

Nie wiadomo.

Oni sami jeszcze nie wiedzą, bo mają po 16–23 lata i dopiero wchodzą w dorosłość.

Są bacznie obserwowani, a na ich temat napisano już bardzo wiele analiz.

W końcu—

Jako pierwsze pokolenie wychowane w dobie wszechobecnego Internetu, stanowią ciekawy temat badawczy.

Pokolenie Z to osoby urodzone po 1995 roku. Nie znają życia bez Internetu i social media. Są otwarci i twórczy, ale niełatwo przychodzi im skupienie uwagi na jednym zadaniu. Ich główne cechy to mobilność, szybka reakcja na zmiany i realistyczne podejście do życia. Pokolenie Z określane jest również jako: post-milenialsi, pokolenie internetowe oraz pokolenie C (ang. connect, communicate, change).

Ludzi z Pokolenia Z ocenia się dość krytycznie i traktuje z dużą dozą nieufności. Trochę jak kiedyś dzieci neostrady.

Pojawiają się głosy, że są roszczeniowi i mają trudności z logicznym myśleniem oraz koncentracją.

Słyszy się opinie, że nie mają kompetencji i trudno się z nimi komunikować.

Ale to tylko przypuszczenia i dopiero za chwilę okaże się, czy to wszystko prawda — czy może ich kariery wystartują szybciej niż rakiety Elona Muska.

Milenialsi (pokolenie Y)

Milenialsi (pokolenie Y) to poprzednicy generacji Z, urodzeni między rokiem 1980 a 1996. Ich dzieciństwo przypadło na okres transformacji ustrojowej w Polsce, a start w dorosłe życie zdefiniowały pierwsze oznaki kapitalizmu i upowszechnienie się Internetu. Milenialsi mają opinię zuchwałych i wymagających pracowników.

Czujesz się trochę milenialsem, a trochę przedstawicielem Gen Z?

Nic dziwnego.

W każdym miejscu na świecie technologia i sposób życia kształtowały się odrobinę inaczej.

O ile wynalezienie iPhone’a (2007) i powstanie Facebooka (2004) wpłynęły w pewnym momencie na zmianę stylu życia milenialsów, to dzieciaki z pokolenia Z nie pamiętają już świata bez tych dwóch dobrodziejstw.

I to charakteryzuje ich lepiej niż jakiekolwiek daty.

2. Skąd się wzięły nazwy pokoleń X, Y, Z i co je ukształtowało?

Twoi dziadkowie, rodzice, starsi i młodsi koledzy oraz Ty sam to nawet 5 różnych generacji.

Ciche pokolenie (silent generation) — charakterystyka:

•  urodzeni w latach 1927–1946
• ich dorastanie kształtowały doświadczenia wojenne
• życie zawodowe wiązali najczęściej z jednym miejscem pracy
• mają zaszczepioną bardzo silną etykę pracy, przekazaną im przez rodziców
• zdyscyplinowani, unikający ryzyka, lojalni
• są już na emeryturze
• obecnie to osoby w wieku 75+.

Baby boomers — charakterystyka:

• urodzeni w latach 1946–1964
• pokolenie powojennego wyżu demograficznego
• stopniowo odchodzą z rynku pracy
• obecnie są to osoby w wieku 50+.

Pokolenie X — charakterystyka:

• urodzeni w latach 1965–1979
• głównym doświadczeniem pokoleniowym jest dla nich przemiana ustrojowa w Polsce
• przywiązani do tradycyjnych kontaktów międzyludzkich i komunikacji twarzą w twarz
• nie wiedzą, dokąd mają zmierzać, społeczeństwo zagubione w chaosie, wykreowane przez modę wzorców
• skoncentrowani na karierze, zżerani przez ambicję, dążący do osiągnięcia wysokiego statusu społecznego
• obecnie są to osoby w wieku 40+.

Milenialsi (Pokolenie Y) — charakterystyka:

• urodzeni w latach 1980–1996
• wychowani w wierze, że są kowalami własnego losu
• odporni na oddziaływanie autorytetów
• przystąpienie do Unii Europejskiej, otwarcie Polski na Zachód — oto ich doświadczenia pokoleniowe
• poza tym ukształtowały ich: Google, gry wideo, zamachy na WTC z 11 września 2001 roku.

Pokolenie Z (inaczej pokolenie C) — charakterystyka:

• urodzeni po 1995 roku
• nazywani też pokoleniem C od angielskich słów connect, communicate, change, milenialsami na sterydach lub post-milenialsami
• zanurzeni w świecie Internetu
• pierwsze określenie cyfrowych nomadów
• właśnie wkraczają w dorosłość.

Nomenklatura typu X, Y, Z istnieje i jest często stosowana, ale brzmi jakbyśmy zbliżali się powoli do końca (alfabetu i ludzkości)?

Dlatego—

zostańmy przy prostym podziale:

Baby boomersi lub pokolenie X to rodzice milenialsów, a zetki mogą być już ich wnuczętami.

Pokolenie X, Y, Z. Czym się różnią i jak się komunikują?

Milenialsi mogą już odetchnąć.

Reflektor uwagi i ostrze krytyki skierowane są teraz w kierunku pokolenia Z.

I chociaż typowy milennials jest podobno leniwym pracownikiem, z dużymi roszczeniami i łatwością w porzucaniu pracy na koszt czegoś mniej wymagającego i lepiej płatnego, to…. jakoś poradził sobie na rynku pracy.

Generacja baby boomers spisywała milenialsów na straty (Tak, Mamo, wiem, że to z troski).

Kiedy pojawiły się perspektywy szersze niż cały Związek Radziecki razem wzięty, chcieli dla swoich dzieci wszystkiego, co najlepsze.

Pokolenie X, czyli starsi koledzy milenialsów byli od nich zaradniejsi, bardziej agresywni w dążeniu do celu i ambitniejsi.

Wykreowali wizerunek młodego yuppi i etos białych kołnierzyków. Szybko osiągali wysoki status społeczny, a największą motywacją był dla nich awans i doskonalenie się.

Pokolenie Z wydaje się być dokładnie pośrodku, z łatwością łącząc duże ambicję z otwartym komunikowaniem swoich potrzeb.

Jak komunikują się ze sobą pokolenia X,Y, Z?

Badacze zauważają, że ostatnie pokolenie, dla którego podstawową formą komunikacji był kontakt face to face, to Generacja X.

W przypadku najmłodszych, kontakt bezpośredni wypiera porozumiewanie się w sieci.

Pokolenie Z funkcjonuje w zupełnie innej kulturze komunikowania. Czas ani odległość nie stanowią żadnej bariery. Kontakty zapośredniczone wypierają relacje bezpośrednie.

Dodatkowo tempo nawiązywania relacji wzrasta niewspółmiernie do czasu, jakiego wymaga utrzymanie każdej z tych znajomości.

Czy starsi będą zmuszeni dostosować się do nowych pracowników?

Czy najmłodsi nauczą się w pracy funkcjonować inaczej niż na co dzień?

Czym motywować pracowników z różnych pokoleń? Przeczytaj: Motywowanie pracowników, czyli skąd bierze się motywacja do pracy?

Chcesz od razu napisać CV? Skorzystaj z naszego kreatora, w którym znajdziesz profesjonalne szablony do uzupełnienia i praktyczne podpowiedzi. Stwórz CV w 5 minut tutaj.

Kreator CV

Zobacz inne szablony, stwórz CV i pobierz dokument w PDF tutaj.

3. Pokolenie Z na rynku pracy

Pokolenie Z właśnie kończy studia i powoli rozgląda się za pracą. Pewnie wielu z nich ma za sobą pierwsze staże i praktyki.

Razem z nimi nadchodzi rewolucja rynku pracy, które niesie na sztandarach hasło: rynek pracownika.

Zmiana wynika nie tylko z demografii (mniej kandydatów, więcej nowych miejsc pracy), ale też z nowej mentalności pokolenia Z.

Teraz to milenialsi, pokolenie X i generacja baby boomers będą zatrudniać młodych — nowy narybek w postaci pracowników, o których jeszcze niewiele wiadomo.

Ale—

nietrudno się dowiedzieć.

Zobaczmy:

Jak pokolenie Z zachowuje się w pracy?

1. Oczekuje od pracodawcy stabilizacji i pewności

Portal HR Standard zapytał dwudziestolatków, czego oczekują od pracodawcy.

Oto odpowiedzi:

Idealny pracodawca powinien w jakiś sposób dbać o pracowników i powodować, żeby chcieli przychodzić do pracy, żeby praca nie była dla nich monotonna, nudna i nie była koniecznością.

Kolejna osoba wymienia stabilne zatrudnienie i umowę o pracę jako warunki oczekiwane w przyszłej pracy.

Następny młody rozmówca twierdzi, że pracodawca:

• ma być uczciwy
• traktować pracowników z szacunkiem
• dawać drugie szanse, ale też dużo wymagać.

Tylko jeden głos rozbrzmiewał w tonie roszczeniowym: Idealny pracodawca? Dużo płaci, mało wymaga.

2. Jest przedsiębiorcze, ale ceni bezpieczeństwo

Ciekawe wyniki przynosi badanie przeprowadzone przez Aterima HR:

• Ponad połowa badanych zetek planuje założyć własną firmę
• 18% wyklucza pracę w korporacji
• 86% ma już przygotowane CV, 28% profil na Linkedin, a 13% profil na GoldenLine
• 72% oczekuje informacji zwrotnej na temat swojej pracy
• 40% deklaruje, że mogłoby pracować całe życie w jednej firmie, jeśli praca byłaby atrakcyjna.

Co z mobilnością młodych ludzi?

Polscy przedstawiciele pokolenia Z planują zawodowe wyjazdy zagraniczne (56%), ale tylko 23% z nich rozważa przeprowadzkę na stałe do innego kraju.

W odpowiedziach młodych ludzi widać (pozorną?) sprzeczność: z jednej strony cechuje ich duża zaradność i przygotowanie, a z drugiej oczekiwanie stabilizacji.

Albo to bardzo rozsądne podejście, którego nie zdążyli wyrobić w sobie milenialsi (stale niepokojeni przez własne oczekiwania), albo rodzaj życiowego asekuranctwa.

3. Korzysta z dobrodziejstw Internetu, ale wymaga częstego feedbacku

The Center for Generational Kinetics, które zajmuje się badaniami kwestii pokoleniowych, w szczególności analizą najmłodszych generacji, podaje w swoim raporcie następujące statystyki dotyczące pokolenia Z:

• 45%śledzi ponad 10 influencerów w mediach społecznościowych, a 10% śledzi 50 lub więcej tego typu profili
• 31% czuje się niekomfortowo, jeśli nie ma telefonu przez 30 minut lub krócej
• 66% potrzebuje informacji zwrotnej od swojego przełożonego co kilka tygodni lub dłużej, aby pozostać przy swojej pracy.

Ten sam obraz wyłania się już z badania Aterimy HR, które opisałam w poprzednim punkcie.

Nie dziwią Cię te dane?

Mnie również nie.

Przedstawiciele pokolenia Z to ludzie, których obraz świata ma nałożony filtr z Instagrama.

Ich przyzwyczajenie do szybkiej reakcji na czyjąś aktywność w Internecie przekłada się na potrzebę feedbacku ze strony innych ludzi — również w świecie realnym i sytuacjach zawodowych.

4. Żyje nowymi technologiami

Social media i modne aplikacje to nie wszystko, czego szukają w sieci. Pokolenie Z to ludzie, dla których technologie są nie tylko codziennością, ale i pasją:

• 80% chce pracować z nowoczesnymi technologiami
• 91% przeglądając oferty pracy weźmie pod uwagę technologie oferowane przez pracodawcę
• 77% jest gotowa pomagać starszym pracownikom w opanowaniu nowych technologii
• 68% deklaruje umiejętność kodowania na poziomie powyżej przeciętnej

Ale—

• aż 75% badanych oczekuje, że będą się uczyć od kolegów z pracy, a nie dzięki pomocy Internetu.

Czyli wiara w ludzkość przywrócona.

5. Wymaga dobrej atmosfery, szacunku i uznania

Raport przygotowany przez Akademię Humanitas, odpowiada na pytanie:

Co liczy się dla pokolenia Z w miejscu pracy?

• Dobra atmosfera w pracy i work-life balance
• Szacunek do ich osoby
• Kreatywna i innowacyjna praca
• Praca zgodna z poglądami i wartościami
• Możliwość rozwoju
• Bycie docenionym za swoją pracę
• Wysokie wynagrodzenie
• Elastyczne godziny pracy

Wyścig szczurów to nie jest już pojęcie z ich słownika.

6. Chce się rozwijać, ale żyje w niepewności

Z kolei raport Deloitte pokazuje, że pokolenie Z to ludzie, którzy:

• nie chcą podążać tradycyjnymi ścieżkami,
• cenią samorozwój i lubią uczyć się nowych rzeczy

Inne dane pokazują, że:

• wielu z nich nie ma pomysłu na swoja karierę i sprecyzowanych planów na przyszłość
• nie są pewni swoich kompetencji
• wątpią w swoje umiejętności zarządzania innymi i coraz mniej z nich widzi się w roli menedżerów.

Zgodnie z powyższymi, przedstawiciele Pokolenia Z wcale nie są tak aroganccy i wybredni, za jakich uchodzą. Okazuje się, że mają w sobie pokorę i są chętni do nauki.

Na koniec — kwestia pieniędzy.

Czy roszczeniowość i wygórowane oczekiwania finansowe zetek to fakt czy mit?

Wspomniany już raport firm Anterima HR wykazał, że:

• 49% badanych przedstawicieli pokolenia Z oczekuje pensji do 3 tysięcy netto
• 22% do 5 tysięcy netto
• 20% do 2 tysięcy netto
• a tylko 8% spodziewa się zarabiać więcej niż 5 tysięcy na rękę.

Ze wszystkich tych badań na temat pokolenia Z w pracy można wyciągnąć wnioski w trzech obszarach:

Wiodące cechy pokolenia Z w pracy

1. Wartości — pokolenie Z jest bardziej konserwatywne niż poprzednie pokolenie; cechuje je mniejsza skłonność do ryzyka i większy pragmatyzm.

2. Kwalifikacje — przedstawiciele pokolenia Z szybko przyswajają informacje, chcą się uczyć i rozwijać, są sumienni, ale… nie wierzą w siebie.

3. Podejście do pracy — bardziej od pieniędzy liczy się dla nich atmosfera w pracy, dobre relacje z przełożonym, częsty feedback oraz uznanie.

4. Pokolenie Z a milenialsi — podobieństwa i różnice

Zacznijmy od różnic. Okazuje się, że jest ich bardzo wiele. Oto najważniejsze z nich:

Czym różni się pokolenie Z od milenialsów?

1. Pokolenie Z to realiści.

Ukształtowała ich atmosfera niepewności wywołana przez kryzys finansowy lat 2007–2009 (zwłaszcza w USA, ale w Polsce również wiele mówiło się na ten temat).

Milenialsi patrzyli na życie optymistycznie. Wierzyli w nieograniczone możliwości, jakie daje im świat wkraczający w nowe, lepsze, nowocześniejsze millennium.

2. Pokolenie Z jest ostrożne.

Wojny, terroryzm i recesje finansowe wzbudziły w nich permanentną czujność. W odróżnieniu do milenialsów wierzących w szanse dostosowywania się do każdych warunków, zetki chcą stabilizacji i pewności.

3. Pokolenie Z jest lepiej zsocjalizowane.

Zetki są lepiej przygotowane do bezpośrednich relacji z ludźmi niż milenialsi. Amerykańskie badania  wykazały też, że to właśnie przedstawiciele pokolenia Z więcej korzystają z mediów społecznościowych i szybciej się dekoncentrują. 

4. Pokolenie Z jest konserwatywne.

Oto mocne dowody: wśród przedstawicieli pokolenia Z spożycie alkoholu jest dużo niższe niż w przypadku rozwydrzonych milenialsów. Spadł również odsetek nastoletnich ciąż. W Wielkiej Brytanii zetki nazywa się nawet „rozsądnym pokoleniem”.

Co łączy pokolenie Z i milenialsów?

Mimo wyraźnych różnic pokolenie Z i milenialsi mają cechy wspólne. Oto najważniejsze z nich:

• zamiłowanie do nowych technologii
• chęć zmieniania świata na lepsze
• nieufność wobec wielkich korporacji
• chęć rozwoju.

Co oznaczają te wszystkie przewidywania?

Na razie tylko tyle, że coś się zmieni.

Badacze sugerują pracodawcom, a przede wszystkim działom HR, zmianę podejścia do procesu rekrutacji.

Mówi się o tym, że przedstawiciele pokolenia Z mogą bez żalu opuszczać kolejne posady, bo funkcjonowanie w świecie Internetu przyzwyczaiło ich do częstej zmiany, nieprzewidywalności i przeplatanki trendów.

Obserwatorzy wróżą, że pokolenie Z będzie cenić nowe wyzwania i poznawanie nieznanych obszarów.

Jak pogodzić to z ich potrzebą stabilizacji?

Badania i prognozy to jedno.

Życie to drugie.

Jacy naprawdę są przedstawiciele pokolenia Z w sytuacjach zawodowych — już niebawem przekonamy się sami.

W mojej i Twojej codziennej pracy.

Musisz napisać również list motywacyjny? W naszym kreatorze znajdziesz nowoczesne wzory do wypełnienia i praktyczne porady. Stwórz list motywacyjny w 5 minut tutaj.

Kreator listu motywacyjnego

Zobacz inne szablony, stwórz list motywacyjny i pobierz dokument w PDF tutaj.

A ty co o tym myślisz? Może jesteś z pokolenia Z i chcesz sam zabrać głos? Może jesteś rekruterem i masz już doświadczenie w zatrudnianiu najmłodszej generacji pracowników?